Sau 10 năm xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Kim Bảng đã đạt được nhiều thành quả quan trọng. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Hạ tầng nông thôn được đầu tư nâng cấp đồng bộ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Một góc xã Lê Hồ (Kim Bảng). Ảnh: Thế Trang
Năm 2017, Kim Bảng được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM. Đây là nền tảng vững chắc để huyện phấn đấu trở thành thị xã Kim Bảng trong thời gian tới.
Lấy quy chuẩn là Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM và đối chiếu vào thực tế, xuất phát điểm của Kim Bảng cho hành trình xây dựng NTM thời điểm 10 năm về trước còn nhiều khó khăn. Nông nghiệp tăng trưởng thấp. Công nghiệp và dịch vụ nông thôn phát triển chậm, thiếu quy hoạch, quy mô nhỏ. Đặc biệt, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội yếu và không đồng bộ, năng lực ứng phó với thiên tai thấp…Vì vậy, nhiều xã chỉ đạt từ 5-6 tiêu chí.
Trước thực trạng đó, để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM, Huyện ủy Kim Bảng đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU ngày 11/5/2011 về xây dựng nông thôn mới đến năm 2020, hướng trọng tâm vào thực hiện các giải pháp nâng cao năng lực quản lý, điều hành của chính quyền địa phương, đẩy mạnh cải cách hành chính, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị, sự đồng thuận của nhân dân. Đồng thời, tích cực huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng NTM.
Với cách làm này, những khó khăn ban đầu dần được tháo gỡ, vai trò chủ thể của người dân được phát huy. Người dân tự nguyện tham gia hiến đất, góp công, góp của xây dựng nông thôn. Chỉ tính riêng giai đoạn 2011-2015, nhân dân huyện Kim Bảng đã đóng góp 186,5 tỷ đồng xây dựng NTM, chiếm 18,9% tổng nguồn vốn đầu tư cho chương trình trong giai đoạn này.
Theo bà Phạm Thị Huệ, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Kim Bảng, các cấp hội nông dân ở Kim Bảng đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu ý nghĩa và tầm quan trọng của chương trình xây dựng NTM. Từ nhận thức đúng và hiểu rõ, người dân tích cực tham gia chương trình, góp phần quan trọng cùng với cấp ủy, chính quyền địa phương hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Sau 10 năm xây dựng NTM, Kim Bảng đã hoàn thành vượt mức chỉ tiêu Nghị quyết số 04. Kim Bảng đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM năm 2017, sớm hơn 3 năm so với kế hoạch, 100% số xã của huyện đạt chuẩn NTM, có mức bình quân số tiêu chí đạt cao. Trong đó, nhiều tiêu chí hoàn thành với chất lượng tốt.
Cụ thể, nếu như năm 2011, Kim Bảng chưa có xã nào đạt tiêu chí quy hoạch, thủy lợi, thu nhập, hình thức tổ chức sản xuất, văn hóa và môi trường, thì đến nay, hầu hết các xã đã hoàn thành tiêu chí này, tỷ lệ gấp 16 lần. Cùng thời điểm đó, huyện chỉ có từ 1-3 xã đạt tiêu chí giao thông, tỷ lệ lao động có việc làm, giáo dục, trường học, thì đến tháng 6/2019 đã có 100% số xã hoàn thành các tiêu chí này. Hệ thống chính trị ở cơ sở được củng cố, an ninh trật tự được giữ vững. Thu nhập bình quân đầu người từ 15 triệu đồng (2011) tăng lên 43,5 triệu đồng (2018). Sự đồng đều về số lượng và chất lượng các tiêu chí xã NTM là yếu tố quan trọng để huyện hoàn thành 9 chỉ tiêu NTM cấp huyện.
Kim Bảng hiện có hạ tầng (trường học, đường giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, thủy lợi…) khá đồng bộ, làm thay đổi diện mạo nông thôn. Ông Đinh Thanh Sỹ, Trưởng phòng Kinh tế- Hạ tầng huyện Kim Bảng cho biết: Xác định rõ, quy hoạch là cơ sở, tiền đề để thực hiện các nhóm tiêu chí còn lại, nên khi thực hiện quy hoạch xây dựng NTM, Phòng Kinh tế - Hạ tầng đã tham mưu lựa chọn các đơn vị tư vấn có đủ năng lực, kinh nghiệm để xây dựng các quy hoạch về sử dụng đất và hạ tầng kết nối phát triển sản xuất; quy hoạch các khu dân cư mới, chỉnh trang các khu hiện có theo hướng văn minh, bảo tồn giá trị văn hóa tốt đẹp; quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế kỹ thuật, môi trường, trạm y tế, chợ, hệ thống nghĩa trang.
Phát triển theo quy hoạch, Kim Bảng đã bám sát vào các tiêu chí NTM để lựa chọn các phương án đầu tư phù hợp với tình hình địa phương, hỗ trợ các xã tháo gỡ khó khăn về mặt bằng, sớm hoàn thành các tiêu chí: hạ tầng thương mại nông thôn, cơ sở vật chất văn hóa, giáo dục đào tạo, y tế, hình thức tổ chức sản xuất.
“Về đích” sớm hơn 3 năm so với Nghị quyết số 04-NQ/HU, Kim Bảng đã rút ra được nhiều bài học quan trọng trong thực hiện chương trình xây dựng NTM. Đó là: Có sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, sự vào cuộc tích cực của toàn xã hội, sự đồng thuận trong nhận thức và hành động; tăng cường tuyên truyền, đưa chính sách về xây dựng NTM của Nhà nước đi vào thực tiễn. Thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”. Phát huy tối đa sức mạnh nội lực trong huy động nguồn vốn xây dựng NTM. Tập trung chỉ đạo xây dựng các mô hình điểm để rút kinh nghiệm nhân rộng.
Nhấn mạnh về ý nghĩa, tầm quan trọng của những kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm cần rút ra trong xây dựng NTM, đồng chí Lê Anh Đông, TUV, Bí thư Huyện ủy Kim Bảng cho rằng: Sau 10 năm xây dựng NTM, điểm đáng mừng chính là sự thay đổi trong suy nghĩ, không còn sự trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước mà có sự vào cuộc của đảng bộ, chính quyền và nhân dân. Thực tiễn cho thấy, người dân phải vào cuộc, nói lên tiếng nói của mình thì mới có hiệu quả, như phong trào làm đường giao thông nông thôn, vệ sinh môi trường, tổ chức sản xuất… Phong trào xây dựng NTM ở Kim Bảng đã có sự lan tỏa. Tuy nhiên, còn tồn tại, ý thức của một bộ phận nhân dân, đảng viên chưa cao…
Xác định, xây dựng NTM có điểm đầu nhưng không có điểm cuối, Kim Bảng tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, nâng cao chất lượng tiêu chí NTM. Huyện phấn đấu đến hết năm 2025, có ít nhất 5 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, huyện đạt tiêu chí đô thị loại 4 và thị xã Kim Bảng. Huyện tập trung phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu ở thôn xóm, phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân; bảo vệ môi trường nông thôn gắn với xây dựng đời sống văn hóa, giữ vững an ninh trật tự ở cơ sở…
Cũng theo đồng chí Bí thư Huyện ủy Lê Anh Đông, vấn đề quan trọng trong chặng đường tiếp theo là giữ được niềm tin của nhân dân trong xây dựng NTM, tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng dân cư. Xây dựng NTM không phải bằng mọi giá, nhưng những gì làm được cho người dân thì phải tập trung nỗ lực thực hiện, cần linh hoạt, uyển chuyển thì mới đạt mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu.
Bích Huệ
Bích Huệ, Thế Trang