Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng vũ trang (LLVT) quần chúng không thoát ly sản xuất, là một phần của LLVT nhân dân. Thực hiện chủ trương xây dựng DQTV vững mạnh, rộng khắp, những năm qua, Hà Nam luôn chú trọng thực hiện tốt công tác huấn luyện, tổ chức hoạt động, nâng cao chất lượng, khả năng sẵn sàng chiến đấu, phát huy vai trò của lực lượng quan trọng này trong các lĩnh vực đời sống xã hội.
Nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của lực lượng DQTV, những năm qua, cơ quan quân sự các cấp trong tỉnh đã tích cực tham mưu với cấp ủy, chính quyền thực hiện tốt các đề án của UBND tỉnh về “Xây dựng, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho lực lượng DQTV giai đoạn 2016-2021”; “Tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV giai đoạn 2022-2025”. Các đơn vị, địa phương thường xuyên thực hiện nghiêm việc đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi DQTV; tuyển chọn, luân phiên biên chế lực lượng DQTV đúng, đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng, phù hợp với điều kiện của từng địa phương.
Đến nay, lực lượng DQTV được xây dựng rộng khắp ở tất cả các xã, phường, thị trấn và hàng trăm cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhà trường trên địa bàn. Đây là một trong những lực lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, địa phương, giữ ổn định tình hình sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội.
Cán bộ Phòng Tham mưu (Bộ CHQS tỉnh) kiểm tra huấn luyện lực lượng DQTV ở huyện Kim Bảng.
Để lực lượng DQTV thực sự vững mạnh, thực hiện tốt nhiệm vụ, cơ quan quân sự địa phương các cấp luôn chú trọng công tác đào tạo, tập huấn, huấn luyện, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, khả năng sẵn sàng chiến đấu.
Hằng năm, căn cứ nguồn cán bộ quân sự ở cơ sở, cơ quan quân sự các cấp đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền cử cán bộ đi đào tạo bảo đảm bố trí sử dụng nguồn cán bộ theo đúng chuyên môn quân sự. Trong công tác huấn luyện, đội ngũ cán bộ DQTV thường xuyên được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nâng cao bản lĩnh, trình độ, phương pháp, chất lượng huấn luyện.
Theo ghi nhận trong mùa huấn luyện năm nay, tại các địa phương, công tác huấn luyện lực lượng DQTV diễn ra đồng bộ, rộng khắp, thể hiện rõ nét tính chuyên nghiệp, bài bản. Các hoạt động huấn luyện được cơ quan quân sự địa phương duy trì nghiêm túc, nền nếp, bảo đảm thời gian, quân số, chương trình theo kế hoạch. Trên thao trường, cán bộ, chiến sĩ DQTV chủ động khắc phục khó khăn về thời tiết, địa hình, nỗ lực hoàn thành tốt các nội dung huấn luyện. Nhiều mô hình, học cụ, sáng kiến, cải tiến mới được đưa vào huấn luyện.
Đồng chí Dương Văn Tiến, Chỉ huy trưởng Ban CHQS thị trấn Kiện Khê (Thanh Liêm) cho biết: Để bảo đảm tốt nội dung, chương trình giáo dục chính trị, huấn luyện theo kế hoạch, trước khi bước vào huấn luyện, đơn vị đã làm tốt công tác chuẩn bị. Việc xây dựng giáo án, bài giảng, mô hình học cụ, thao trường bãi tập đều được rà soát, củng cố sửa chữa, làm mới đáp ứng yêu cầu đổi mới trong giáo dục, huấn luyện.
Nội dung huấn luyện quân sự đều được xoay vòng đổi tập, bảo đảm toàn lực lượng nắm vững nguyên lý hoạt động và cấu tạo các loại vũ khí trang bị, thực hành thuần thục các tư thế, động tác.
Qua đánh giá bước đầu huấn luyện, dù còn gặp một số khó khăn nhất định, song lực lượng dân quân địa phương đã chấp hành nghiêm việc học tập, huấn luyện theo đúng tiến trình biểu. Đây là cơ sở để lực lượng dân quân tự tin tham gia và phấn đấu giành kết quả cao tại hội thi, hội thao do cơ quan quân sự cấp trên tổ chức.
Thượng tá Nguyễn Quốc Ân, Phó Tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh cho rằng: Lực lượng DQTV được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, đã và đang phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương, từ việc duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng tham gia thực hiện những nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất ở địa phương, đơn vị đến tham gia các chương trình đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, thường xuyên phối hợp với các lực lượng bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa bàn cơ sở.
Có được điều đó là nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và tổ chức hoạt động của lực lượng DQTV. Hiệu quả rõ nét nhất trong phát huy vai trò của lực lượng DQTV thời gian qua là tham gia tích cực và thể hiện vai trò nòng cốt, đi đầu trên trận tuyến phòng chống thiên tai, dịch bệnh, bảo đảm tốt các hoạt động quân sự, quốc phòng - an ninh ở địa phương.
Trong phòng, chống dịch Covid-19, lực lượng DQTV toàn tỉnh đã sát cánh cùng lực lượng thường trực có mặt ở hầu khắp những “điểm nóng”, đi vào từng ngõ ngách trong khu dân cư để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân chấp hành nghiêm quy định phòng ngừa, ngăn chặn và hạn chế sự lây lan dịch bệnh ra cộng đồng, đồng thời hỗ trợ, giúp đỡ nhân dân vượt qua khó khăn.
Mặc dù còn gặp những khó khăn nhất định trong quá trình tổ chức, huấn luyện, nhưng với sự nỗ lực của cán bộ, chiến sĩ cơ quan quân sự các cấp, lực lượng DQTV trong toàn tỉnh đã và đang tiếp tục được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, làm nòng cốt trong bảo vệ cấp ủy, chính quyền, nhân dân, góp phần thiết thực xây dựng LLVT tỉnh ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Phương Dung