Chỉ 10.000 đồng, người nghèo cũng có thể tham gia gửi tiết kiệm thông qua các tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Việc tiết kiệm đều đặn hằng tháng sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người vay, dần hình thành thói quen tiết kiệm trong người nghèo.
Cán bộ Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Kim Bảng thu tiền lãi, tiền gửi của người dân xã Thụy Lôi.
Hiện 100% tổ TK&VV trên địa bàn tỉnh tiến hành huy động tiền gửi tiết kiệm tự nguyện của tổ viên với tổng số tiền trên 40 tỷ đồng. Kết quả này chưa phải là lớn nhưng đã khẳng định chủ trương huy động tiết kiệm đã nhận được sự hưởng ứng tham gia của đông đảo người nghèo vì sự phát triển của chính mình và cộng đồng.
Có dư nợ lớn, không có nợ quá hạn, không tồn lãi và 100% tổ viên có số dư tiết kiệm; luôn đồng hành giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách ở địa phương đẩy mạnh sản xuất, vươn lên thoát nghèo bền vững là các tiêu chí hoạt động của Tổ TK&VV Hợp tác xã Thanh Lâm ở tiểu khu Châu Giang, thị trấn Kiện Khê (Thanh Liêm).
Theo Tổ trưởng Vũ Thị Hà Tuyết, tổ TK&VV Hợp tác xã được thành lập năm 2003, dưới sự quản lý của Hội Phụ nữ. Khi có chủ trương huy động tiết kiệm thông qua tổ TK&VV, Ban quản lý tổ đã họp bàn và phổ biến tới các tổ viên để triển khai. Ngay từ đầu đã nhận được sự đồng tình, hưởng ứng của tổ viên. Số tiền tiết kiệm tùy thuộc vào điều kiện từng người, từ 50 - 100 nghìn đồng, có người tiết kiệm được 400 nghìn mỗi tháng. Bên cạnh đó, đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn các tổ viên phát triển sản xuất, kinh doanh một cách phù hợp để phát huy hiệu quả đồng vốn vay.
Hằng quý, Ban quản lý tổ nhận xét, đánh giá, phân loại các tổ viên theo thứ tự để làm cơ sở bình xét cho vay thêm vốn đối với các hộ sản xuất, kinh doanh đúng mục đích, đạt hiệu quả cao và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp lãi, trả nợ đúng kỳ hạn với NHCSXH. Được tuyên truyền đầy đủ về các chương trình tín dụng ưu đãi, được hướng dẫn vay vốn và sử dụng vốn có hiệu quả, Tổ TK&VV Hợp tác xã Thanh Lâm hiện có dư nợ cho vay đạt trên 1,8 tỷ đồng, dư nợ tiết kiệm qua tổ đạt trên 71 triệu đồng.
Cũng là huy động tiền gửi tiết kiệm theo hình thức tự nguyện qua tổ, song Tổ TK&VV thuộc Chi hội 1, Hội Nông dân xã Thụy Lôi (Kim Bảng) lại cùng thống nhất một mức tiền gửi tiết kiệm. Mỗi người một hoàn cảnh, cuộc sống không phải dư dả nhưng hằng tháng đều trích ra 10 nghìn đồng/tổ viên để tiết kiệm. Được sự hướng dẫn tận tình của cán bộ tín dụng về cách thức gửi tiền tiết kiệm, mỗi tổ viên góp vốn đều có biên lai và nhập vào sổ tín dụng tiết kiệm để quản lý. Số tiền tiết kiệm tuy nhỏ nhưng đến lúc cần trả gốc, trả lãi cũng có tấm, có món. Với sự hưởng ứng tích cực của tổ viên, đến nay, tổ huy động được trên 42 triệu đồng tiền gửi tiết kiệm, giúp các hộ vay giảm nhẹ gánh nặng trong việc trả nợ gốc và lãi.
Kim Bảng là địa phương có tỉ lệ nợ quá hạn thấp nhất cả tỉnh, ở mức 0,08%. Tổng dư nợ cho vay qua 269 tổ TK&VV đạt trên 256,600 tỷ đồng, tổng tiền tiết kiệm qua tổ đạt trên 7,1 tỷ đồng, bằng 79% kế hoạch năm. Nguồn tiền tiết kiệm của người nghèo góp phần nâng mức cho vay, giúp người vay chủ động hơn trong việc trả nợ ngân hàng, hạn chế một phần rủi ro tín dụng.
Theo bà Nguyễn Thị Hương, Phó Giám đốc Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Kim Bảng, thời gian đầu triển khai thực hiện chương trình, các đơn vị cũng gặp khá nhiều khó khăn do nhận thức, thói quen của hộ nghèo về tiết kiệm còn hạn chế nên không mặn mà tham gia. Bởi vậy, phòng đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể được ủy thác đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người vay bằng nhiều hình thức như tiếp cận trực tiếp người vay; gặp gỡ, trao đổi nghiệp vụ, phổ biến các chính sách mới đến các tổ trưởng các tổ TK&VV ngay tại các buổi trực giao dịch tại cơ sở theo kiểu "cầm tay chỉ việc".
Bên cạnh đó, cử cán bộ phụ trách xã về dự các buổi họp thôn xóm, họp tổ để tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đội ngũ bí thư, xóm trưởng; giải đáp kịp thời các thắc mắc của người dân về các chủ trương, chính sách liên quan đến hoạt động ngân hàng. Tuyên truyền, vận động để mỗi người vay hiểu rõ về việc huy động tiền gửi tiết kiệm thông qua tổ TK&VV được thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và công khai. Mức tiền gửi tiết kiệm, thời gian gửi ở các tổ TK&VV khác nhau, tùy theo quy ước ở các tổ với nhau và căn cứ vào tình hình thu nhập của các hộ. Việc thu tiền tiết kiệm được thực hiện trong các kỳ sinh hoạt tổ hoặc kết hợp với thu tiền lãi.
Việc triển khai huy động tiền gửi tiết kiệm qua tổ được Phòng Giao dịch NHCSXH huyện tiến hành song song với công tác củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ TK&VV. Sự phối hợp hiệu quả giữa Phòng Giao dịch NHCSXH huyện và các tổ chức hội, đoàn thể nhận ủy thác quản lý nguồn vốn đã tạo sức lan tỏa rộng rãi trong việc huy động tiền gửi tiết kiệm qua tổ. Thời gian tới, Phòng Giao dịch NHCSXH huyện sẽ tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các chính sách mới liên quan đến việc gửi tiền tiết kiệm, nhất là huy động tiền gửi tiết tiền kiệm của hộ nghèo, cận nghèo qua tổ, từng bước nâng cao nhận thức của người dân về hoạt động tín dụng.
Với việc tham gia gửi tiền tiết kiệm không cố định mức tiền gửi giúp người nghèo hình thành thói quen tiết kiệm, giảm gánh nặng trả nợ gốc, lãi, đồng thời tăng sự đoàn kết, tương trợ giữa các thành viên trong tổ. Đối với ngân hàng, nguồn vốn huy động sẽ được bổ sung vào nguồn vốn cho vay, giúp ngân hàng giảm nợ quá hạn, bảo toàn nguồn vốn và nâng cao chất lượng tín dụng. Từ đó, giúp nhiều hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác có thêm cơ hội tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để thoát nghèo.
Hoàng Hải