Đội múa trống hội Tổ dân phố Mễ Nội

Được lãnh đạo địa phương khuyến khích và nhân dân đồng tình, ngày 2/1/2010, Đội múa trống hội thôn Mễ Nội, phường Liêm Chính (TP.Phủ Lý) được thành lập.

Tổ dân phố Mễ Nội, phường Liêm Chính (TP Phủ Lý) nay đã đổi thay rất nhiều so với thôn Mễ Nội, xã Liêm Chính xưa. Những con đường mở rộng, ngõ phố khang trang, những ngôi nhà tầng, biệt thự mọc lên như nấm, dân cư sầm uất… Nhưng ngôi đình cổ vẫn còn đó, vẫn nhắc nhở rằng không gian văn hóa nơi đây vẫn hiện hữu với tiếng trống hội, với những làn điệu hát chèo say đắm lòng người. Lên phố, lên phường nhưng cái hồn cốt của một làng quê giàu tình yêu văn nghệ và sự gắn kết cộng đồng vẫn hiện diện nơi đây. Nơi có những con người vì cái chung mà gây dựng phong trào, duy trì phong trào để những nét văn hóa dân gian vẫn tồn tại và tạo thành “thương hiệu” cho Mễ Nội.

Ngày chưa có cây cầu vượt Châu Giang, ngày mà Đội trống hội thôn (nay là tổ dân phố) Mễ Nội vào những buổi chiều say sưa tập luyện trên sân đình của ngày đầu thành lập như vẫn còn hiện hữu nơi ông Bùi Quang Hạnh và bà Đan Thị Quán - những người thành lập nên Đội múa trống hội thôn. Thời điểm đó, ông Bùi Quang Hạnh – một cán bộ Nông trường Ba Sao về nghỉ hưu, được tín nhiệm bầu làm Phó Bí thư chi bộ, Trưởng Ban công tác mặt trận thôn, với tình yêu văn nghệ sẵn có cùng với “vốn” văn nghệ có trong nhân dân, ông luôn đau đáu với ý tưởng thành lập Đội văn nghệ thôn Mễ Nội.

Năm 2009, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được phục dựng, được xem dàn trống hội của các chị em thôn Đọi Tam, xã Tiên Sơn (thị xã Duy Tiên) biểu diễn, âm vang của tiếng trống hội cùng sự mạnh mẽ của những phụ nữ làng trống khiến ông nể phục. Thế rồi, ông về bàn với bà Đan Thị Quán, một người rất tích cực với các phong trào xã hội và là “hạt nhân” văn nghệ của thôn thành lập đội trống hội.

Được lãnh đạo địa phương khuyến khích và nhân dân đồng tình, ngày 2/1/2010, Đội múa trống hội thôn Mễ Nội được thành lập. Ngay những ngày đầu thành lập đã có 43 người tham gia, trong đó có 5 nam còn lại là chị em phụ nữ trong thôn. Mọi người đều làm nông nghiệp, chân lấm tay bùn nhưng tham gia đội trống hội lại tràn đầy nhiệt huyết và say mê.

Được các nghệ sĩ kỳ cựu như cố NSND Lê Huệ, nghệ sĩ Huy Toàn, nghệ nhân dân gian Trần Lực hướng dẫn, truyền dạy bài bản nên các “nghệ sĩ nông dân” tiến bộ rất nhanh. Nhớ lại những ngày đó, bà Đan Thị Quán cho biết, thôn không có trống, bà và mọi người phải lên Trung tâm Văn hóa tỉnh (nay là Trung tâm Văn hóa nghệ thuật tỉnh) mượn trống để tập, chị em ham mê tập ngày, tập đêm. Hào hứng với sự kiện thôn có đội trống hội, khi bà cùng ông Hạnh đội trưởng đứng lên quyên góp, nhân dân trong thôn ủng hộ rất nhiệt tình.

Với những lần quyên góp trong nhân dân cùng các cá nhân, tổ chức có tâm huyết, đội trống đã nhận được 100 triệu đồng. Với số tiền này đến nay đội đã có “gia tài” gồm: 1 trống sấm, 6 trống đại, 10 trống trung, 8 trống bản, 8 trống bỏi, nạo bạt, cờ hội… Sau khi mua sắm trống, đội còn tài trợ cho mỗi thành viên một bộ trang phục biểu diễn trở thành một đội trống lớn, có quy củ thời điểm đó.

Ngoài phục vụ các nhiệm vụ văn hóa, xã hội ở địa phương, Đội múa trống hội Tổ dân phố Mễ Nội còn được mời đi biểu diễn ở nhiều nơi trong tỉnh. Để thêm phần sôi động, đội sắm thêm rồng hội để biểu diễn cùng dàn trống. Được tham dự lớp hướng dẫn múa lân, sư, rồng do Trung tâm Văn hóa nghệ thuật tỉnh tổ chức, các thành viên của đội dần thuần thục các động tác múa rồng hội.

Ngoài tham gia biểu diễn trong các lễ hội tâm linh của các thôn làng, cổ động các phong trào thi đua, các hoạt động xã hội của chính quyền, đoàn thể trong tỉnh, Đội múa trống hội Tổ dân phố Mễ Nội còn được mời đi biểu diễn ở nhiều nơi tỉnh ngoài. Cả đoàn nhớ nhất là được mời đi biểu diễn ở Phủ Dầy, chùa Tiên Hương (Nam Định). 

Đã 12 năm kể từ ngày thành lập, các thành viên Đội múa trống hội Tổ dân phố Mễ Nội vẫn nhiệt huyết như ngày nào. Có những chị vào đội khi 40 tuổi nay ngoài 50 tuổi vẫn tham gia bền bỉ và gắn bó. Những năm vừa qua dịch bệnh Covid-19 cũng ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của đội trống, nhưng đội vẫn duy trì được hoạt động truyền thống vào ngày mồng 3 Tết hằng năm. Đội biểu diễn múa trống, múa rồng, biểu diễn văn nghệ phục vụ nhân dân vui Xuân đón Tết và biểu diễn trong lễ mừng thọ các cụ cao tuổi của phường.

Tuy nhiên, theo ông Hạnh cho biết, hiện thành viên trẻ nhất của hội cũng đã trên 50 tuổi, một số thành viên cao tuổi sức khỏe yếu đã nghỉ nhưng khó tìm được đội ngũ kế tiếp. Ông là đội trưởng nhưng vốn là thương binh hạng 2, mất 61% sức khỏe nên cũng đã thấy yếu nhiều; bà Đan Thị Quán hiện nay đã 85 tuổi cũng không còn sức khỏe như xưa, không biết sẽ tiếp tục gắn bó được với đội đến lúc nào. Nhưng lần trở lại gần đây khi được mời tham gia Lễ khai mạc Đại hội TDTT TP Phủ Lý, thấy sự hồ hởi, phấn khởi của các thành viên trong đội, ông thấy mình cần tiếp tục nỗ lực gắn bó với đội đến khi nào có thể để duy trì và tìm hướng phát triển Đội múa trống hội Tổ dân phố Mễ Nội.

Chu Bình