Mùa mưa, lũ năm nay đang diễn biến phức tạp, khó lường. Theo số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Hà Nam, từ đầu mùa mưa đến nay trên sông Đáy đã xảy ra 2 đợt lũ trên báo động 2 tại TP Phủ Lý. Trong đó, đợt lũ ngày 9 - 12/9, đỉnh lũ lên mức 3,83 m dưới báo động 3 có 17 cm. Các đợt lũ đã qua trên sông Đáy đo tại TP Phủ Lý đều cao hơn 50cm so với 3 năm trước (2019, 2020 và 2021) do có lượng mưa nhiều, dồn dập trong thời gian ngắn. Lũ trên sông Đáy lên cao đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất của người dân khu vực ngoài bãi ven sông Đáy.

Thời gian qua, các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) trong tỉnh đã từng bước nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng yêu cầu sản xuất ngày càng cao. Tuy nhiên, quá trình hoạt động vẫn còn những khó khăn, hạn chế. Một trong những khó khăn là đội ngũ cán bộ HTX nhiều nơi tuổi cao, tác động không nhỏ đến việc đổi mới hoạt động, áp dụng khoa học - kỹ thuật, công nghệ thông tin... vào quá trình điều hành dịch vụ sản xuất.

Từ một địa phương vốn độc canh cây lúa, hiện nay sản xuất nông nghiệp của xã Tràng An (Bình Lục) đã có những đổi thay đáng kể. Trên địa bàn xã đã hình thành những mô hình trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản cho giá trị và hiệu quả kinh tế cao. Đây được xác định là hướng đi mới giúp khai thác tốt tiềm năng đất đai, nâng cao thu nhập cho người dân.

Liên kết trong tiêu thụ sản phẩm có vai trò quan trọng trong phát triển sản xuất nông nghiệp, đem lại lợi ích thiết thực cho các bên tham gia; đặc biệt giúp nông dân tránh được tình trạng “được mùa mất giá”, yên tâm đầu tư phát triển sản xuất. 

Xã Văn Xá (Kim Bảng) có tổng đàn lợn thường xuyên đạt trên 10.000 con. Để duy trì và phát triển chăn nuôi, các hộ dân đã áp dụng nhiều tiến bộ khoa học, kỹ thuật, nhất là áp dụng công nghệ vi sinh.

Thời gian gần đây, tại các địa phương trong tỉnh xuất hiện tình trạng nhiều hộ nông dân không thực hiện việc gieo cấy khi thời vụ đến, nhất là vào vụ mùa. Theo tổng hợp của Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Kiểm lâm, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT), vụ mùa 2022, toàn tỉnh có 128,38ha ruộng không cấy.  Đây là vấn đề cần cấp ủy, chính quyền các địa phương có giải pháp khắc phục.

Lúa xuân trên địa bàn huyện Kim Bảng thu hoạch muộn hơn 7 – 10 ngày, kéo theo sản xuất vụ mùa bị chậm, đặt ra vấn đề thời vụ cho vụ đông liệu có bị ảnh hưởng, nhất là đối với những loại cây hàng hóa chủ lực ưa ấm. Tuy nhiên, đến thời điểm này diện tích lúa mùa của huyện đều đang ở giai đoạn đứng cái, làm đòng. Như vậy, lúa sẽ chín tập trung trong khoảng từ ngày 20/9 trở ra, đáp ứng được thời gian gieo trồng cây vụ đông sớm trong khung thời vụ tốt nhất.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, cơ cấu mùa vụ giúp sản xuất vụ hè thu đang có thay đổi đáng kể theo hướng hàng hóa. Vụ hè thu năm 2022, tổng diện tích gieo trồng cây hàng hóa toàn tỉnh lên đến 3.746 ha, vượt 14,8% kế hoạch. Trong đó, các cây trồng cho giá trị kinh tế cao có xu hướng mở rộng.

Tuyến kênh tưới chính KTB dài 11 km, đảm nhiệm tưới nước phục vụ cho khoảng 2.000 ha đất lúa của 5 xã thuộc khu B huyện Bình Lục hiện nay cơ bản đã thông thoáng. Trên kênh hạn chế đáng kể tình trạng người dân vứt rác thải làm ách tắc, hẹp dòng chảy, bảo đảm năng lực hoạt động, giảm giờ tưới, giảm chi phí giải tỏa, xử lý rác thải so với trước đây.

Sản phẩm từ trồng trọt vẫn luôn được xác định là thế mạnh trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh, nhất là gạo, rau, củ, quả. Về phía ngành, trong thời gian tới sẽ tăng cường tuyên truyền, giới thiệu để các hộ sản xuất, HTX, doanh nghiệp chủ động tham gia chương trình OCOP cho sản phẩm trồng trọt. Ông Nguyễn Quang Nghiệp, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) nói.

Xí nghiệp Thủy nông Lý Nhân (Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Hà Nam) đảm nhiệm tưới, tiêu nước phục vụ sản xuất cho gần 6.000 ha đất nông nghiệp trên địa bàn huyện. Vụ mùa năm nay, ngay từ đầu vụ đã gặp khó khăn do thời tiết bất thuận, báo hiệu diễn biến phức tạp trong quá trình tưới, tiêu.

Vụ mùa năm nay, xã Đạo Lý (Lý Nhân) gieo cấy gần 280 ha lúa, trong đó diện tích lúa cấy bằng máy được triển khai ở tất cả các thôn với tổng số 65 ha, tăng hơn 20 ha so với vụ xuân 2022.

Cơ giới hóa đồng ruộng là giải pháp quan trọng nhằm giải phóng sức lao động, tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí vật tư nông nghiệp... Cùng với khâu làm đất, thu hoạch đã được cơ giới hóa gần như toàn bộ, hiện khâu gieo cấy lúa tại nhiều địa phương trong tỉnh cũng đang được đẩy mạnh áp dụng phương pháp gieo mạ khay để đưa máy cấy vào đồng ruộng.

Những năm gần đây, phương pháp gieo thẳng được áp dụng rộng rãi ở hai vụ lúa của nhiều địa phương trong tỉnh. Có vụ, diện tích lúa gieo thẳng của tỉnh chiếm trên 60% diện tích, có nơi lên đến trên 90% diện tích. Tuy nhiên, lúa gieo thẳng đang cho thấy những hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất.

Những năm gần đây, các xã nông thôn mới (NTM) trong tỉnh đã tích cực chuyển đổi sản xuất theo hướng chất lượng, hàng hóa. Trong đó, nhiều địa phương hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái, trải nghiệm. Cách làm này bước đầu đã giúp thúc đẩy phát triển sản xuất, nâng cao giá trị và thu nhập cho người dân.

Từ 3 năm nay, anh Nguyễn Công Trung Nhận, xã Văn Xá (Kim Bảng) chuyển 1,5 mẫu ao từ nuôi cá truyền thống sang nuôi cá chép cảnh đuôi dài. Mỗi năm anh nuôi 1 lứa, thả giống giai đoạn đầu năm, thu dịp cuối năm, cho hiệu quả kinh tế cao.

Những ngày qua, mặc dù thời tiết oi bức, nắng nóng khắc nghiệt nhưng nông dân trong tỉnh đã nỗ lực khắc phục khó khăn, tranh thủ thời gian đẩy nhanh tiến độ gieo cấy lúa mùa, phấn đấu hoàn thành trong khung thời vụ tốt nhất. 

Theo ông Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đề án được triển khai góp phần thúc đẩy tái đàn lợn trên địa bàn, nhất là đàn lợn nái và lợn đực giống. Mục tiêu bảo đảm chất lượng con giống bố, mẹ trong quá trình phát triển đàn. Qua theo dõi của đơn vị, việc thực hiện đề án đi đúng hướng và đang phát huy tốt hiệu quả.