Ăn ít omega-3, trái cây, rau quả tươi, ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn chứa protein có thể thúc đẩy phản ứng viêm, gây lão hóa nhanh.
Cơ thể con người có phản ứng miễn dịch tự nhiên chống lại độc tố, mầm bệnh, gây ra tình trạng viêm nhiễm ngắn hạn. Khi chứng viêm trở thành mạn tính và âm ỉ, cơ thể liên tục huy động tế bào miễn dịch chiến đấu ngay cả khi không có mầm bệnh xâm nhập. Đây là loại viêm lâu dài, cấp độ thấp, có thể làm hỏng mô và khớp.
Tiến sĩ Rene Armenta, bác sĩ phẫu thuật tại Viện Renew Bariatrics, cho biết cơ thể, đặc biệt là làn da lão hóa nhanh hơn khi thường xuyên bị viêm, bởi tế bào gây viêm có thể phá vỡ collagen và elastin - các hợp chất giữ cho làn da trẻ trung và mềm mại.
Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Medicine, tình trạng viêm mạn tính kéo dài nhiều tháng cũng có thể gây ra các bệnh như tim mạch, ung thư, tiểu đường tuýp 2, bệnh thận, rối loạn tự miễn, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Những bệnh này có thể dẫn đến rối loạn và lão hóa.
Một số thói quen ăn uống không lành mạnh có thể làm gia tăng tình trạng viêm mạn tính, gây lão hóa sớm, như sau:
Không ăn đủ omega-3
Omega-3 là những axit béo không bão hòa, thường được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như thực vật và hải sản. Có ba loại omega-3: DHA, EPA có trong cá và ALA trong óc chó, hạt chia và hạt lanh. Khi con người không tiêu thụ đủ omega một cách nhất quán, cơ thể nảy sinh phản ứng viêm tự nhiên khi già đi.
Theo báo cáo công bố trên Frontiers in Psychiatry, omega-3 có khả năng giúp giảm viêm trong hệ thần kinh, ngăn ngừa thoái hóa thần kinh và rối loạn tâm thần, chẳng hạn trầm cảm, bệnh Alzheimer và chứng mất trí.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Xơ vữa Động mạch năm 2020 đã kết luận cả DHA và EPA đều có đặc tính chống viêm, song DHA có tác dụng cao hơn. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng DHA làm giảm 4 loại protein gây viêm trong cơ thể.
Không ăn đủ trái cây và rau tươi
Ăn ít rau xanh, hoa quả tươi là thói quen xấu dễ dẫn đến viêm nhiễm. Theo tiến sĩ Amy Goodson, chuyên gia dinh dưỡng, tác giả cuốn The Sports Nutrition Playbook, các loại trái cây như cam, rau chân vịt, cải xoăn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể giúp hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, rất cần thiết khi con người già đi.
Việt quất, cà chua, dâu tây cũng có thể ngăn ngừa lão hóa hiệu quả. Quả việt quất chứa nhiều hợp chất thực vật, làm chậm quá trình già đi của tế bào, đặc biệt là các tế bào nhận thức.
Nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Frontiers chỉ ra rằng tiêu thụ khoảng 200 g việt quất mỗi ngày trong vòng ba tháng có thể cải thiện hiệu suất bộ nhớ và chức năng thần kinh.
Các loại thực phẩm màu đỏ như cà chua chứa chất chống oxy hóa lycopene, giúp ngăn ngừa các gốc tự do gây lão hóa. Hợp chất lycopene cũng được tìm thấy trong dưa hấu và bưởi hồng, được biết đến với vô số lợi ích cho sức khỏe.
Các loại hoa quả giàu vitamin, chất chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa. Ảnh: Freepik
Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn
Các loại thức ăn chế biến sẵn như thịt nguội, xúc xích, kẹo, bánh quy, nước ngọt, khoai tây chiên, kem có thể khởi động quá trình glycation. Khi con người ăn nhiều hơn lượng đường mà các tế bào trong cơ thể xử lý được, các phân tử đường thừa ra kết hợp với protein, tạo ra các sản phẩm glycat hóa bền vững (AGEs). AGEs sau đó hủy hoại collagen trong da.
Thực phẩm siêu chế biến phá vỡ sự cân bằng của hệ vi sinh trong ruột, kích hoạt phản ứng miễn dịch, dẫn đến tình trạng viêm mạn tính, từ đó sinh ra các loại bệnh như mất trí nhớ, tiểu đường, tim mạch.
Ăn nhiều thực phẩm chứa gluten
Gluten là một loại protein có trong lúa mì, ngũ cốc, vỏ bánh pizza, mì ống, đồ nướng và ngũ cốc. Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Gastroenterology năm 2020, người nhạy cảm với gluten trải qua loại phản ứng miễn dịch gây viêm.
"Những người bị bệnh đường ruột, bệnh tự miễn hoặc có các triệu chứng mạn tính không rõ nguyên nhân, việc ăn thực phẩm không chứa gluten tốt cho sức khỏe", tiến sĩ Jenny Levine Finke, tác giả cuốn tác giả của Dear Gluten, It's Not Me, It's You, cho biết.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Nutrition Reviews năm 2022 chỉ ra rằng ăn chế độ không gluten có thể thiện các triệu chứng liên quan đến miễn dịch ở 64% những người mắc bệnh tự miễn.
Thục Linh (Theo Eat this)