Theo Quyết định 319/QĐ-TTg ngày 8/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ “Về việc quy định xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025” (gọi tắt là Quyết định 319) xã NTM kiểu mẫu phải có ít nhất một thôn thông minh, do UBND cấp tỉnh quy định cụ thể. Tại Hà Nam, đến hết năm 2021, có 19 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu, như vậy, nhiệm vụ đặt ra với các xã này cần tiếp tục thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu theo quyết định mới.
Theo ông Nguyễn Quang Nghiệp, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN & PTNT), Chánh văn phòng điều phối NTM tỉnh, thời gian tới các xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu cần tiếp tục rà soát và triển khai bổ sung, hoàn thiện các tiêu chí theo Quyết định 319, trong đó có việc xây dựng thôn thông minh.
Cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp tại xã NTM kiểu mẫu Xuân Khê (Lý Nhân).
Tìm hiểu tại xã NTM kiểu mẫu Mộc Bắc (thị xã Duy Tiên), nơi được chọn thực hiện chuyển đổi số trong xây dựng NTM, ngay sau khi có Quyết định 319, Đảng ủy, UBND xã đã chủ động nghiên cứu việc hướng tới xây dựng thôn thông minh. Trong đó, để đưa công nghệ thông tin vào cuộc sống và xây dựng thôn thông minh, xã Mộc Bắc đã tiến hành thành lập tổ cộng đồng chuyển đổi số tại các thôn do trực tiếp bí thư chi bộ làm tổ trưởng và tổ công nghệ số cộng đồng do trưởng thôn làm tổ trưởng. Đồng thời, xã thành lập tổ công tác chuyển đổi số có quy chế hoạt động; triển khai Đề án ứng dụng công nghệ thông tin dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Mộc Bắc đặt ra mục tiêu hướng tới phủ sóng wifi trên toàn địa bàn phục vụ cho người dân địa phương và cả khách từ các nơi đến. Trong phát triển sản xuất, dựa trên thế mạnh về chăn nuôi, trồng trọt, nhất là đàn bò sữa hơn 2.000 con, xã hướng đến tạo ra sản phẩm hữu cơ, được quản lý bằng công nghệ số. Hiện, một số trang trại chăn nuôi bò sữa trên địa bàn xã đã áp dụng công nghệ số trong quản lý từ con giống đến quá trình chăm sóc, thụ tinh nhân tạo…
Đồng chí Phạm Công Sứ, Bí thư Đảng ủy xã Mộc Bắc cho biết: Mộc Bắc chủ động chuẩn bị các điều kiện để xây dựng thôn thông minh. Mục tiêu, xã xây dựng cả 4 thôn trở thành thôn thông minh, nhằm tạo thuận lợi trong phát triển kinh tế, phục vụ cuộc sống sinh hoạt của người dân.
Với các xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu của tỉnh đều đã nghiên cứu Quyết định 319 của Thủ tướng Chính phủ; từ đó chủ động chuẩn bị các điều kiện để tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí mới, xây dựng thôn thông minh trên địa bàn.
Tại xã Xuân Khê (Lý Nhân), địa phương đầu tiên của tỉnh được công nhận xã NTM kiểu mẫu đã chủ động đăng ký xây dựng xã NTM thông minh trong thời gian tới. Trước mắt, Xuân Khê đang từng bước xây dựng hạ tầng phục vụ phát triển, nhất là viễn thông, công nghệ thông tin; lắp đặt hệ thống camera quản lý đến tận các thôn…
Hay xã NTM kiểu mẫu Liêm Phong (Thanh Liêm) đã định hướng lựa chọn thôn Yên Thống xây dựng thôn thông minh. Ban chỉ đạo xây dựng NTM của xã đang tiến hành rà soát các điều kiện, chỉnh trang hạ tầng kinh tế - xã hội của thôn, nhất là việc sử dụng công nghệ thông tin của người dân. Trong đó, thực hiện điểm về công nghệ số trong giải quyết các thủ tục hành chính. Đối với sản xuất, xã đã xây dựng mô hình cấy lúa bằng máy trên địa bàn thôn trong vụ xuân 2022. Mô hình lúa cấy bằng máy này sẽ được nhân rộng ra trong những vụ tới. Từ đó, hướng đến cơ giới hóa, áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật đồng bộ trên đồng ruộng, tạo ra sản phẩm hàng hóa chất lượng.
Theo ông Lại Trường Giang, Chủ tịch UBND xã Liêm Phong, xây dựng thôn thông minh hướng tới không chỉ là áp dụng công nghệ 4.0 trong đời sống, mà trong sản xuất cũng cần có sự thay đổi với việc áp dụng máy móc, công nghệ từ khâu làm đất, gieo cấy đến thu hoạch, sử dụng máy bay điều khiển từ xa phun thuốc bảo vệ thực vật; việc quản lý đồng ruộng, sản xuất cũng được cài đặt phần mềm chuyên dụng để ngay cả người tiêu dùng cũng có thể tìm hiểu, giám sát quá trình sản xuất…
Ngay từ khi triển khai chương trình xây dựng NTM, với mục tiêu được đặt ra: Có điểm đầu nhưng không có điểm cuối cho thấy khu vực nông nghiệp, nông thôn, nông dân tiếp tục được hiện đại hóa để không ngừng phát triển. Quyết định 319 của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu phải có ít nhất một thôn thông minh chính là xây dựng hạt nhân để mở rộng mô hình nông thôn hiện đại trong những năm tiếp theo.
Mạnh Hùng