Với những cựu chiến binh đã từng đi giữa “mưa bom, bão đạn” của chiến trường, ngày Quốc khánh 2/9 có ý nghĩa vô cùng đặc biệt, bởi Tết Độc lập gợi cho họ nhớ về giá trị của tự do, thống nhất non sông được đánh đổi bằng xương máu, tuổi trẻ, sự hy sinh của cả dân tộc. Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tôi may mắn được gặp và trò chuyện với các bác cựu chiến binh ở thành phố Phủ Lý về ký ức đón Tết Độc lập năm 1969 nơi chiến trường, để rồi, tự đáy lòng mình, tôi càng thêm tin yêu, trân quý, tự hào được tận hưởng cuộc sống bình yên, hạnh phúc ngày nay.
55 năm trôi qua, nhưng Tết Độc lập năm 1969 giữa chiến trường khốc liệt vẫn in hằn trong ký ức của Đại tá cựu chiến binh Đinh Khắc Trình (80 tuổi, trú tại phường Lương Khánh Thiện, thành phố Phủ Lý). Trong câu chuyện trải lòng cùng tôi, cựu chiến binh Đinh Khắc Trình xúc động tỏ bày: Khi đó, ông là chiến sĩ Tiểu đoàn 161, Binh trạm 27 - Đoàn 559 làm nhiệm vụ mở đường trên tuyến đường Trường Sơn vận chuyển hàng quân sự vào miền Nam, tổ chức đưa đón bộ đội, chuyển công văn, tài liệu từ miền Bắc vào miền Nam và ngược lại. Hôm ấy, trời mưa rả rích, đơn vị ông đang làm nhiệm vụ thì nhận được tin Bác Hồ ra đi mãi mãi… Tin đến như sét đánh ngang tai, cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị ai cũng bàng hoàng, sửng sốt và sau đó là khoảng thời gian trĩu nặng những tâm tư, lo lắng, vì cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước chưa hoàn thành. Trong giờ phút đau thương, mất mát ấy, giữa chiến trường thiếu thốn, không thể lập bàn thờ Bác, chiến sĩ Đinh Khắc Trình và đồng đội đã dừng lại ngay trên đường đi, chỉnh tề hàng ngũ và dành phút mặc niệm, tưởng nhớ Bác...
Trung tá Mai Minh Tiệm (82 tuổi, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Phủ Lý).
Ngừng lại đôi chút để nén nỗi xúc động, Đại tá Đinh Khắc Trình kể tiếp: Mặc dù không khí trầm buồn là thế nhưng lòng nhiệt huyết của những người lính giữa chiến trường không vì thế mà nguôi lắng. Sau giây phút thiêng liêng đẫm nước mắt, ai nấy đều sôi sục ý chí chiến đấu, quyết tâm dồn bước hành quân nhanh hơn về phía mặt trận, tiêu diệt giặc thù, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước như lòng mong ước cháy bỏng của Bác. Thể hiện lòng quyết tâm chiến thắng cao độ, vừa hành quân, chiến sĩ Đinh Khắc Trình cùng đồng đội vừa đọc to bài thơ chúc Tết Kỷ Dậu (1969) của Bác: “Năm qua thắng lợi vẻ vang/Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to/Vì độc lập, vì tự do/Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào/Tiến lên chiến sĩ đồng bào/Bắc Nam sum họp Xuân nào vui hơn”...
Sau đó năm 1971, Đại tá Đinh Khắc Trình tham gia Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, trong một lần chiến đấu, bị thương nặng, chữa trị lành vết thương, ông lại tiếp tục tham gia chiến đấu cho đến khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất. Chiến tranh đã đi qua, đất nước hoà bình, độc lập tự do, tuổi đã cao, vết thương còn đó nhưng ký ức về Tết Độc lập năm 1969 giữa chiến trường thì ông vẫn nhớ như in. Với Đại tá cựu chiến binh Đinh Khắc Trình, đó không chỉ là cái Tết đau thương, đẫm nước mắt mà còn là cái Tết của ý chí quyết tâm sớm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước như ước nguyện cháy bỏng của Bác Hồ kính yêu.
Kể lại Tết Độc lập vô cùng đáng nhớ năm 1969, Trung tá Mai Minh Tiệm (82 tuổi, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Phủ Lý) không giấu được sự nghẹn ngào trong câu chuyện. Khi ấy, chiến sĩ Mai Minh Tiệm đang làm công tác dân vận, phụ trách tuyên truyền giúp cho cách mạng nước bạn Lào. Sáng ngày 2/9/1969, cả đơn vị nghe tin Bác Hồ ốm nặng, bữa cơm hôm đó dọn ra không một ai muốn ăn. Vào khoảng 7 giờ sáng ngày 3/9, Đài Tiếng nói Việt Nam thông báo tin buồn Bác Hồ từ trần, anh em cán bộ, chiến sĩ đau buồn vô hạn. Có người khóc thành tiếng, có người cố giấu đi những giọt nước mắt, ai cũng hẫng hụt, đau xót, nhớ thương Bác. Trong điều kiện chiến tranh ác liệt và thiếu thốn đủ bề, chiến sĩ Mai Minh Tiệm vội vã đi kiếm ít hoa rừng, rồi lập vội bàn thờ tưởng nhớ Bác. Sau đó, ngay giữa chiến trường nóng bỏng của nước bạn, cả đơn vị đứng trước di ảnh Bác hành lễ, anh em chiến sĩ cũng tự viết lời điếu cho Bác, thể hiện lòng tiếc thương vô hạn... Những ngày sau, mặc dù hẫng hụt, buồn thương nhớ Bác nhưng với tinh thần của người lính "Bộ đội Cụ Hồ", sĩ quan trẻ Mai Minh Tiệm cố nén lại những cảm xúc để cùng cán bộ an ninh mặt trận chuẩn bị công tác tư tưởng, động viên anh em đồng đội "biến đau thương thành hành động cách mạng", gạt nước mắt, vững vàng tay súng, quyết tâm góp sức để cùng toàn dân tộc giành thắng lợi hoàn toàn.
Tháng Tám về giữa rực rỡ màu cờ Tổ quốc, cờ Đảng phấp phới tung bay trong nắng gió mùa thu trên mọi nẻo đường thôn làng, xóm phố, người người, nhà nhà dường như đều bừng lên cảm xúc khó tả về giá trị cao quý, thiêng liêng của ngày Tết Độc lập. 55 mùa thu đã trôi qua kể từ ngày Bác Hồ vĩnh viễn đi xa, nhưng với Đại tá Đinh Khắc Trình, Trung tá Mai Minh Tiệm cùng triệu triệu người dân cả nước thì kỷ niệm về lần đón Tết Độc lập vào mùa thu năm 1969 sẽ mãi mãi là ký ức không thể nào nguôi quên.
Trần Giang