Tăng cường hoạt động khuyến nông cơ sở

Sản xuất trên đồng ruộng của tỉnh những năm qua đã có thay đổi căn bản, nhiều mô hình sản xuất mới được áp dụng và mở rộng, giúp nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế. Có được kết quả đó, công tác khuyến nông đóng vai trò quan trọng, nhất là trong xây dựng các mô hình, chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật đến người dân.

Thực tế, nhiều mô hình sản xuất trên đồng ruộng được triển khai từ hoạt động khuyến nông, như: Phát triển cây trồng giá trị cao, lúa hàng hóa, áp dụng cơ giới hóa vào đồng ruộng… Nổi bật, mô hình mạ khay, cấy lúa bằng máy được triển khai hiệu quả và nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh. Trong năm 2022, Trung tâm Khuyến nông, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) đã xây dựng 6 mô hình tổ dịch vụ mạ khay và 6 mô hình trình diễn lúa cấy bằng máy có diện tích 25 ha/mô hình. Từ các mô hình này, các địa phương trong tỉnh đã áp dụng và mở rộng diện tích lúa cấy bằng máy cả năm lên 4.654 ha, chiếm 8% tổng diện tích gieo cấy. Trong đó, vụ xuân có diện tích lúa cấy bằng máy 1.593 ha, vụ mùa 3.061 ha. Nhiều địa phương mở rộng nhanh diện tích lúa cấy bằng máy, như: Huyện Thanh Liêm cả năm đạt 1.942 ha, Bình Lục 1.050 ha, Kim Bảng hơn 877 ha… Áp dụng cơ giới hóa vào khâu gieo cấy đã đem lại hiệu quả rõ rệt trên đồng ruộng, nhất là về giá trị thu được cao hơn các phương pháp gieo cấy khác từ 7 - 10 triệu đồng/ha. Không những vậy, cấy lúa bằng máy giải quyết vấn đề thiếu lao động thời vụ khu vực nông thôn. Đồng thời, giúp bảo vệ môi trường khi lúa cấy bằng máy hạn chế việc phải dùng thuốc bảo vệ thực vật…

Ông Trần Quyết Thắng, Trưởng phòng NN & PTNT huyện Thanh Liêm cho biết: Mô hình tổ dịch vụ mạ khay và trình diễn lúa cấy bằng máy đã giúp địa phương nhanh chóng đưa cơ giới vào khâu gieo cấy. Phòng NN & PTNT tham mưu với UBND huyện chỉ đạo tiếp tục nhân rộng mô hình trong những vụ tiếp theo. Năm 2023, Thanh Liêm phấn đấu tỷ lệ lúa cấy bằng máy tăng lên trên 40% tổng diện tích gieo cấy của huyện.

Những năm qua, hoạt động khuyến nông tại các địa phương được duy trì khá hiệu quả thông qua đội ngũ cán bộ khuyến nông viên cơ sở. Hằng vụ, cán bộ khuyến nông tổ chức tập huấn, hướng dẫn và tuyên truyền người dân các biện pháp kỹ thuật chăm sóc lúa, cây trồng. Đồng thời, tại mỗi địa phương đều xây dựng các mô hình sản xuất mới, hiệu quả để người dân tham quan, học hỏi nhân rộng. Những mô hình khuyến nông nổi bật, cho hiệu quả kinh tế cao, như: Sản xuất dưa chuột tập trung, sản xuất ngô sinh khối làm thức ăn xanh cho chăn nuôi gia súc, sản xuất rau VietGap kết hợp du lịch trải nghiệm…

Ông Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông (Sở NN & PTNT) cho biết: Hoạt động khuyến nông ở các địa phương cơ bản vẫn được duy trì với đa dạng các hình thức. Qua đó, góp phần quan trọng đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thực tế sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Tìm hiểu tại huyện Kim Bảng, hiện nay toàn bộ 16 xã, thị trấn trên địa bàn vẫn duy trì được đội ngũ cán bộ khuyến nông cơ sở hoạt động có hiệu quả. Cán bộ khuyến nông trực tiếp tham gia, phối hợp cùng HTXDVNN triển khai các mô hình trồng trọt, hướng dẫn người dân trong quá trình chăm sóc, phòng trừ dịch hại cho cây trồng… Như xã Tượng Lĩnh tổ chức tốt việc sản xuất trên đồng ruộng với trên 70% diện tích lúa các vụ trong năm được cấy bằng máy, vụ đông đạt gần 190 ha với nhiều loại cây hàng hóa giá trị cao, trong đó vai trò của hoạt động khuyến nông được thể hiện rõ. Cán bộ khuyến nông trực tiếp tham gia cùng HTXDVNN xây dựng mô hình, tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật trong sản xuất, như: Kỹ thuật chăm sóc lúa cấy bằng máy, sản xuất cây ngô nếp, dưa chuột xuất khẩu liên kết với doanh nghiệp…

Tại xã Thi Sơn, cả 5 thôn vẫn đang duy trì tốt câu lạc bộ (CLB) khuyến nông. Các CLB khuyến nông hoạt động với nòng cốt là chủ nhiệm và phó chủ nhiệm CLB được lựa chọn từ thành viên các hội, đoàn thể. Hàng vụ, cùng với cán bộ khuyến nông của xã, chủ nhiệm và phó chủ nhiệm các CLB khuyến nông thường xuyên bám sát đồng ruộng, kiểm tra, xác định rõ nội dung cần tập huấn, tuyên truyền đến người dân. Các CLB khuyến nông tổ chức sinh hoạt vào từng thời điểm sinh trưởng, phát triển của lúa, cây trồng để  kịp thời tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật…

Trao đổi về hiệu quả của hoạt động khuyến nông trên địa bàn, ông Phạm Huy Hỗ, Phó Giám đốc HTXDVNN Thi Sơn cho biết: Hoạt động của CLB khuyến nông tạo thuận lợi trong chuyển giao, hướng dẫn kỹ thuật đến người dân. Thông qua các buổi sinh hoạt, người dân tiếp thu kiến thức, cùng trao đổi tháo gỡ khó khăn trong sản xuất. HTXDVNN sẽ tiếp tục hỗ trợ duy trì hoạt động hiệu quả của các CLB khuyến nông.

Sản xuất nông nghiệp trên đồng ruộng của tỉnh hiện nay đang có bước phát triển mới, nhất là áp dụng khoa học, kỹ thuật, đưa cơ giới đồng bộ vào đồng ruộng. Ngay trong Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 – 2025 có chỉ tiêu các xã phải có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả. Vì thế, càng đòi hỏi tăng cường hoạt động khuyến nông tại các địa phương trong thời gian tới.

Mạnh Hùng