Đại biểu HĐND với vai trò là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước cử tri và HĐND về việc thực hiện nhiệm vụ đại biểu của mình. Vì vậy, những năm qua, HĐND thành phố Phủ Lý luôn chú trọng việc nâng cao chất lượng hoạt động của các đại biểu HĐND, từ việc làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ ngay từ cơ sở đến việc đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của cán ban, tổ đại biểu, các kỳ họp của cơ quan dân cử; phát huy năng lực, ý thức trách nhiệm trước cử tri của mỗi đại biểu HĐND.
HĐND thành phố Phủ Lý khóa XIX nhiệm kỳ 2021-2026 có 34 đại biểu, trong đó: nữ 15 đại biểu, đạt tỉ lệ 44,11%, đại biểu trẻ tuổi 3 đại biểu, đạt tỉ lệ 8,8%. Đại biểu HĐND 21 xã, phường có tổng số hơn 400 đại biểu, trong đó: đại biểu nữ đạt hơn 45 %, đại biểu trẻ tuổi đạt 15%. Cơ cấu, thành phần đại biểu HĐND các cấp của thành phố đảm bảo về số lượng, đúng thành phần, đã phát huy tính dân chủ, đúng luật, đảm bảo sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng trong việc hiệp thương lựa chọn đại biểu ra ứng cử.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các đại biểu HĐND của thành phố đã nêu cao tinh thần trách nhiệm là người đại diện của Nhân dân, tích cực học tập, nghiên cứu, nâng cao chất lượng trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao, giữ đúng lời hứa với cử tri trong quá trình tranh cử. Tham gia đầy đủ các hoạt động của HĐND như: hoạt động giám sát, tiếp xúc cử tri, tham dự các kỳ họp, phiên họp của HĐND và dự các kỳ họp HĐND xã, phường nơi đại biểu ứng cử. Chủ động thu thập thông tin để tham gia phát biểu, chất vấn trong các kỳ họp. Nắm bắt kịp thời tình hình địa phương nơi ứng cử để trực tiếp giải thích, đối thoại với Nhân dân tại các buổi tiếp xúc cử tri (TXCT). Nắm bắt các ý kiến, kiến nghị của cử tri để đề xuất với các cơ quan liên quan giải quyết. Trong các kỳ họp của HĐND, các đại biểu đã lựa chọn các vấn đề trọng tâm, các vấn đề bức xúc cử tri quan tâm để yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ. Một số đại biểu đã kiên trì đeo bám vấn đề đã chất vấn, kiến nghị đến khi có kết quả, thể hiện tâm huyết trong hoạt động dân cử, đóng góp tích cực cho hoạt động của HĐND, tạo niềm tin tưởng của cử tri đối với HĐND.
HĐND thành phố Phủ Lý thực hiện nhiệm vụ giám sát tại phường Minh Khai.
Đối với hoạt động của HĐND cấp phường, xã của thành phố có những chuyển biến ngày càng rõ rệt, từng bước được đổi mới và nâng cao chất lượng, góp phần phát huy vai trò là người đại biểu của dân, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân. Thường trực HĐND 21 phường, xã đã chủ động phối hợp với UBND, UBMTTQ phường xã chuẩn bị đầy đủ các văn bản trình kỳ họp theo đúng thời gian quy định và kỳ họp được tiến hành đúng thủ tục theo luật định, chất lượng các kỳ họp HĐND từng bước được nâng lên. Hoạt động TXCT trước và sau các kỳ họp được thường xuyên hơn, các ý kiến, kiến nghị của cử tri đều được trả lời trực tiếp và phản ảnh về Thường trực HĐND phường, xã để yêu cầu UBND các phường, xã và các ngành liên quan trả lời.
Để HĐND cấp phường, xã hoạt động có chất lượng, hiệu quả thực chất, ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND Thành phố đã chỉ đạo cấp ủy Đảng ở cơ sở tăng cường sự lãnh đạo đối với tổ chức và hoạt động của HĐND, quan tâm công tác quy hoạch, đào tạo, phân công cán bộ có tâm, có tầm làm công tác HĐND để xây dựng HĐND thật sự là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương. Nâng cao chất lượng đại biểu HĐND thông qua hoạt động tổ chức tập huấn, trang bị kỹ năng hoạt động và năng lực tham vấn, quyết định. Thực hiện tốt nhiệm vụ của người đại biểu, có năng lực đóng góp vào các hoạt động của HĐND. Trong hoạt động giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri, UBND các phường xã chú trọng nâng cao trách nhiệm, chủ toạ kỳ họp linh động trong điều hành kỳ họp, gợi mở để đại biểu mạnh dạn tham gia ý kiến thảo luận nhằm ban hành Nghị quyết có tính khả thi cao. HĐND thành phố Phủ Lý đã chỉ đạo định kỳ mỗi năm, HĐND và đại biểu HĐND phường, xã phải báo cáo công khai với cử tri nơi được ứng cử về công việc đã làm, để cử tri nhận xét, đánh giá, qua đó phát huy quyền giám sát của Nhân dân đối với chính quyền cơ sở và đại biểu dân cử.
Đối với chức năng giám sát của HĐND tiếp tục được chú trọng, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân, nhất là việc thực hiện quy chế dân chủ. HĐND thành phố và các phường xã đã xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát cụ thể hàng năm. Thực hiện các hình thức giám sát như: xem xét các Báo cáo tại kỳ họp HĐND, kiểm tra, giám sát của Thường trực HĐND, chất vấn của đại biểu, giám sát thực hiện văn bản quy phạm pháp luật ở địa phương và giám sát thực tế ở cơ sở, phục vụ đắc lực nhiệm vụ phát triển KT - XH ở địa phương, cơ sở.
Thời gian tới HĐND thành phố Phủ Lý xác định: Trong công tác bầu cử đại biểu HĐND tiếp tục đổi mới công tác hiệp thương, giới thiệu ứng cử viên để bầu là đại biểu. Việc lựa chọn bầu cử đại biểu HĐND đặc biệt coi trọng phẩm chất, đạo đức, trình độ, năng lực công tác, tâm huyết với hoạt động của HĐND, có năng lực đóng góp vào hoạt động của HĐND, có điều kiện thực hiện nhiệm vụ đại biểu. Đổi mới phương thức hoạt động của HĐND để nâng cao chất lượng xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương; công tác thẩm tra, giám sát; nâng cao hiệu quả giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của nhân dân… Trong xem xét, quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương, các đại biểu HĐND từ thành phố tới phường xã bám sát thực tiễn, phát hiện đúng và trúng vấn đề, phản ánh kịp thời các kiến nghị của cử tri, thảo luận dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể, đưa ra các giải pháp cụ thể để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.Trong hoạt động giám sát, bảo đảm hợp lý, khoa học, tiếp tục đổi mới theo hướng kết hợp nhiều hình thức giám sát, nhất là hoạt động chất vấn. Sau giám sát, cần có kết luận giám sát làm cơ sở để theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kiến nghị giám sát, tổ chức tái giám sát nếu thấy cần thiết.
Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động cho các đại biểu bằng nhiều hình thức. Bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hoạt động cho đại biểu, nhất là các kiến thức về quản lý Nhà nước, pháp luật, kỹ năng nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin, TXCT, giám sát tại kỳ họp, giám sát thường xuyên, chất vấn, phản biện; kỹ năng thẩm tra, giám sát công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ bản; công tác xây dựng dự toán, quản lý thu, chi ngân sách Nhà nước… cho đại biểu HĐND và thực hiện ngay từ khi đại biểu được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND và cần được duy trì trong quá trình hoạt động. Đẩy mạnh hơn nữa hoạt động TXCT để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, đặc biệt là phát hiện những bất cập, vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ để kiến nghị sửa đổi, tháo gỡ kịp thời, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và thực sự là người đại biểu đại diện của Nhân dân.
Dương Hải Yến