Năm 2023, toàn tỉnh xuất khẩu lao động (XKLĐ) được 1.301 người, đạt 130% kế hoạch; trong đó ghi nhận lớn nhất là kết quả XKLĐ thời vụ sang Hàn Quốc được Bộ Tư pháp Hàn Quốc, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ, TB &XH) đánh giá rất cao. Nhờ kết quả này mà ngay trong những ngày cuối năm 2023, đầu năm 2024 Hà Nam đã có được những tin vui đầu tiên trong XKLĐ thời vụ.
Cánh cửa rộng mở
Bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở LĐ, TB&XH cho biết, ngay từ cuối năm 2023, đại diện chính quyền quận Bonghwa-gun, tỉnh Gyeongsangbuk, Đại Hàn Dân Quốc là địa phương đã tiếp nhận lao động của Hà Nam sang làm việc năm 2023 đã sang làm việc với Sở LĐ, TB&XH Hà Nam về việc XKLĐ thời vụ năm 2024. Theo dự kiến, năm 2024 sẽ tuyển chọn 400 lao động tỉnh Hà Nam sang làm việc thời vụ tại Quận Bonghwa-gun.
Theo bà Lê Thị Thu Hằng, thực hiện chỉ đạo của Bộ LĐ, TB&XH về việc thí điểm đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa hai địa phương của hai nước và chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, ngày 24/02/2023, Sở LĐ, TB&XH và chính quyền quận Bonghwa-gun, tỉnh Gyeongsangbuk, Đại Hàn Dân Quốc đã ký Thỏa thuận hợp tác về phái cử và tiếp nhận lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc. Trên cơ sở thỏa thuận, Sở LĐ, TB&XH giao Trung tâm Dịch vụ việc làm (DVVL) tỉnh ban hành kế hoạch về việc đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại quận Bonghwa-gun, gửi phòng LĐ, TB&XH các huyện, thị xã, thành phố để phối hợp thực hiện; đồng thời tuyên truyền trên hệ thống Fanpage, Facebook, Group tuyển dụng việc làm của trung tâm. Người lao động nộp hồ sơ trực tiếp tại Trung tâm DVVL tỉnh hơn 900 hồ sơ. Danh sách người lao động đã nộp hồ sơ được công khai trên hệ thống Fanpage, Facebook, Group tuyển dụng việc làm của Trung tâm DVVL tỉnh và hồ sơ của người lao động được bàn giao đầy đủ cho chính quyền quận Bonghwa-gun để các chủ sử dụng tuyển chọn. Kết quả, năm 2023 có 441 người lao động Hà Nam được tuyển chọn và đủ điều kiện xuất cảnh đi làm việc thời vụ tại quận Bonghwa-gun với mức lương trung bình 35 triệu đồng/tháng.
Chương trình hợp tác về phái cử và tiếp nhận lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc giữa quận Bonghwa-gun với Sở LĐ, TB&XH tỉnh Hà Nam được Thứ trưởng Bộ LĐ, TB&XH biểu dương là đơn vị làm tốt nhất tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác XKLĐ năm 2023. Bộ Tư pháp Hàn quốc và các địa phương lân cận quận Bonghwa-gun đánh giá cao. Nhờ những kết quả xuất sắc của các đoàn lao động Hà Nam sang làm việc tại địa phương năm 2023 (lao động chăm chỉ, hiệu suất cao, hầu hết chấp hành tốt pháp luật của Hàn Quốc) nên năm 2024 quận Bonghwa-gun tiếp tục tuyển dụng lao động thời vụ của tỉnh Hà Nam sang làm việc.
Cũng nhờ “tiếng thơm” của các đoàn lao động Hà Nam trong năm 2023, một quận nữa cạnh quận Bonghwa-gun cũng đang đề nghị được sang tuyển dụng lao động thời vụ ở Hà Nam để làm việc ở địa phương họ. Bà Lê Thị Thu Hằng cho biết, cuối năm 2023, Sở LĐ, TB&XH đã nhận được Công văn của quận Gochang, tỉnh Jeollabuk - Do, Đại Hàn Dân Quốc đề nghị xem xét nội dung hợp tác theo đề án ký kết Biên bản ghi nhớ MOU giữa địa phương của Việt Nam và quận Gochang - Gun, tỉnh Jeollabuk - Do, Đại Hàn Dân Quốc. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được từ việc hợp tác về phái cử và tiếp nhận lao động đi làm việc thời vụ với Quận Bonghwa-gun, và nhu cầu của người lao động trên địa bàn tỉnh mong muốn được tham gia Chương trình để tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống, mở rộng vốn hiểu biết về văn hóa, học tập kỹ thuật làm nông nghiệp của Hàn Quốc, Sở LĐ, TB&XH đã báo cáo và xin chủ trương của UBND tỉnh đối với đề nghị của quận Gochang - Gun, tỉnh Jeollabuk - Do, Đại Hàn Dân Quốc.
Đón đoàn lao động thời vụ trở về từ Hàn Quốc năm 2023. Ảnh: Đan Vũ
Thủ tục nhanh gọn, làm việc thời gian ngắn, thu nhập cao
XKLĐ dài hạn (thường đi vài năm trở lên) NLĐ phải học ngoại ngữ, học nghề, sau đó thi đỗ mới đủ điều kiện đi làm việc. Việc học với lao động phổ thông khá khó khăn, nhất là học ngoại ngữ, vì thế nhiều người dù rất mong muốn, nhưng khi thi ngoại ngữ, hoặc thi nghề thường không đạt nên không đi XKLĐ được. Ngoài ra, việc xa gia đình trong thời gian dài cũng khiến nhiều NLĐ lo lắng. Trong khi đó XKLĐ thời vụ lại có rất nhiều lợi thế với điều kiện của NLĐ hiện tại: Thời gian học trước khi đi ít, thời gian ở nước bạn ngắn, thu nhập cao, công việc đơn giản gần như không phải học. Cụ thể NLĐ chỉ phải tham gia lớp giáo dục định hướng trong 1 tuần, thời gian làm việc ở nước bạn khoảng 3-5 tháng, thu nhập bình quân 35 triệu đồng/tháng. Những chỗ có công việc nhiều, lao động chăm chỉ có thể thu nhập cao hơn. Công việc chủ yếu là việc nhà nông, như thu hoạch, trồng trọt rau củ, hoa quả,… đều đơn giản, quen thuộc với đa số NLĐ.
Đi dễ, ở thời gian ngắn, lương cao, công việc đơn giản, quen thuộc, đó chính là những lợi thế của XKLĐ thời vụ được NLĐ rất háo hức. Chỉ làm việc ở nước bạn 3-5 tháng là NLĐ được về nhà với một khoản lương một, đôi trăm triệu đồng. Chị Nguyễn Thị Hoan (nhà ở Thi Sơn, Kim Bảng) là một trong số hơn 400 lao động của Hà Nam tham gia XKLĐ thời vụ ngắn hạn ở Hàn Quốc năm 2023. Chị cho biết, ở nhà làm thu nhập thấp nên cũng muốn đi XKLĐ để có lương cao. Tuy nhiên, nếu đi dài hạn chắc chị không đi được vì các con đang tuổi ăn học mẹ không thể xa nhà lâu, và việc học ngoại ngữ với chị do lâu không động đến sách vở nên rất khó khăn. Nắm được thông tin XKLĐ thời vụ qua Facebook của Trung tâm DVVL tỉnh, thấy được thời gian đi ngắn, điều kiện không quá khó, chị nộp hồ sơ, mọi thủ tục nhanh gọn. Lần đầu tiên chị đi nước ngoài, nhưng công việc cũng khá dễ, tuy có vất vả đôi chút hơn ở nhà, đó là thu hoạch ớt đỏ, táo đỏ, trồng cải thảo. Ngày các chị làm 8 tiếng theo quy định, nếu có thêm công việc tính lương tăng ca. Mọi sinh hoạt, ăn uống đáp ứng yêu cầu. Sau 3 tháng làm việc ở nước ngoài, khi về có khoản lương hơn 100 triệu đồng giúp giải quyết những việc lớn cần tiền trong gia đình chị thấy rất phấn khởi. Ngoài ra, chuyến đi cũng là một cơ hội để chị biết đến nước bạn, học hỏi cách trồng trọt, làm việc,… Nếu có cơ hội chị tiếp tục sẽ đi nữa.
Với chị Lê Thị Thanh Tâm (xã Thanh Tâm, Thanh Liêm) việc được sang Hàn Quốc làm việc 2 hợp đồng, mỗi hợp đồng 3 tháng trong năm 2023 như “cứu cánh” giúp chị có tiền lo ăn học cho hai con. Chồng mất, một mình chị làm ruộng, thu nhập thấp, vô cùng chật vật để nuôi 1 con học đại học, 1 học THPT. Biết được thông tin XKLĐ thời vụ qua Đài truyền thanh xã, chị nộp hồ sơ và được chọn. Chị cho biết, công việc ở bên đó là việc nhà nông nên không bỡ ngỡ, nhưng họ yêu cầu lao động nghiêm túc, và cũng có khoán khối lượng công việc. Chị làm việc rất chăm chỉ nên được chủ rất hài lòng, vì thế khi hết một hợp đồng 3 tháng, chị về Việt Nam, sau đó nộp hồ sơ lại được chọn tiếp đi đợt sau trong năm 2023. Chị Lê Thị Thanh Tâm chia sẻ: Ở tuổi 40, đi XKLĐ dài hạn phải học nghề, nhất là học ngoại ngữ là những thách thức tôi khó có thể vượt qua. Đó là chưa kể chồng đã mất, tôi phải có trách nhiệm gần gũi các con, không thể xa con quá lâu. Vì thế XKLĐ thời vụ là cứu cánh cho tôi và những lao động tự do như tôi. Nghe tin có các đợt XKLĐ thời vụ tiếp theo trong năm 2024, tôi đang háo hức chờ nộp hồ sơ để ứng tuyển.
Thị trường lao động toàn quốc nói chung, ở Hà Nam nói riêng có một lực lượng khá lớn NLĐ trung tuổi chưa được đào tạo nghề và khá khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu của XKLĐ dài hạn, đặc biệt là yêu cầu về ngoại ngữ. XKLĐ thời vụ với thủ tục nhanh gọn, không có yêu cầu cao về đào tạo nghề, ngoại ngữ, thời gian đi ngắn, lương khá cao, đã mở ra một hướng đi mới trong tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho NLĐ. Nhờ tuyên truyền tốt cùng với truyền thống của người Hà Nam chăm chỉ, cần cù, có ý thức chấp hành nghiêm pháp luật của Việt Nam cũng như nước sở tại đến làm việc, hy vọng Hà Nam tiếp tục có thêm nhiều lao động được XKLĐ thời vụ, giúp họ có cơ hội làm việc, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Đỗ Hồng