Có nhiều bạn trẻ lựa chọn con đường lập nghiệp cho mình không phải là bắt đầu theo học tại các trường trung học phổ thông (THPT), cao đẳng, đại học, mà là học nghề tại các trường nghề, lớp dạy nghề hoặc theo học một “thầy riêng” có chuyên môn về nghề mà mình muốn học. Với mục đích cuối cùng là giúp cho bản thân có một công việc phù hợp, trước mắt là để nuôi sống bản thân, sau để lập nghiệp, xây dựng một tương lai hạnh phúc. Và rất nhiều bạn trẻ đã và đang thành công, không chỉ về thu nhập mà còn cho mình những trải nghiệm và một công việc yêu thích.
Cách đây hơn 7 năm, khi không đỗ vào trường THPT, Nguyễn Thanh Long (Tổ dân phố Mễ Nội, phường Liêm Chính, TP Phủ Lý) có cảm giác vô cùng hụt hẫng, bởi mong muốn của em là tiếp tục học bậc THPT sau đó thi vào một trường đại học nào đó để có thể xin việc, kiếm tiền nuôi sống bản thân và gia đình. Tuy nhiên, mong muốn ấy không thành. Sau một thời gian định hình, suy nghĩ lại, em đã theo học sửa chữa điện ô tô ở một gara ô tô lớn. Sau một thời gian vừa học vừa làm em đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, không chỉ sửa chữa về điện mà còn có thể làm một số công đoạn khác rất thuần thục trong quá trình sửa chữa xe ô tô. Hiện Long là một thợ cứng, có thu nhập ổn định bảo đảm cuộc sống gia đình.
Long cho biết: “Khi mới lựa chọn học nghề em cũng rất lo lắng. Nhưng sau khi bắt tay vào học tập, em thấy mình rất có năng khiếu và “học đâu, hiểu đó” rồi dần dần yêu thích nghề mình đang học. Giờ em đã vững vàng với tay nghề của mình, thu nhập bình quân của em mỗi tháng khoảng 20 triệu đồng. Em thấy không cứ phải vào các trường THPT, cao đẳng, đại học, mà nếu lựa chọn học nghề, làm tốt những công việc hữu ích, xã hội có nhu cầu là cũng sẽ cho mình thu nhập tốt và một tương lai tươi sáng”.
Cắt tóc là một trong những nghề có thời gian đào tạo ngắn được một số bạn trẻ lựa chọn sau khi tốt nghiệp THCS.
Trần Văn Giang (Thôn 2, xã Ngọc Lũ, huyện Bình Lục) cũng đã lựa chọn học nghề thay vì vào học tập tại các trường cao đẳng, đại học. Giang cho biết: “Sau khi vào quân ngũ, em đã tham gia học nghề bởi em nhận thấy rằng: Nếu muốn học tại các trường đại học thì em phải trải qua những kỳ thi rất vất vả và căng thẳng. Trong khi đó, ngành mà em chọn học chưa chắc đã là một sự lựa chọn thích hợp. Còn việc học tại các trường dạy nghề thì không cần phải thi đầu vào, chỉ cần nộp hồ sơ và đăng ký học ngành, nghề mà mình yêu thích.
Qua tìm hiểu em thấy hiện các lĩnh vực, như: điện tử, cơ khí – hàn, công nghệ ô tô... rất thiếu lao động. Các doanh nghiệp luôn mong muốn tìm những lao động lành nghề trong lĩnh vực này với mức lương không hề thấp, trong khi những công việc này mình có thể thành thạo chỉ sau một khóa học nghề ngắn hạn. Chính vì vậy, em đã lựa chọn học nghề và hiện em có công việc, mức lương ổn định có thể nuôi sống bản thân và vợ con”.
Không học THPT, Lê Thanh Hải (Tổ phố Bào Cừu, phường Thanh Châu, TP Phủ Lý) đã lựa chọn nghề tạo mẫu tóc và làm đẹp. Sau thời gian ngắn, Hải đã thuần thục các bước làm và có thể cắt, tạo các mẫu tóc đẹp cho mọi người. Hải cho biết: “Nếu tham gia học nghề, tùy theo khả năng của từng người mà người học sớm có thể “ra trường” và tìm được việc làm ngay tại cơ sở mình học hoặc tự đứng ra làm riêng. Em thấy rằng, tùy nghề sẽ mất thời gian đào tạo từ 1 đến 6 tháng là có thể thành thạo một nghề. Nếu so với thời gian học của bậc trung cấp tối thiểu là 2,5 – 3 năm thì như vậy rõ ràng thời gian học tập của các trường dạy nghề, lớp nghề là ngắn hơn rất nhiều. Như vậy, người học vừa không tốn quá nhiều chi phí ăn ở trong 3 năm, lại nhanh chóng có thể đi làm để phụ giúp gia đình và ổn định cuộc sống. Chưa kể có một số ngành nghề còn được miễn 100% học phí. Sau một thời gian vừa học vừa làm giờ em đã có một cửa hàng tạo mẫu tóc riêng trên Hà Nội và cho thu nhập rất ổn định. Bạn bè em cũng có nhiều người học nghề, làm nghề, thậm chí có người đã mua được đất, nhà riêng và xe ô tô”.
Cũng giống như Hải, Nguyễn Thùy Linh (Tổ 2, Phường Lê Hồng Phong, TP Phủ Lý) cũng lựa chọn học nghề làm đẹp thay vì vào các trường đại học, cao đẳng. Chỉ sau một thời gian ngắn Linh đã tự đứng ra mở cửa hàng riêng cho mình. Linh cho biết: “Lúc đầu em cũng nghĩ cứ phải học THPT, sau đó thi vào một trường cao đẳng, đại học nào đó mới có việc làm và thu nhập tốt. Nhưng sau khi đi học nghề em nhận thấy rằng nếu mình hiểu rõ năng lực, sở thích của mình, cố gắng học tốt một nghề phù hợp sẽ cho mình một cuộc sống ổn định. Hai vợ chồng em cùng học nghề và giờ chúng em đã có cửa hàng riêng, thu nhập ổn định”.
Có thể nhận thấy, học nghề không phải là con đường nhanh chóng dẫn đến thành công, nhưng “Nhất nghệ tinh – nhất thân vinh”, nếu các bạn trẻ nhìn nhận đúng năng lực, sở trường, hoàn cảnh của bản thân, gia đình, lựa chọn học nghề phù hợp và thành thạo, làm chủ một công việc nhất định sẽ bảo đảm cho mình một tương lai tươi sáng.
Nguyễn Hằng