Nói đến xã Liêm Túc (Thanh Liêm) mọi người luôn nghĩ tới quê hương thượng võ với môn vật cổ truyền Liễu Đôi được nhân dân gìn giữ, lưu truyền từ bao đời nay và hiện tại vẫn được duy trì biểu diễn vào mỗi dịp lễ hội đầu xuân ở địa phương. Không chỉ vậy, cuối năm 2023 người dân nơi đây còn vinh dự và tự hào về đặc sản rượu nếp Liễu Đôi được Sở Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận “Nhãn hiệu chứng nhận Hà Nam”. Bên cạnh đó, sản phẩm cũng được Công ty TNHH khoa học TSL – Trung tâm kiểm nghiệm TSL Hà Nội tiến hành kiểm nghiệm và kết quả chất lượng bảo đảm đạt các tiêu chuẩn quy định.
Cơ sở sản xuất rượu nếp Liễu Đôi của gia đình ông Nguyễn Văn Trung ở thôn Vỹ Khách Cầu (Liêm Túc) luôn bảo đảm uy tín, chất lượng sản phẩm.
Rượu nếp Liễu Đôi có màu trắng trong, không vẩn đục, không cặn và có mùi thơm đặc trưng với nồng độ cồn ở mức 35 độ. Khi uống thực khách cảm thấy hơi cay đầu lưỡi. Rượu có vị ngọt đậm, êm dịu, uống không đau đầu, không có hiện tượng khát nước (háo nước) sau mỗi lần thưởng thức sản phẩm. Đặc sản rượu nếp Liễu Đôi được sản xuất tập trung chủ yếu ở thôn Vỹ Khách Cầu, với khoảng 30 hộ nấu rượu. Được biết, nấu rượu không phải là nghề truyền thống của địa phương, song hầu hết các hộ sản xuất để tăng thu nhập và phục vụ chăn nuôi ngay tại gia đình. Riêng đối với sản phẩm rượu nếp Liễu Đôi được chưng cất từ giống lúa nếp cái Hoa Vàng gieo cấy ngay trên cánh đồng Lương Cửi tại thôn Thượng Cầu Vọng của xã. Nơi đây, có chất đất phì nhiêu màu mỡ đã tạo nên hương vị sản phẩm đặc trưng khác biệt so với các giống lúa nếp gieo trồng ở các vùng khác. Cùng với đó, một nguyên liệu nữa rất quan trọng, chất xúc tác tạo nên rượu nếp thơm ngon đặc sắc của quê hương đó chính là men.
Các hộ nhập men từ cơ sở sản xuất có uy tín ở tỉnh Thái Bình, nhiều cung đoạn làm men rất kỳ công và ủ theo phương pháp truyền thống với bí kíp gia truyền. Men được chế biến từ tinh bột gạo say nhuyễn sau đó trộn với 36 vị thuốc Bắc. Các bánh men sau khi nắm thành hình tròn, ủ trong trấu thời gian từ 9 – 12 giờ cho đến khi men “dậy mùi” hay nói cách khác là có mùi thơm, lấy ra xếp vào các khay bằng tre để trong nhà từ 10 – 12 ngày. Sau đó, mang ra ngoài trời phơi nắng từ 7 – 10 ngày đến khi men khô cong, có mùi thơm đặc trưng của vị thuốc Bắc mới được sử dụng. Để bảo quản được men tốt, người dân sử dụng túi ni lon hoặc cho vào vò, lọ có lót báo đậy nắp buộc kín. Ngoài ra, thêm một thành phần nữa tạo nên hương vị đặc sắc của sản phẩm rượu nếp Liễu Đôi là trong quá trình ngâm ủ, chưng cất rượu các hộ dùng nguồn nước núi và nước có thể uống trực tiếp, nhưng khi sử dụng để nấu rượu, nước được lọc theo quy trình kỹ thuật bảo đảm an toàn tuyệt đối. Hiện nay, các cơ sở sản xuất rượu nếp trên địa bàn đều sử dụng nguồn nước này do Công ty TNHH tư vấn và phát triển công nghệ xây dựng Nam Hà trực tiếp sản xuất và cung cấp. Với tất cả các nguyên liệu, sản phẩm sẵn có tại địa phương đã tạo nên giá trị, đặc sản rượu nếp Liễu Đôi của quê hương Liêm Túc.
Rượu nếp Liễu Đôi có màu trắng trong, không vẩn đục, không cặn và có mùi thơm đặc trưng với nồng độ cồn ở mức 35 độ. Khi uống thực khách cảm thấy hơi cay đầu lưỡi. Rượu có vị ngọt đậm, êm dịu, uống không đau đầu, không có hiện tượng khát nước (háo nước) sau mỗi lần thưởng thức sản phẩm. Đặc sản rượu nếp Liễu Đôi được sản xuất tập trung chủ yếu ở thôn Vỹ Khách Cầu, với khoảng 30 hộ nấu rượu.
Đến thăm cơ sở sản xuất rượu nếp của gia đình ông Nguyễn Văn Trung ở thôn Vỹ Khách Cầu, hộ sản xuất đạt tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm và ông Trung là người đã dày công trong việc hoàn thiện các thủ tục, quy định để được ngành chức năng cấp Giấy chứng nhận “Nhãn hiệu chứng nhận Hà Nam” đặc sản rượu nếp Liễu Đôi. Quá trình sản xuất, cơ sở luôn bảo đảm ổn định chất lượng, gia tăng sản lượng và đạt các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Gia đình đầu tư trên 70 triệu đồng mua tủ hấp cơm công nghiệp, nồi hơi chưng cất rượu, máy lọc khử độc tố, các loại chum sành chứa thành phẩm sau khi nấu để ủ rượu sau 100 ngày mới xuất bán. Cơ sở luôn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất từ nguyên liệu đến nguồn nước, phương pháp chưng cất truyền thống để có hương vị sản phẩm thơm ngon nhất.
Ông Trung cho biết: Những năm trước đây, ngày nào gia đình cũng nấu rượu, có những tháng cao điểm xuất bán 300 lít rượu nhưng giờ đây Nhà nước quản lý chặt người sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông nên người dân hạn chế sử dụng. Hiện mỗi tháng chỉ sản xuất từ 50-70 lít với giá 35 nghìn đồng/lít. Do vậy, vài ngày mới nấu một nồi, mặc dù thu nhập từ nấu rượu bị ảnh hưởng nhiều nhưng gia đình vẫn giữ nghề và coi đây như một nét văn hóa truyền thống của quê hương Liêm Túc.
Đồng chí Hàn Thị Kim Oanh, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Địa phương rất tự hào bởi sản phẩm rượu nếp Liễu Đôi mang thương hiệu của tỉnh, gắn liền với tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao. Để giữ gìn thương hiệu này, thời gian qua xã luôn tạo mọi điều kiện, động viên các hộ nấu rượu nâng tầm chất lượng, cải tiến mẫu mã nhằm đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của khách hàng ở trong và ngoài khu vực. Đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội để mọi người dân tin tưởng, lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng bảo đảm uy tín góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Phùng Thống