Theo đánh giá của ngành chức năng, mặc dù trên địa bàn Hà Nam không phải là địa điểm chính để tập kết hàng hóa nhưng lại là địa bàn chủ yếu để các đối tượng trung chuyển hàng hóa vi phạm từ tỉnh này sang tỉnh khác thông qua tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, quốc lộ 1A, 38, 21… Phương thức, thủ đoạn vi phạm của các đối tượng trên khâu lưu thông là sử dụng các loại phương tiện xe khách, xe tải, xe cá nhân để vận chuyển hàng hóa vi phạm, chạy trên tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, quốc lộ 1A, 38, 21; ngụy trang hàng lậu, hàng cấm lẫn với hàng hóa khác; chia nhỏ lô hàng hóa để vận chuyển nhiều lần, hợp thức hóa hồ sơ hàng hóa.
Còn trên thị trường trong tỉnh, hoạt động buôn bán hàng hóa nhập lậu, hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quy định về an toàn thực phẩm… vẫn còn tồn tại, diễn ra ở cả thành thị và nông thôn. Hàng hóa vi phạm được cất giấu trong nhà ở, trong các quầy hàng, được bày bán xen lẫn với hàng hóa có chất lượng gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng, khi người tiêu dùng có nhu cầu mua, chủ hàng mới đưa ra bán nên rất khó khăn cho công tác kiểm tra bắt giữ. Trong lĩnh vực hàng cấm, mặt hàng vi phạm được phát hiện là thuốc lá điếu và pháo nổ, thường xảy ra ở địa bàn dân cư. Thông qua các trang mạng xã hội, các đối tượng mua, vận chuyển pháo nổ, thuốc lá nhập lậu vào thời điểm trước Tết Nguyên đán nên không xác minh được thông tin về người bán để xử lý. Hơn nữa, các đối tượng thường xuyên xé lẻ hàng hóa để vận chuyển, vận chuyển bằng xe máy, taxi…; thay đổi tuyến đường, thời gian vận chuyển gây khó khăn trong phát hiện, bắt giữ. Hiện nay, hoạt động kinh doanh trực tuyến ngày càng phổ biến, việc sử dụng các website thương mại điện tử, các trang mạng xã hội diễn ra sôi nổi, hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài phát sinh dưới nhiều hình thức. Các hành vi vi phạm trong thương mại điện tử diễn ra ngày càng tinh vi, phức tạp, kết quả phát hiện, bắt giữ trong lĩnh vực này còn chưa tương xứng với hoạt động thực tế.
Với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành, lực lượng chức năng của tỉnh, năm 2024 đã bắt giữ 1.220 vụ vi phạm về hàng cấm, hàng nhập lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Trong đó, xử lý vi phạm hành chính 1.197 vụ; xử lý hình sự 17 vụ (18 bị can); đang xác minh xử lý 6 vụ (6 đối tượng). Số vụ vi phạm về hàng cấm, hàng nhập lậu tăng đáng kể so với cùng kỳ năm 2023 (tăng 80,3%). Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính và bán hàng tịch thu gần 10 tỷ đồng, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2023. Có thể nói, công tác kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã đạt được nhiều kết quả khả quan, nhiều vụ việc đã được các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý kịp thời, góp phần duy trì tốt trật tự kỷ cương trong hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh.
Năm 2025, nhất là dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, dự báo tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả còn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp. Cùng với sự phát triển của công nghệ, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử ngày càng phát triển, nhu cầu mua sắm, tiêu dùng hàng hóa ngày càng tăng và đa dạng trên sàn thương mại điện tử. Trong khi đó, ý thức chấp hành quy định pháp luật của một số cơ sở sản xuất, kinh doanh và trách nhiệm với người tiêu dùng còn hạn chế, vì lợi nhuận sẵn sàng đưa ra thị trường những sản phẩm không bảo đảm chất lượng.
Vì vậy, để bảo đảm giữ vững kỷ cương trong hoạt động thương mại, thúc đẩy phát triển kinh tế, các cấp, ngành, đơn vị thành viên Ban Chỉ đạo 389 tỉnh tiếp tục thực hiện nghiêm các chỉ đạo, kế hoạch của Trung ương, của tỉnh. Tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử, bảo đảm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, nhất là các mặt hàng ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh để nhân dân hiểu, tích cực tham gia tố giác vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Đồng thời, tích cực phối hợp, trao đổi thông tin giữa các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương, tạo mạng lưới thông tin rộng rãi, nâng cao vai trò, trách nhiệm của cơ quan chủ trì phối hợp liên ngành trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Hà Nam