Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, số lượng F0 tăng nhanh, khiến cho hoạt động dạy và học tại các nhà trường gặp rất nhiều khó khăn. Đối với các cấp học THCS và THPT, việc duy trì đồng thời 2 hình thức dạy học trực tiếp và trực tuyến trên lớp (on – off) là một thách thức lớn với cả thày và trò. Những phòng học thưa bóng học sinh, thậm chí có những bục giảng vắng bóng giáo viên vì Covid-19 đã không còn xa lạ.
Tiết Toán “on – off” tại trường THPT B Phủ Lý trang bị hệ thống camera ghi hình tiết dạy, kết nối với thiết bị dạy học trực tuyến, để các em học sinh không tới trường vẫn có thể theo dõi bài giảng tại nhà.
Mỗi tiết học, giáo viên phải đảm đương 2 nhiệm vụ, vừa dạy trực tiếp, vừa dạy trực tuyến cho các học sinh F0, F1 đang cách ly tại nhà. Bởi vậy, để bảo đảm cho một tiết học “on – off”, các nhà trường đã trang bị hệ thống camera ghi hình tiết dạy, sau đó kết nối với thiết bị dạy học trực tuyến để các em học sinh không tới trường vẫn có thể theo dõi bài giảng tại nhà.
Trước mỗi tiết học, các giáo viên phải có mặt từ rất sớm, nhanh chóng thực hiện các thao tác lắp đặt máy móc, thiết bị, kết nối đường truyền mạng, ổn định nề nếp lớp học và các học sinh tại nhà… mới có thể bắt đầu bài giảng cho tiết học.
Các thiết bị điện tử đã trở thành dụng cụ giảng dạy quen thuộc của giáo viên "thời Covid-19"
Tuy nhiên, nhiều yếu tố ngoại cảnh tác động cũng khiến những lớp học “on - off” bị gián đoạn. Kết nối đường truyền không ổn định khiến các em học sinh học trực tuyến đôi khi bị thoát (log- out) khỏi lớp học; camera ghi hình chất lượng kém làm hình ảnh bài giảng không được rõ nét; micro thu tiếng chứa nhiều tạp âm làm các em không tập trung vào bài học…
Nghe giảng “bập bõm”, nhiều học sinh phải nhờ các bạn cùng lớp giảng lại hoặc chụp vở viết để chép bài. Những yếu tố này đã ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình tiếp thu bài giảng của các học sinh học trực tuyến.
Hoạt động trên lớp và trực tuyến vẫn được thực hiện song song tại các lớp học của trường THPT A Kim Bảng
Dạy kết hợp, đan xen “on – off” khiến các giáo viên phải “vật lộn” với 2 hình thức dạy sao cho các em học trực tiếp hay trực tuyến vẫn tiếp thu đầy đủ kiến thức. Giáo viên vừa phải viết bài giảng trên bảng, vừa phải thao tác giáo án trực tuyến, vừa phải theo dõi quá trình học tập của các em học tại nhà... Không những thế, việc “chạy” giữa các tiết học trực tuyến, trực tiếp, kết hợp trực tuyến – trực tiếp phải kèm theo nhiều thiết bị máy móc, giáo án riêng biệt, khiến các giáo viên phải hoạt động hết công suất, thực sự vất vả.
Giáo viên sử dụng một giáo án điện tử cho cả học sinh học trực tiếp và trực tuyến trong tiết học Tiếng Anh tại trường THCS Tiên Hiệp (TP. Phủ Lý)
Để khắc phục yếu tố này, nhiều giáo viên đã linh hoạt sử dụng một giáo án cho lớp học “on-off”, kết hợp việc trình chiếu slide bài giảng lên zoom và chiếu lên máy chiếu của lớp. Với cách làm này, chỉ cần ngồi trước màn hình máy tính là giáo viên có thể chia sẻ bài học cho cả hai nhóm đối tượng học sinh học trực tiếp và trực tuyến. Nếu có thông tin gì cần bổ sung, giáo viên sẽ viết sang bên cạnh slide, như vậy các em học online có thể theo dõi qua zoom. Còn các bạn học sinh đang học trực tiếp trên lớp nhìn lên máy chiếu cũng giống như giáo viên đang viết trên bảng.
Một tiết học Tiếng Anh tại trường THPT B Phủ Lý vắng bóng giáo viên trên bục giảng. Thay vào đó, giáo viên - đang là F0 điều trị tại nhà - tham gia giảng dạy bằng hình thức trực tuyến.
Nhiều trường hợp giáo viên là F0, F1 đang điều trị, theo dõi sức khỏe tại nhà vẫn tham gia giảng dạy. Tuy không trực tiếp đứng lớp, song một lớp học “on – off” vẫn diễn ra nhờ những nỗ lực của giáo viên.
Trên thực tế, trong thời gian theo dõi sức khỏe, các giáo viên là F1 đều cơ bản dạy học trực tuyến được nhưng nhiều giáo viên là F0 có sức khỏe giảm sút, mệt mỏi, ho, thậm chí mất giọng nên gần như không tham gia dạy được, buộc các nhà trường phải tăng cường động viên giáo viên dạy thay, dạy tăng giờ.
Nhà trường, giáo viên và học sinh đang rất nỗ lực để duy trì hoạt động giảng dạy, truyền đạt kiến thức, bảo đảm hoạt động giáo dục diễn ra kịp thời, chất lượng.
Tiết học kết hợp “on – off” là hình thức dạy học linh hoạt, phù hợp nhất trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, nhiều giáo viên và học sinh không thể tới trường vì trở thành F0, F1.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận việc học “on – off” đã đem lại nhiều khó khăn, bất cập cho cả học sinh và giáo viên. Nhà trường, giáo viên và học sinh đang rất nỗ lực để duy trì hoạt động giảng dạy, truyền đạt kiến thức, bảo đảm hoạt động giáo dục diễn ra kịp thời, chất lượng.
Nguyễn Khánh – Thanh Hà