Mô hình nuôi cá sông trong ao của anh Nguyễn Đức Kiên, xã Thanh Sơn (Kim Bảng) mặc dù mới đi vào hoạt động được 3 tháng, nhưng đã thấy rõ khả năng cho hiệu quả kinh tế cao.
Trên diện tích 1,6 ha mặt nước, anh Kiên đầu tư xây 3 bể nuôi cá trắm trắng, chép lai và rô phi đơn tính. Hiện nay, cá trắm và chép đều có trọng lượng tăng gấp 2 lần. Riêng cá rô phi đơn tính khi thả có trọng lượng 50 con/kg, nay đã đạt 2 con/kg.
Với tốc độ tăng trọng như hiện nay, sau 3 tháng nữa sẽ có sản phẩm đạt trọng lượng xuất bán, như trắm trắng đạt 4 – 4,5 kg, rô phi đạt hơn 1 kg/con… Quan trọng hơn, môi trường khu nuôi cá sông trong ao rất sạch sẽ do nguồn phân thải ra được thu gom và nước tại các bể nuôi cá luôn được luân chuyển, lưu thông.
Anh Nguyễn Đức Kiên nói: Qua tiếp cận với nhiều mô hình nuôi cá kể cả theo hướng truyền thống và công nghiệp trong các hồ, đầm, nhưng thực tế cho thấy nuôi theo mô hình mới “sông trong ao” thực sự ưu việt. Người nuôi kiểm soát được cả từ thức ăn, ô xy cho cá đến môi trường nước… Chắc chắn, nuôi cá sông trong ao sẽ cho năng suất và chất lượng vượt trội.
Mô hình nuôi cá sông trong ao của gia đình anh Nguyễn Đức Kiên, xã Thanh Sơn (Kim Bảng).
Thực tế, mô hình nuôi cá sông trong ao trên địa bàn tỉnh được triển khai từ cuối năm 2018 với 2 điểm đầu tiên tại xã Nhân Đạo (Lý Nhân) và Tiêu Động (Bình Lục). Các mô hình đã cho thu hoạch lứa đầu và chứng minh được hiệu quả. Như mô hình nuôi cá sông trong ao của anh Hoàng Văn Thường, HTX chăn nuôi Bình Thành (Tiêu Động, Bình Lục) dù mới đưa vào nuôi nhưng sản lượng cá đạt 12 – 15 tấn/ha (tùy từng loại cá), cao gấp hơn 2 lần cách nuôi truyền thống. Lợi nhuận đem lại đạt bình quân 100 triệu đồng/bể, tương đương 200 triệu đồng/ha.
Theo anh Thường: Mô hình nuôi cá sông trong ao giúp khai thác hiệu quả diện tích mặt nước. Trước đây, nếu nuôi theo phương pháp truyền thống gần như chỉ hòa vốn, có năm thời tiết không thuận, cá bị dịch bệnh chết nhiều còn thua lỗ. Sau lứa đầu tiên nuôi theo hình thức này, chắc chắn những lứa tiếp theo lợi nhuận thu được sẽ cao hơn.
Từ những mô hình đầu tiên, hiện nay nuôi cá sông trong ao đang được mở rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh. Hiện toàn tỉnh đã có 9 mô hình nuôi cá sông trong ao, trong đó 7 mô hình đã đi vào hoạt động.
Qua theo dõi quá trình sinh trưởng, tăng trọng của cá, các mô hình này từng bước chứng minh được khả năng, hiệu quả. Mô hình nuôi cá sông trong ao chính là công nghệ nuôi trồng thủy sản mới. Những điểm nổi bật của mô hình là cho năng suất, sản lượng, hiệu quả kinh tế cao, giảm tiêu hao năng lượng và quản lý tốt môi trường ao nuôi. Công nghệ này dựa trên nguyên lý cơ bản là tạo môi trường nước sạch, giàu oxy và dòng chảy trong ao bằng hệ thống bể (máng) nuôi với thiết bị thổi khí (giàn nước trắng) tạo dòng chảy liên tục dọc theo chiều dài bể nuôi cá.
Ngoài ra, còn có các thiết bị phụ trợ khác như giàn thổi khí nước trắng tạo oxy và đảo nước tạo dòng chảy một chiều trong ao, đặc biệt là hệ thống thu gom phân, chất thải của cá được lắp đặt ở vị trí cuối bể nuôi.
Ông Phạm Anh Tuấn, Trưởng phòng Thủy sản (Sở NN & PTNT) cho biết: Nuôi cá sông trong ao hội đủ các yếu tố cần thiết (đạt sản lượng, chất lượng, môi trường) tạo ra sản phẩm hàng hóa tập trung số lượng lớn. Quan trọng hơn, mô hình sẽ bảo đảm được việc truy xuất nguồn gốc và xây dựng chuỗi giá trị liên kết với các doanh nghiệp có nhu cầu chế biến thủy sản lớn.
Tuy nhiên, cũng cần nhận thấy việc áp dụng mô hình nuôi cá sông trong ao đang có những hạn chế nhất định. Đó là, một số người dân khi đầu tư xây dựng không làm đúng quy trình chuẩn. Đơn cử, chỉ sử dụng máy quạt nước thay cho máy thổi khí tạo oxy cho bể nuôi; thả cá bên ngoài trên diện tích hồ trữ nước còn lại gây ô nhiễm môi trường; việc tập kết cá giống thả gặp khó khăn do mỗi bể cần số lượng lớn, như cá trắm lên đến 3,5 tấn cá có trọng lượng hơn 1 kg/con. Để đảm bảo, cá giống cần được cung cấp ở một ao nuôi…
Mặc dù vậy, triển vọng và hướng phát triển của mô hình nuôi cá sông trong ao đã từng bước được xác định. Và nếu giải quyết được những hạn chế nêu trên sẽ giúp mô hình nuôi cá sông trong ao thực sự phát huy hiệu quả, góp phần đưa thủy sản trở thành một trong những hướng đi chính của sản xuất nông nghiệp ở tỉnh ta.
Mạnh Hùng
Mạnh Hùng