Thời gian tới, do ảnh hưởng của tốc độ đô thị hóa và mục tiêu phát triển công nghiệp, quy mô, diện tích sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thị xã Duy Tiên sẽ ngày càng bị thu hẹp. Vì vậy, muốn nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp trên địa bàn cần có sự thay đổi nhanh chóng về tư duy sản xuất. Ở đây, các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) được nhận định có vai trò rất quan trọng.
Thực tế phát triển sản xuất nông nghiệp tại thị xã Duy Tiên những năm qua cho thấy, các HTXDVNN đã phát huy được vai trò kinh tế tập thể, tạo bước chuyển biến tích cực trong sản xuất nông nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa... góp phần thay đổi cách nghĩ, cách làm cho người dân. Như xã Trác Văn, từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần (cấy lúa, trồng cây màu), HTXDVNN xã đã mạnh dạn chuyển đổi theo hướng hàng hóa, giá trị cao; vùng sản xuất cây ăn quả, rau, củ quả được quy hoạch theo hướng chất lượng. Riêng vùng trồng rau hữu cơ có tổng diện tích 20 ha chuyên trồng các loại rau, củ, quả thực phẩm cung cấp sản phẩm cho thị trường đô thị, như: Phủ Lý, Hà Nội… Giá trị thu được trên diện tích chuyển đổi của xã tăng bình quân gấp hơn 3 lần so với trước.
Phát triển chăn nuôi bò sữa tại xã Chuyên Ngoại (Duy Tiên).
Cùng với Trác Văn, HTXDVNN Mộc Bắc cũng có bước đột phá trong công tác điều hành, phát huy hiệu quả các dịch vụ và đẩy mạnh cơ giới hóa trên đồng ruộng. Theo đó, Hội đồng quản trị HTX đã tổ chức điều hành đưa công nghệ phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) bằng máy bay điều khiển từ xa vào thay thế làm thủ công. Diện tích lúa được phun thuốc BVTV bằng máy bay đạt 70% diện tích lúa mỗi vụ, giúp nâng cao hiệu quả phòng trừ, giảm 40% chi phí, bảo vệ môi trường sản xuất tốt hơn. Đồng thời, tập trung xây dựng các mô hình sản xuất giống lúa, ngô đạt năng suất, chất lượng; trong đó, mô hình cấy lúa bằng máy từng bước được mở rộng lên khoảng 50% diện tích gieo cấy cả năm. Hoạt động dịch vụ thú y của HTXDVNN Mộc Bắc cũng được chú trọng, góp phần thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi tại địa phương. Riêng đối với đàn bò sữa, tỷ lệ tiêm phòng đạt từ 95 – 97%… Ông Tống Văn Bính, Giám đốc HTXDVNN Mộc Bắc cho biết: Để thay đổi và phát triển sản xuất trên địa bàn, chúng tôi xác định trước hết thay đổi tư duy, cách điều hành của HTXDVNN. Với những mô hình mới, khi triển khai, hội đồng quản trị HTX, ban giám đốc HTX luôn phát huy vai trò tiên phong, tạo được chỗ dựa, niềm tin để xã viên yên tâm áp dụng…
Từ việc chủ động phát huy và nâng cao vai trò điều hành, quản lý trong hoạt động của các HTXDVNN đã giúp sản xuất nông nghiệp của thị xã Duy Tiên phát triển hiệu quả, có thêm những bước phát triển mới. Theo đó, nhiều mô hình sản xuất đem lại giá trị cao được đưa vào đồng ruộng; sản xuất lúa đã chuyển dần theo hướng hàng hóa, lúa chất lượng chiếm tỷ lệ trên 50% diện tích, một số địa phương đạt 80 – 90% diện tích gieo cấy. Ở nhiều địa phương đã hình thành những vùng sản xuất lúa tập trung có diện tích từ 5 – 30 ha/mô hình; phát triển được nhiều mô hình sản xuất rau, củ, quả hữu cơ, đạt tiêu chuẩn an toàn, VietGAP; phát triển được những vùng trồng cây ăn quả tập trung, chất lượng, như: ổi lê Đài Loan, nho hạ đen, bưởi Diễn… Bên cạnh đó, với hơn 3.000 con bò sữa, chiếm trên 60% tổng đàn bò sữa của cả tỉnh, chăn nuôi bò sữa cho giá trị kinh tế cao đã trở thành hướng phát triển chính tại một số địa phương.
Theo ông Phạm Văn Thập, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Duy Tiên, các HTXDVNN trên địa bàn đã thích ứng nhanh trong quá trình điều hành, tổ chức sản xuất nông nghiệp hiện nay. Đây là nhân tố quan trọng góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp của thị xã đạt hơn 1.300 tỷ đồng/năm; tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp đạt bình quân hơn 1,6%/năm.
Tuy nhiên, quá trình hoạt động của các HTXDVNN tại thị xã Duy Tiên gặp những khó khăn, hạn chế khi vẫn còn một số HTXDVNN chưa mạnh dạn, tích cực đổi mới các khâu dịch sản xuất kinh doanh, chỉ tập trung vào các hoạt động dịch vụ thiết yếu; một bộ phận cán bộ HTX còn hạn chế về trình độ, năng lực tổ chức quản lý, điều hành và chuyên môn nghiệp vụ; quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa làm giảm diện tích đất sản xuất nông nghiệp làm giảm nguồn thu từ các khâu dịch vụ, khó khăn trong công tác chỉ đạo điều hành sản xuất của HTXDVNN…
Để khắc phục những khó khăn, hạn chế này, thị xã Duy Tiên đã và đang triển khai những biện pháp hỗ trợ, tạo điều kiện cho các HTXDVNN phát triển. Trong đó, đặc biệt coi trọng công tác quy hoạch, bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ quản lý HTX thực sự có năng lực; từng bước trẻ hóa cán bộ quản lý HTX trong những năm tiếp theo. Đồng thời, quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng để đội ngũ cán bộ quản lý HTX đáp ứng với yêu cầu đổi mới hiện nay…Với những HTXDVNN hoạt động kém hiệu quả, thị xã thực hiện chủ trương tiến hành giải thể và thành lập tổ hợp tác thay thế nhằm giúp tinh gọn bộ máy, nâng cao vai trò, trách nhiệm trong công tác phục vụ. Tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn thị xã đang thực hiện giải thể 5 HTXDVNN, các tổ hợp tác khi được thành lập đều thực hiện hiệu quả các khâu dịch vụ đáp ứng yêu cầu sản xuất… Thị xã cũng tạo điều kiện để các HTXDVNN thuận lợi tiếp cận các cơ chế, chính sách hỗ trợ trên các lĩnh vực: khoa học công nghệ, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, đào tạo nguồn nhân lực, nguồn vốn ưu đãi, liên doanh liên kết... hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế HTX năng động, hiệu quả.
Mạnh Hùng