Ngày 11/3, Nhật Bản đã kỷ niệm tám năm ngày khu vực phía đông bắc nước này hứng chịu thảm họa kép động đất và sóng thần khiến hơn 15 nghìn người thiệt mạng và gây ra thảm họa hạt nhân lớn thứ hai thế giới vào ngày 11/3/2011.
Người dân thắp những ngọn nến tưởng niệm các nạn nhân của thảm họa kép tại khu vực sân của trung tâm huấn luyện bóng đá quốc gia, làng J hôm 10/3/2019 (Ảnh: Kyodo)
Tại buổi lễ tưởng niệm có sự tham dự của gia đình hoàng gia và Thủ tướng Shinzo Abe tại Nhà hát quốc gia ở Tokyo, phút mặc niệm bắt đầu vào đúng 14 giờ 46 phút, giờ khắc xảy ra trận động đất mạnh 9 độ cách đây tám năm. Lễ tưởng niệm thảm họa kép năm 2011 cũng được người dân Nhật Bản tổ chức tại nhiều địa điểm trong cả nước.
Tại lễ tưởng niệm, Thủ tướng Shinzo Abe cam kết tiếp tục hỗ trợ người dân và những khu vực bị ảnh hưởng, nói rằng chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện công tác tái thiết với một cam kết hỗ trợ không ngừng nghỉ thông qua các giai đoạn khác nhau hồi sinh cuộc sống và đẩy nhanh công tác tái thiết cơ sở vật chất.
Có mặt tại buổi lễ, Thái tử Fumihito bày tỏ: “Tôi quan tâm sâu sắc tới sức khỏe tinh thần và sức khỏe thể chất của người dân bị ảnh hưởng, đặc biệt là những người già, đối tượng ngày càng bị tổn thương theo năm tháng”.
Người dân tưởng niệm các nạn nhân trong thảm họa kép tại khu Ginza, Tokyo. (Ảnh: Kyodo)
Sau tám năm, chính phủ Nhật Bản đặt kế hoạch giải thể Trung tâm tái thiết vào tháng 3-2021. Trung tâm này được thành lập bảy năm trước có vai trò là nơi điều hành trung tâm các nỗ lực tái thiết khu vực chịu thảm họa kép động đất, sóng thần và thảm họa hạt nhân.
Tuy nhiên, sau khi nhận thấy những người chịu hậu quả của thảm họa kép vẫn cần sự hỗ trợ, chính phủ Nhật Bản đã quyết định thực hiện hiệu quả công tác hỗ trợ tương tự dưới một cơ quan mới mà chính phủ Nhật đặt kế hoạch thành lập trong nội các.
Mặc dù số người phải rời bỏ nhà cửa đã giảm xuống từ mức cao nhất là 470 nghìn người, nhưng khoảng 52 nghìn người vẫn chưa quay trở lại quê hương kể từ khi trận động đất mạnh 9 độ tấn công khu vực này hôm 11-3-2011.
Theo Cơ quan cảnh sát quốc gia Nhật Bản, tính đến thứ sáu tuần trước, thảm họa kép động đất, sóng thần và thảm họa hạt nhân đã khiến 15.897 người thiệt mạng và 2.533 người mất tích, hầu hết ở các tỉnh Iwate, Miyagi và Fukushima.
Cơn sóng thần sau khi xảy ra trận động đất đã khiến nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi có sáu lò phản ứng hạt nhân gặp sự cố nghiêm trọng, làm tan chảy các thanh nhiên liệu hạt nhân và có các vụ nổ khí hydro, gây ra sự cố rò rỉ phóng xạ.
Dự kiến mất hàng thập kỷ để ngừng hoạt động nhà máy hạt nhân Fukushima (Ảnh: Reuters)
Lệnh sơ tán đã được đưa ra sau khi nhà máy điện bị rò rỉ một lượng lớn vật liệu phóng xạ, làm nhiều khu vực ở tỉnh Fukushima bị nhiễm phóng xạ, phải thực hiện công tác tẩy rửa phóng xạ trong nhiều năm. Mặc dù theo thời gian, lượng phóng xạ đã giảm dần nhưng các sản phẩm thực phẩm địa phương vẫn bị nhiễm phóng xạ.
Hãng tin Kyodo khảo sát, khoảng 1.300 người ở những quận bị thiệt hại nặng nề nhất sau thảm họa kép sẽ vẫn phải ở trong những căn nhà tạm do sự trì hoãn trong công tác xây dựng các căn nhà mới, vấn đề tài chính và nhiều nguyên nhân khác.
Việc ngừng hoạt động nhà máy hạt nhân Fukushima, thuộc Công ty điện lực Tokyo (TEPCO) dự kiến sẽ mất hàng thập kỷ.
Theo lộ trình ngừng hoạt động nhà máy này, TEPCO và chính phủ Nhật Bản sẽ quyết định trong năm tài khóa mới bắt đầu từ tháng 4-2019 nhằm tìm cách đưa nhiên liệu ở ba lò phản ứng có lõi nhiên liệu bị tan chảy ra ngoài với mức độ phóng xạ cao nhất. Thực tế, việc đưa nhiên liệu phóng xạ ra ngoài dự kiến sẽ bắt đầu trong năm 2021.
TEPCO đang nỗ lực kiểm tra các lò phản ứng bị thiệt hại. Tháng trước, công ty này cho biết, thiết bị khảo sát điều khiển từ xa đã phát hiện có thể tháo dỡ các mảnh vỡ của thanh nhiên liệu bên trong một lò phản ứng.
Theo nhandan.com.vn
Duy Nam