Là một trong những xã có xuất phát điểm thấp, kinh tế còn nhiều khó khăn nên hành trình về đích nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao của xã Hoàng Tây cũng gặp nhiều thử thách. Nắm bắt điều đó, cấp ủy, chính quyền xã Hoàng Tây đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng quê hương, đồng thời huy động mọi nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội. Nhờ đó, diện mạo nông thôn của Hoàng Tây có nhiều đổi thay, chất lượng cuộc sống của người dân từng bước được nâng lên.

Tránh làm chiếu lệ, phô trương, hình thức, những năm qua các mô hình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã được Đảng bộ xã Tiên Ngoại (thị xã Duy Tiên) lựa chọn xây dựng phù hợp với thực tiễn, có sức lan tỏa trong cuộc sống. Điển hình như các mô hình: “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang”, “Khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp - an toàn”, “Thu gom vỏ bao gói thuốc bảo vệ thực vật trên các cánh đồng”...

Lải Lèn là điệu múa hát cổ được thực hiện trong nghi lễ tế Thần tại đình làng Nội Chuối (nay là thôn Nội Đọ - được sáp nhập từ thôn Nội Chuối với thôn Đọ), xã Bắc Lý, huyện Lý Nhân. Theo các bà, các cô trong câu lạc bộ (CLB) hát múa Lải Lèn: Không mượt mà, sâu lắng như những điệu hát dân ca, múa hát cổ Lải Lèn rất khó hát và khó múa. Tuy nhiên, đây là nét văn hóa truyền thống độc đáo, đặc sắc cha ông để lại, chỉ có ở Nội Chuối. Vì vậy, những năm qua người dân Nội Chuối luôn nỗ lực gìn giữ và mong muốn lưu truyền lại điệu múa hát cổ cho các thế hệ tiếp nối.

Vè là một trong những thể loại văn học dân gian Việt Nam cùng với ca dao, dân ca, tục ngữ, thành ngữ, phương ngôn, truyện cổ, truyện ngụ ngôn… Vè ở Hà Nam có một số lượng khá phong phú, bởi từ ngàn xưa đã lưu truyền tục lệ “Quả có mùa, vè đua vô chạp”. Nghĩa là thi hát, thi kể vè có thể diễn ra vào bất cứ thời gian, mùa vụ nào.

Hát Dậm đến nay sưu tầm có trên 50 điệu khác nhau, trong đó trên 30 điệu đã được nghiên cứu và ghi lại thành bản nhạc.

Đình Vĩnh Trụ tọa lạc trên địa phận xóm 1, thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân, được công nhận Di tích lịch sử văn hoá - kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia năm 1993. Ngày 22/12/2022, UBND tỉnh Hà Nam công nhận Khu di tích lịch sử, văn hóa đình Vĩnh Trụ là điểm du lịch trên địa bàn tỉnh. Những người con Vĩnh Trụ hôm nay, dù đang công tác, sinh sống ở đâu trên mọi miền Tổ quốc, đều mang trong mình sự tự hào và ý thức giữ gìn, bảo tồn di tích lịch sử, lễ hội truyền thống địa phương.

Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ, thời gian qua, Đoàn Thanh niên Công an tỉnh đã tổ chức thực hiện nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực, đậm tính nhân văn hướng về cộng đồng. Hiệu quả các hoạt động không chỉ trực tiếp góp phần vào công tác an sinh xã hội tại địa phương mà còn khẳng định rõ hơn vai trò, hình ảnh đẹp của người chiến sỹ Công an vì nhân dân phục vụ.

Cùng với triển khai tốt chương trình giáo dục theo nội dung các môn học, tiết học chính khóa, thời gian qua, việc đưa chương trình giáo dục văn hóa truyền thống, lịch sử địa phương vào giảng dạy trong trường học được các cấp học, các nhà trường trên địa bàn tỉnh thực hiện nền nếp. Qua đó, đã góp phần không nhỏ trong việc giúp học sinh chủ động tìm hiểu, khám phá và nâng cao hiểu biết về các giá trị văn hóa, lịch sử địa phương, bồi đắp tình yêu và niềm tự hào về truyền thống quê hương, đất nước…

Xã Liêm Thuận nằm trong vùng văn hóa truyền thống Liễu Đôi của huyện Thanh Liêm. Địa hình xã nằm giữa đồng chiêm trũng, xưa bốn bề nước bao vây, người dân đi lại đều phải dùng thuyền. Chính vì điều kiện sinh sống đó mà tục hát Trống quân trên thuyền đã ra đời trong những thôn làng cổ với những cái tên nôm na: Lau, Gừa, Sông, Chảy, Chằm, Thị… Nét sinh hoạt văn hóa đặc biệt này diễn ra vào dịp trước sau rằm tháng Tám khi trăng thanh gió mát, thời điểm nông nhàn.

Đó là chia sẻ của điều dưỡng Đào Văn An, làm việc tại Khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Hà Nam.

Năm 2016, sau Hội thảo khoa học quốc gia “Lê Hoàn - Quê hương và sự nghiệp”, Cụm di tích nhà Tiền Lê gắn với thân thế và sự nghiệp của Hoàng đế Lê Đại Hành (thôn Ngũ Cõi, xã Liêm Cần, huyện Thanh Liêm) đã được UBND tỉnh Hà Nam quan tâm nghiên cứu, bảo tồn, phục dựng nhằm phát huy giá trị phục vụ nhu cầu tâm linh và phát triển du lịch.

Thời gian gần đây, khi về Hà Nam du khách được biết và thưởng thức sản phẩm trà ướp hương sen (trà sen) - Hoàng Trà Bách liên hoa của HTX Hoàng Trà (xã Phù Vân, thành phố Phủ Lý).

Tiến sỹ, bác sỹ (TS, BS) Nguyễn Anh Tuấn là thầy thuốc trẻ tiêu biểu toàn quốc năm 2011, và được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, hiện là Trưởng Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Hà Nam.

Đình Quyển Sơn thuộc thôn Quyển Sơn, xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng là một trong những di tích truyền thống tiêu biểu của tỉnh Hà Nam. Đình Quyển Sơn thờ hai bà Hoàng Thái hậu và Hoàng công chúa đời hậu An Dương Vương, âm phù Lý Thường Kiệt khi đi chinh phạt phương Nam. Hàng năm, tưởng nhớ ân đức của các vị tiền nhân, nhân dân trong thôn lại nô nức tổ chức lễ hội truyền thống thu hút đông đảo nhân dân và du khách tham dự.

Nằm bình yên dưới chân núi Đọi, từ lâu, làng Đọi Tam, xã Tiên Sơn (thị xã Duy Tiên) nổi tiếng với nghề làm trống truyền thống khoảng nghìn năm tuổi. Hai chục năm trở lại đây, làng Đọi Tam còn nổi tiếng bởi đội trống nữ đánh hay, múa đều và đẹp. Không chỉ phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị của địa phương, phục vụ các lễ hội làng…, những năm qua, tiếng trống làng Đọi Tam còn góp phần quảng bá văn hóa làng nghề tới người dân khắp mọi miền Tổ quốc.  

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống hát chèo, yêu chèo và ê a hát chèo từ khi lên 8, lên 9, Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Sao (sinh năm 1957 tại thôn Phương Thượng, xã Lê Hồ, huyện Kim Bảng) là một trong những người có nhiều tâm huyết trong việc duy trì và phát triển câu lạc bộ (CLB) dân ca và chèo xã Lê Hồ. Đã gần 70 tuổi, song Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Sao vẫn miệt mài truyền dạy hát chèo, thắp lên ngọn lửa tình yêu với nghệ thuật chèo cho các thế hệ con cháu, góp phần gìn giữ những nét đặc sắc nghệ thuật chèo truyền thống mà ông cha để lại.

Trong 2 ngày 4 và 5/2/2023 (tức ngày 14, 15 tháng Giêng, Xuân Quý Mão), tại đình Vĩnh Trụ (thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân), Ban quản lý di tích cùng cán bộ và nhân dân thị trấn, long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống đình làng và Kỷ niệm 30 năm đón Bằng công nhận di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia (1993-2023), đón nhận Quyết định của UBND tỉnh Hà Nam, công nhận Khu di tích lịch sử, văn hóa đình Vĩnh Trụ là điểm du lịch trên địa bàn tỉnh từ ngày 22/12/2022.

Trở về cuộc sống đời thường sau những năm tháng tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhiều đảng viên cựu chiến binh (CCB) vẫn luôn giữ vững bản lĩnh, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong sự nghiệp phát triển kinh tế, tích cực tham gia lao động sản xuất, góp phần giảm nghèo bền vững, làm giàu chính đáng, đóng góp công sức, trí tuệ vào công cuộc xây dựng và phát triển quê hương.

Trong những năm gần đây, phát triển kinh tế của xã Mộc Bắc (thị xã Duy Tiên) có nhiều chuyển biến tích cực. Rõ nét nhất là đường giao thông nông thôn trên địa bàn được đầu tư mở rộng, xây dựng, trồng hoa, cây bóng mát... Nhà ở của người dân xây dựng kiên cố, nhiều hộ có nhà cao tầng với đầy đủ tiện nghi sinh hoạt… Đặc biệt, năm 2020 xã Mộc Bắc đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu…

Sáng ngày 2/2, tức ngày 12 tháng Giêng năm Quý Mão, Ban quản lý di tích quốc gia đặc biệt đền Trần Thương (xã Trần Hưng Đạo, huyện Lý Nhân) phối hợp với UBND xã Trần Hưng Đạo tổ chức lễ rước nước truyền thống. Đây là một trong những nghi thức quan trọng của lễ phát lương Đức Thánh Trần xuân Quý Mão 2023.