Nhiều năm qua, năm nào cũng vậy, vào sáng sớm ngày mùng một Tết Nguyên đán, ngõ phố tôi ở lại vang lên tiếng rao ngân dài: “Ai mua muối đi...; Ai mua muối nào...”. Nghe tiếng rao, nhiều nhà lúc ấy mới mở cửa ngó ra ới gọi: Muối ơi, muối ơi... Để lấy may đầu năm, nhà mua năm nghìn, nhà mua mười nghìn.
Không cần cân, chị bán muối lấy chiếc muôi nhỏ múc từng muôi cho vào mảnh giấy đỏ (ước lượng nhiều ít theo số tiền) rồi gói lại đưa cho người mua. Không so đo nhiều ít như ngày thường, cả người bán và người mua đều cười nói vui vẻ, chúc nhau một năm mới thật nhiều may mắn, thuận lợi và bình an. Chia sẻ với nỗi vất vả phải đi làm ngay từ sớm ngày mùng một Tết, có người còn “lì xì” thêm cho chị bán muối để lấy may...
Bao năm qua, người dân Việt Nam đã quen và duy trì tục mua muối vào ngày đầu năm mới để lấy may. Theo quan niệm các cụ truyền lại cho con cháu, muối mặn được xem là biểu tượng của sự may mắn, của nghĩa tình sâu nặng. Muối mặn có thể xua đuổi và tránh được những điều xui xẻo, đen đủi; đem lại sự may mắn, thuận lợi, bình an, no đủ cho mỗi gia đình; gắn kết tình nghĩa vợ chồng, anh em, họ hàng, xóm làng thân thuộc.
Đầu xuân năm mới, mọi người mua muối để lấy may. Ảnh: Phạm Hiền
Không trực tiếp đi đến từng ngõ phố, nhiều người chọn ngồi bán muối ở các cổng chùa, cổng đình, cổng đền để phục vụ nhu cầu của du khách muốn mua muối vào chùa, vào đình, vào đền lễ phật, lễ thánh để cầu may. Những gói muối được đặt trong một chiếc túi nhỏ có họa tiết hoa màu đỏ, cùng với chiếc bật lửa là món hàng bán rất chạy trong ngày đầu xuân năm mới. Đặc biệt, nhiều chùa, đình, đền còn chuẩn bị sẵn những gói muối nhỏ để phát lộc cho du khách khi lên chùa, lên đình, đền lễ phật, lễ thánh cầu sức khỏe, bình an.
Ngày trước, lúc nhỏ mỗi dịp Tết đến, Xuân về tôi được bà cho theo lên chùa lễ Phật cầu an. Khi về, nhận gói muối và gói gạo nhỏ là lộc chùa bà tôi quý và trân trọng lắm. Về nhà, gói gạo bà cẩn thận đổ vào thùng gạo, gói muối bà cẩn thận đổ vào vại muối, vừa làm bà vừa nói nhỏ: cầu mong một năm mới no đủ, nhiều may mắn, thuận lợi đến với gia đình.
Vào ngày đầu tiên của năm mới, mỗi người một cách, người chọn mua, người xin lộc, nhưng ai cũng muốn mang về gia đình một chút muối mặn để lấy may. Ngoài mong cầu sự may mắn, no đủ, thuận lợi, bình an, mọi người còn mong cầu trong năm mới, các thành viên trong gia đình sẽ đoàn kết, gắn bó, yêu thương, sẻ chia và cùng đón nhận thật nhiều niềm vui mới.
Vĩnh Linh