Thúc đẩy phát triển hợp tác xã lĩnh vực công thương

Mô hình hợp tác xã (HTX) ít xã viên trên địa bàn tỉnh ngày càng hoạt động hiệu quả và có sự gia tăng nhanh chóng về số lượng, quy mô, chất lượng hoạt động. Các HTX phát triển ở đa dạng lĩnh vực, ngành nghề, trong đó có lĩnh vực công thương. Chiếm trên 17% tổng số các HTX trong tỉnh, các HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ đang tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Phấn đấu hoàn thành mục tiêu giai đoạn 2020-2030, toàn tỉnh thành lập mới 150 HTX, trong đó, có 30 HTX hoạt động trong lĩnh vực công thương (mỗi năm thành lập mới 3 HTX), thời gian qua, các sở, ngành chức năng của tỉnh, nhất là Liên minh HTX tỉnh, Sở Công thương đã quan tâm vận động, tư vấn hỗ trợ thành lập mới các HTX;  tăng cường hoạt động triển khai, hướng dẫn các HTX có đủ điều kiện tiếp cận chính sách hỗ trợ phát triển HTX của Trung ương, của tỉnh, nhất là triển khai có hiệu quả Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của tỉnh. Cùng với đó, làm tốt công tác xúc tiến thương mại, hỗ trợ HTX lĩnh vực công thương, nhất là các HTX có sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tham gia diễn đàn trao đổi kinh nghiệm giữa các HTX trong cụm; tham gia các triển lãm, hội chợ, hội nghị kết nối cung - cầu trong và ngoài tỉnh…

Qua trao đổi với bà Cù Thị Thu Hương, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp (Sở Công thương) được biết, từ năm 2020 đến nay, từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia và địa phương, Sở Công thương đã triển khai trên 50 dự án đào tạo nghề mây giang đan, thêu ren, mộc, sản xuất đồ gốm… cho khoảng 5.000 học viên là cán bộ, xã viên HTX tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ - thương mại trên địa bàn tỉnh với nguồn kinh phí trên 2,5 tỷ đồng. Bên cạnh đó, sở cũng hỗ trợ các HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tổ chức hàng trăm lượt đưa sản phẩm tham gia trưng bày, quảng bá tại các hội chợ trong tỉnh và các tỉnh lân cận để tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Hằng năm, Sở Công thương đều tiến hành rà soát, nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh của các HTX công nghiệp, thương mại - dịch vụ, từ đó mở các lớp tập huấn bồi dưỡng kỹ năng quản lý, kinh doanh cho cán bộ, thành viên các HTX, bảo đảm các HTX hoạt động an toàn, hiệu quả, đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, trong chương trình khuyến công hằng năm, Sở Công thương đều quan tâm thực hiện các đề án khuyến công hỗ trợ kinh phí đầu tư công nghệ, máy móc hiện đại cho các HTX hoạt động trong lĩnh vực dệt may, công nghiệp chế biến, sản xuất gỗ, cơ khí…

Hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh mặt hàng trang trí nội, ngoại thất bằng xi măng, thạch cao cho nhà ở dân dụng, các khu biệt thự liền kề, công trình nhà nước, HTX Thạch cao Liêm Chung (xã Liêm Chung, thành phố Phủ Lý) mong muốn sớm được Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ vay vốn từ Quỹ phát triển HTX của tỉnh để đầu tư mua thêm máy làm phào, máy trộn bê tông tự động nhằm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.

Được biết, không chỉ được Liên minh HTX tỉnh tư vấn, hướng dẫn làm thủ tục đăng ký thành lập HTX và xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh hiệu quả, ngay sau khi đi vào hoạt động (năm 2021), HTX Thạch cao Liêm Chung còn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ tích cực từ phía chính quyền địa phương, Sở Công thương, Liên minh HTX tỉnh trong công tác xúc tiến thương mại, giới thiệu và quảng bá sản phẩm. Nhờ đó, các sản phẩm của HTX ngày càng được nhiều khách hàng biết đến. Số đơn hàng vận chuyển vào các tỉnh miền Trung, miền Nam ngày càng tăng về số lượng, quy mô, tạo việc làm ổn định cho hàng trăm lao động với mức thu nhập từ 7-12 triệu đồng/người/tháng.

Ông Dương Minh Hiệp, Giám đốc HTX Thạch cao Liêm Chung khẳng định: Thành lập HTX kiểu mới và trở thành thành viên của Liên minh HTX tỉnh, chúng tôi có nhiều thuận lợi hơn trong việc vay vốn để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh cũng như tạo dựng uy tín với khách hàng. Năm 2023, HTX đạt mức doanh thu trên 5 tỷ đồng.

Cũng như HTX Thạch cao Liêm Chung, những năm qua, HTX Hoàng Trà (xã Phù Vân, thành phố Phủ Lý) cũng luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ tích cực của các cấp chính quyền và các sở, ngành chức năng trong công tác quảng bá, giới thiệu sản phẩm của HTX đến người tiêu dùng thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, hội chợ, hội nghị kết nối cung - cầu. Sau 2 năm thành lập, HTX Hoàng Trà đã chứng minh được năng lực, hiệu quả hoạt động.

Theo ông Trần Đăng Nhàn, Giám đốc HTX Hoàng Trà, đến nay, các sản phẩm nông sản sạch chế biến, đóng hộp của HTX đã được nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Có được kết quả đó là do những năm qua, HTX có nhiều cơ hội tham gia hội chợ, các chương trình xúc tiến thương mại do Liên minh HTX tỉnh, Sở Công thương tổ chức, đồng thời được các ngành, đơn vị chức năng hỗ trợ đăng tải, quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, HTX còn được Sở Công thương hỗ trợ kinh phí đầu tư mua máy sấy thăng hoa từ nguồn kinh phí khuyến công để sấy chè và các sản phẩm nông sản có giá trị cao. Không chỉ giúp tăng năng suất lên 8 lần so với làm thủ công, máy sấy thăng hoa còn giúp giữ nguyên được hình dạng, màu sắc, chất dinh dưỡng, mùi vị tự nhiên của sản phẩm, giúp bảo quản sản phẩm trong thời gian dài.

Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh, toàn tỉnh hiện có 301 HTX đang hoạt động. Trong đó có 53 HTX hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ (tăng 50 HTX so với năm 2003). Các HTX đang thu hút trên 400 thành viên tham gia. Cũng như nhiều HTX nông nghiệp, những năm gần đây, các HTX lĩnh vực công thương đã mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh. Mô hình hoạt động của các HTX được sắp xếp theo hướng linh hoạt, gọn nhẹ, kinh doanh ngày càng hiệu quả, có đóng góp quan trọng trong việc giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh xã hội của địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các HTX lĩnh vực công thương vẫn còn nhiều khó khăn như: Điều kiện cơ sở vật chất, trình độ công nghệ, năng lực quản lý của các HTX còn thấp; phần lớn các HTX khó tiếp cận với nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng để mở rộng quy mô hoạt động. Năng lực xúc tiến thương mại, khả năng cạnh tranh của một số HTX sản xuất, kinh doanh những sản phẩm có thế mạnh của tỉnh như thêu ren, mây giang đan, gỗ, sừng mỹ nghệ… còn hạn chế.

Theo đó, để tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển kinh tế tập thể nói chung, nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX lĩnh vực công thương nói riêng, Sở Công thương xác định, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là đẩy mạnh tuyên truyền, tạo sự chuyển biến trong nhận thức của các ngành, các cấp về vị trí, vai trò của kinh tế tập thể, nòng cốt là HTX trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; đẩy mạnh hỗ trợ HTX trong công tác đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đổi mới công nghệ, mẫu mã sản phẩm, xử lý ô nhiễm môi trường, mở rộng thị trường tiêu thụ...

Nguyễn Oanh