Miễn dịch tự nhiên hoặc từ tiêm vaccine Covid-19 chỉ kéo dài trong 10 tháng, do đó một người có khả năng tái nhiễm nCoV nhiều lần.
Khi nCoV sản sinh nhiều biến chủng, hiểu biết của các nhà khoa học về khả năng miễn dịch và các biện pháp y tế công cộng cũng thay đổi. Các quốc gia đã nới lỏng quy định đeo khẩu trang. Giới chức y tế cân nhắc một chiến lược vaccine đơn giản hơn vào mỗi năm. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết nên tập trung vào những người có nguy cơ cao thay vì nhóm có rủi ro trung bình, thấp.
Các chiến lược này phản ánh tình hình mới của đại dịch, sau khi nhiều quốc gia kết thúc tình trạng khẩn cấp. Gánh nặng từ Covid-19 âm ỉ ở mức độ thấp hơn nhiều so với giai đoạn trước đây, song virus vẫn tồn tại khiến nhiều người đặt câu hỏi: "Vì sao một người có khả năng tái mắc Covid-19 nhiều lần?".
Theo định nghĩa của WHO, tái nhiễm nCoV xảy ra khi một người nhiễm virus lần thứ hai, thứ ba hoặc nhiều hơn. Các trường hợp này hiếm gặp trong giai đoạn đầu của đại dịch, nhưng ngày càng phổ biến ở thời điểm hiện tại và tương lai.
Miễn dịch Covid-19 kéo dài bao lâu?
Theo tiến sĩ Christopher Murray, giám đốc Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe, cần phân biệt miễn dịch Covid-19 thành hai loại: chống nhiễm bệnh và chống triệu chứng nặng. Từ khi Omicron xuất hiện, kháng thể chống nhiễm bệnh ở người giảm đáng kể. Tuy nhiên, phân tích tổng hợp 65 nghiên cứu công bố trên Lancet hồi tháng 2 cho thấy khả năng bảo vệ chống triệu chứng nghiêm trọng từ những lần nhiễm bệnh tự nhiên trước đó khá cao, kéo dài khoảng 40 tuần (10 tháng).
Nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng hoặc nhập nhập viện của một người phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như tuổi thọ (người lớn tuổi có nguy cơ cao nhất), tình trạng bệnh lý, lần cuối cùng mắc Covid-19.
"Điều quan trọng là mỗi cá nhân nên nhớ lần tiêm chủng hoặc mắc bệnh cuối cùng của mình. Khả năng miễn dịch bền vững kéo dài ít nhất 10 tháng. Như vậy, bạn sẽ biết được thời điểm mình dễ mắc bệnh.
Nhân viên y tế chuẩn bị tiêm vaccine Covid-19 cho một người phụ nữ ở Bệnh viện Chuyên khoa Max Super, New Delhi, Ấn Độ, tháng 2/2021. Ảnh: Reuters
Các triệu chứng có tệ hơn khi tái nhiễm Covid-19?
Theo tiến sĩ Mike Sevilla, bác sĩ gia đình ở Ohio, biến chủng có thể chỉ ra mức độ nghiêm trọng của bệnh nhân. Vì vậy, triệu chứng tái nhiễm của từng người phụ thuộc vào việc họ nhiễm biến chủng nào, thời điểm nhiễm bệnh ra sao.
"Nó không liên quan đến việc họ đã nhiễm bệnh hai hay ba lần", ông nói.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, các triệu chứng trong quá trình tái mắc Covid-19 có thể ít nghiêm trọng hơn lần nhiễm bệnh đầu tiên. Hướng dẫn về xét nghiệm, điều trị và cách ly trong lần nhiễm nCoV thứ hai hoặc thứ ba giống với những lần đầu.
Các chuyên gia đặc biệt chú ý đến Covid-19 kéo dài, khiến bệnh nhân gặp các vấn đề dai dẳng dù đã qua giai đoạn dương tính. Câu hỏi đặt ra là tái nhiễm có làm tăng nguy cơ mắc Covid-19 kéo dài không?
"Thật khó để trả lời, nhưng chúng tôi nhận thấy có mối liên hệ khá chặt chẽ giữa mức độ nghiêm trọng (khi đang dương tính) và nguy cơ mắc Covid-19 kéo dài. Nghĩa là những người cần nhập viện hoặc gặp triệu chứng nặng dễ mắc Covid-19 kéo dài hơn.
Theo nghiên cứu của Hiệp hội Y khoa Mỹ, sau mỗi lần mắc Covid-19, nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe mạn tính, tổn thương nội tạng sẽ tăng lên. Tổn thương các cơ quan khác nhau là cách Covid-19 ảnh hưởng đến cơ thể người trong thời gian dài.
Theo tiến sĩ Sevilla, thế giới đang ở vị thế tốt hơn so với thời điểm đầu đại dịch. Trong giai đoạn mới, ông cho rằng trọng tâm chăm sóc nên là bệnh nhân lớn tuổi, nguy cơ cao, người mắc bệnh tiểu đường, tim mạch và người từng điều trị ung thư. Tiến sĩ Murray nói người cao tuổi, không bệnh nền vẫn có nguy cơ chuyển nặng cao nếu không được tiêm mũi vaccine nhắc lại. Nhóm rủi ro cao khác là bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
Hiện, Mỹ đã cập nhật vaccine để phù hợp hơn với biến chủng Omicron, có sẵn cho trẻ em và người lớn. Điều kiện tiêm chủng là đã hoàn thành các liều tiêu chuẩn ít nhất hai tháng trước đó.
"Mọi người cần thay đổi suy nghĩ. Đừng cho rằng ''Tôi đã tiêm vaccine, tôi an toàn rồi' hay 'Tôi đã nhiễm bệnh, tôi an toàn rồi''. Quan trọng là hãy xem lần cuối cùng bạn tiêm chủng hay mắc bệnh là từ bao giờ", tiến sĩ Murray nói.
Người cao tuổi và người mắc một số bệnh lý nhất định cũng đủ điều kiện sử dụng thuốc kháng virus Paxlovid, giúp giảm nguy cơ nhập viện hoặc tử vong. Nếu có triệu chứng Covid-19, kết quả dương tính hoặc nguy cơ cao chuyển nặng, các chuyên gia khuyến nghị liên hệ với bác sĩ càng sớm càng tốt.
Theo vnexpress.net