Ghi nhận việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước ở huyện Thanh Liêm

Từ năm 2018 đến năm 2022, khi Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg ngày 08/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước còn hiệu lực, việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước được triển khai rộng khắp trên địa bàn tỉnh và nhận được sự đồng thuận hưởng ứng của các khu dân cư. Thực hiện hương ước, quy ước không những giúp nâng cao ý thức của nhân dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật, an ninh chính trị được giữ vững, việc đấu tranh phòng, chống các tệ nạn xã hội có chuyển biến mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Một trong những đơn vị thực hiện tốt công tác xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh là huyện Thanh Liêm. Thực hiện Quyết định số 22 về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước cùng với việc tuyên truyền, quán triệt các nội dung của văn bản UBND huyện Thanh Liêm đã tổ chức các lớp tập huấn về xây dựng và thực hiện hương ước. Tham gia tập huấn là cán bộ phòng Văn hóa Thông tin, Tư pháp, Ủy ban MTTQ huyện; công chức văn hóa xã hội, công chức phụ trách tư pháp cấp xã; các trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận khu dân cư trên địa bàn toàn huyện. Lớp tập huấn tập trung hướng dẫn các xã, thị trấn đưa nội dung về xây dựng thực hiện hương ước, quy ước gắn với các nội dung trọng tâm của Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và Quy chế dân chủ ở cơ sở như thực hiện việc cưới, việc tang, lễ hội, bảo vệ môi trường, tiêu chí công nhận các danh hiệu văn hóa. Đồng thời hướng dẫn ghi nhận các phong tục, tập quán tiến bộ để bổ sung vào hương ước, quy ước; vận động loại bỏ, không áp dụng các nội dung trái pháp luật, trái phong tục, tập quán lạc hậu trong các bản hương ước, quy ước; kiểm tra, đánh giá công tác quản lý hương ước, quy ước, đặc biệt là kết quả tổ chức rà soát đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới hương ước, quy ước…

Hiện tại, trên địa bàn huyện Thanh Liêm có 101/101 thôn, tổ dân phố đã xây dựng hương ước, quy ước và 100% đã được phê duyệt. Các bản hương ước, quy ước đã được phổ biến, quán triệt trong nhân dân, in và cấp phát đến từng hộ gia đình, niêm yết công khai tại nhà văn hóa hoặc nơi sinh hoạt cộng đồng. Hầu hết các hương ước, quy ước đã bám sát đời sống và tình hình thực tế của từng địa phương nhằm điều chỉnh các mối quan hệ xã hội mang tính tự quản của cộng đồng, xây dựng nếp sống văn hóa mới, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng kết cấu hạ tầng, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, vệ sinh môi trường, thực hiện chính sách dân số, gia đình và trẻ em. Bên cạnh đó, UBND huyện cũng tổ chức rà soát văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến hương ước, quy ước để đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, bảo đảm tính thống nhất, thượng tôn pháp luật.

Với nhận định cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước và phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” có mối liên hệ mật thiết với nhau; hương ước, quy ước nhằm cụ thể hóa các mục tiêu, nội dung, tiêu chí của phong trào, đồng thời qua phong trào góp phần củng cố vị trí, vai trò của hương ước, quy ước trong đời sống xã hội ở các thôn, tổ dân phố trên địa bàn huyện. Vì vậy, để thực hiện tốt hơn nữa công tác xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trong cộng đồng dân cư trên địa bàn, Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” huyện Thanh Liêm thời gian tới sẽ kịp thời cập nhật các nội dung, trình tự, thủ tục theo hướng dẫn của Ban chỉ đạo Phong trào tỉnh trong việc thực hiện Nghị định số 61/2023/NĐ-CP ngày 16/8/2023 của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Việc thực hiện Nghị định mới giúp cho việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước phù hợp hơn với thực tiễn đời sống xã hội và quy định của pháp luật. Lồng ghép việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước với việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và các phong trào, cuộc vận động do trung ương, địa phương phát động.

Qua 5 năm, việc tổ chức thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn huyện Thanh Liêm đã góp phần quan trọng vào việc giữ gìn, phát huy truyền thống, tập quán tốt đẹp của cộng đồng dân cư, đồng thời cũng góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống; hạn chế và từng bước loại bỏ phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.

Chu Bình