Trên địa bàn tỉnh, một số khu đô thị (KĐT), khu nhà ở mặc dù đã được đầu tư xây dựng từ nhiều năm nay, nhưng đến thời điểm này hạ tầng kỹ thuật vẫn còn nhiều tồn tại cần được các cấp, ngành tập trung giải quyết. Trong đó, phần lớn các dự án đều ách tắc do công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) và chậm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho nhân dân. Vì thế, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân và công tác quản lý nhà nước ở các lĩnh vực.
Hiện dự án xây dựng đường nối từ nút giao đường D13 – N2 (KĐT Liêm Chính, KĐT Nam Châu Giang) và dự án hạ tầng kỹ thuật hai bên đường tại xã Liêm Chung, phường Liêm Chính (TP Phủ Lý) do Công ty cổ phần đầu tư xây dựng và dịch vụ Nam Hà làm chủ đầu tư đang vướng mắc mặt bằng khiến tiến độ thi công chậm.
Ông Bùi Ngọc Tú, Phó Giám đốc công ty cho biết: Các dự án được khởi công xây dựng từ giữa năm 2017 với tổng diện tích khoảng 14 ha. Trong quá trình thực hiện một số tuyến đường nội bộ phải tổ chức di chuyển các ngôi mộ về nghĩa trang tập trung, song nhiều gia đình chưa đồng thuận nên công trình thi công dở dang. Suốt 4 năm qua, chủ đầu tư thường xuyên phối hợp với các cấp, ngành đến vận động trực tiếp tại các dòng họ, hộ gia đình nhưng người dân chưa đồng tình. Hiện các dự án mới hoàn thành được 90% khối lượng. Nếu có mặt bằng thi công, chỉ sau 3 tháng nữa toàn bộ hạ tầng giao thông sẽ được xây dựng đồng bộ kết nối giữa các tuyến đường trong khu vực.
Tuyến phố Phạm Ngũ Lão, KĐT Nam Trần Hưng Đạo, TP Phủ Lý đang được UBND thành phố đầu tư nâng cấp hệ thống thoát nước thải, lát lại vỉa hè. Ảnh: Đức Anh
KĐT Hưng Hòa, xã Thanh Phong (Thanh Liêm) có diện tích 21,5 ha. Sau 5 năm xây dựng, hiện tại dự án còn 15 hộ chưa nhận tiền hỗ trợ, bồi thường bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư. Trong khi đó, thời gian qua ở đây đã xuất hiện việc lấn chiếm đất thuộc vị trí đất quy hoạch xây dựng đường nội bộ của KĐT nhưng chưa được giải quyết. Tình trạng này kéo dài gây bức xúc cho nhân dân và ảnh hưởng đến việc hoàn thiện các hạng mục của dự án.
Còn tại Khu nhà ở Liêm Thuận (Thanh Liêm) được xây dựng từ năm 2012 nhưng đến nay các hạng mục của dự án chưa hoàn chỉnh. Ông Nguyễn Sỹ Quảng, Chủ tịch UBND xã cho biết: Tại đây, còn 12 hộ chưa bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư để xây dựng tuyến đường gom, bình quân đất thu hồi của mỗi hộ từ 20m2 – 100m2. Trong số này, chỉ có một hộ đủ điều kiện được nhận đất tái định cư, nhưng các hộ đề nghị chủ đầu tư thực hiện theo hình thức đổi đất ở các vị trí khác. Chính vì thế, đến nay tuyến đường gom nội bộ người dân chưa bàn giao mặt bằng để xây dựng.
Theo báo cáo của UBND thị xã Duy Tiên, hiện dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đấu giá quyền sử dụng đất (vị trí 1 và 2) phường Bạch Thượng còn 2 hộ chưa nhận tiền hỗ trợ; Dự án xây dựng Khu đấu giá quyền sử dụng đất phường Duy Hải (giai đoạn 2) còn 3 hộ chưa nhận tiền với diện tích đất thu hồi 811,5m2; Dự án xây dựng Khu nhà ở Hanopark2 phường Duy Hải có 13.440m2 đất chưa phê duyệt do các hộ dân không ủng hộ việc kiểm đếm; Dự án Khu nhà ở Chợ Lương (Yên Bắc) còn 5 hộ chưa nhận tiền với diện tích 8.187m2; Dự án Khu thương mại và Nhà ở đô thị tại các phường Duy Minh, Duy Hải còn 21 hộ chưa nhận tiền với diện tích 7.933m2. Các dự án Khu nhà ở đô thị Văn Xá, Khu nhà ở đô thị Quang Thành (Yên Bắc), một số KĐT tại các phường: Châu Giang, Hòa Mạc còn nhiều hộ chưa nhận tiền với lý do giá thấp, hộ vắng mặt, chưa cử người đại diện.
Ông Trần Nho Hợp, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã cho biết: Theo kế hoạch, với các dự án có một số trường hợp đã nhiều lần tuyên truyền, đối thoại trực tiếp nhưng gia đình trây ỳ, cố tình không nhận tiền hỗ trợ, UBND thị xã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất theo quy định. Điều này, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà ở của người dân.
Còn tại các KĐT: Nam Trần Hưng Đạo và Minh Khôi (TP Phủ Lý) từ năm 2004 đã được chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật nhưng đến nay các dự án chưa quyết toán công trình. Trong đó, KĐT Nam Trần Hưng Đạo (do Công ty cổ phần Hưng Hòa làm chủ đầu tư) theo thiết kế hệ thống đường điện được lắp đặt là đường cáp ngầm, nhưng những năm qua nguồn điện sinh hoạt ở đây đều do các hộ dân tự liên hệ với ngành điện lắp nổi đi theo nhiều nhánh gây mất an toàn. Thời điểm tháng 6/2004, KĐT Minh Khôi (do Công ty TNHH Minh Khôi làm chủ đầu tư) có 28 hộ gia đình sinh sống ở các tổ dân phố: Mễ Nội, Mễ Thượng (phường Liêm Chính) được thông báo thu hồi đất. Nhưng sau đó có sự điều chỉnh quy hoạch nên diện tích đất của các hộ không thu hồi và các vị trí đất này đều nằm ngoài ranh giới dự án. Theo báo cáo của UBND phường, trong quá trình triển khai thiếu sự phối hợp giữa chủ đầu tư, chính quyền địa phương và nhân dân, do đó các hộ dân không biết việc dừng thu hồi để thực hiện các thủ tục liên quan đến cấp GCNQSDĐ. Và sau 18 năm xây dựng KĐT, đến nay 28 hộ dân của phường sinh sống xung quanh KĐT Minh Khôi vẫn chưa hoàn thiện hồ sơ cấp GCNQSDĐ.
Ngày 20/6/2022, UBND tỉnh đã có Thông báo số 1439/TB-UBND về tập trung giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong việc cấp GCNQSDĐ cho nhân dân tại các KĐT trên địa bàn. Theo đó, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND TP Phủ Lý rà soát, xử lý phương án cấp đổi, cấp lần đầu đối với diện tích ngoài ranh giới của 28 hộ sinh sống ven KĐT Minh Khôi; một số tồn tại ven KĐT Nam Trần Hưng Đạo. UBND phường đã thông báo đến từng trường hợp sử dụng đất, xây dựng kế hoạch đo đạc, kê khai để khẩn trương hoàn thiện hồ sơ cấp GCNQSDĐ. Với các biện pháp đó, đến nay KĐT Nam Trần Hưng Đạo đã hoàn thành công tác hỗ trợ bồi thường GPMB trên diện tích 1.200m2 ven tuyến đường D4 và tuyến đường này vừa được UBND thành phố đầu tư xây dựng kết nối các tuyến đường nội bộ trong KĐT với Đường Lê Duẩn và Đường Trần Hưng Đạo.
Ngày 4/10/2022, UBND thành phố ban hành Văn bản số 1581/UBND-QLĐT về việc khẩn trương triển khai thi công hoàn thiện đường điện ngầm để khắc phục những tồn tại của hệ thống điện sinh hoạt trong KĐT Nam Trần Hưng Đạo và phối hợp sắp xếp, chỉnh trang hệ thống viễn thông, truyền hình cáp, cấp nước. Theo đó, ngành điện đã phối hợp với UBND các phường: Trần Hưng Đạo, Liêm Chính, chủ đầu tư và cơ quan chuyên môn của thành phố thông báo việc giải tỏa đất vỉa hè để thi công đường điện ngầm hạ thế 0,4kV. Đồng thời, tiến hành nâng cấp vỉa hè ở một số tuyến đường của KĐT, phấn đấu hoàn thành trong năm 2022. Bên cạnh đó, KĐT Nam Trần Hưng Đạo đang tổ chức lắp đặt đường ống thoát nước, xây dựng vỉa hè trên một số tuyến phố.
Tại KĐT Hưng Hòa xã Thanh Phong để khắc phục những tồn tại về công tác GPMB, UBND huyện Thanh Liêm đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục liên quan bảo đảm đúng quy định của Nhà nước về công tác thu hồi đất để tiến hành tổ chức cưỡng chế bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư xây dựng hạ tầng đồng bộ.
Được biết, vừa qua các ngành chức năng của tỉnh đã tham mưu với UBND tỉnh về việc khuyến khích người dân khi thu hồi đất chấp hành chủ trương giao đất trước thời hạn và sớm bàn giao mặt bằng cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền triển khai dự án. Theo đó, các địa phương, chủ đầu tư đẩy mạnh tuyên truyền để nhân dân nắm bắt được chủ trương, đồng thuận thực hiện. Còn những tồn tại về công tác GPMB tại các KĐT, khu nhà ở kéo dài nhiều năm, các cấp, ngành sớm hoàn thiện hồ sơ tổ chức cưỡng chế thu hồi đất; bên cạnh đó, các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thành một số hạng mục hạ tầng kỹ thuật theo thiết kế.
Phùng Thống