Những năm qua, cùng với đẩy mạnh thực hiện toàn diện, hiệu quả tất cả các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, xã Mộc Bắc (thị xã Duy Tiên) chú trọng thực hiện tốt tiêu chí môi trường, nỗ lực xây dựng cảnh quan làng quê sáng, xanh, sạch, đẹp.
Là địa phương nằm dọc ven đê sông Hồng, có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển chăn nuôi. Tận dụng lợi thế này, đặc biệt từ nhiều năm qua khi tỉnh chủ trương phát triển đàn bò sữa, Mộc Bắc là một trong số ít địa phương của tỉnh triển khai và đến nay đã phát triển đàn bò sữa hàng nghìn con. Cùng với phát triển đàn bò sữa, người dân địa phương còn tích cực phát triển chăn nuôi trâu, bò vàng và các loại gia cầm. Mộc Bắc xác định, phát triển mạnh kinh tế nói chung, đàn gia súc, gia cầm nói riêng, đồng nghĩa với việc cần phải giải quyết tốt vấn đề môi trường, hạn chế thấp nhất ảnh hưởng môi trường trên địa bàn, đặc biệt là trong các khu dân cư.
Ông Đoàn Trọng Khiêm, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Những năm qua, chăn nuôi trên địa bàn luôn phát triển mạnh cả về số lượng và đa dạng loại vật nuôi. Hiện nay, toàn xã có khoảng 60 hộ tham gia chăn nuôi bò sữa, với khoảng hơn 2.000 con. Ngoài ra, nhiều hộ gia đình cũng phát triển chăn nuôi trâu, bò vàng với tổng số hàng nghìn con, cùng nhiều loại gia cầm khác. Trong đó, trừ một số ít hộ từ lâu còn xây dựng chuồng trại chăn nuôi trong khu dân cư, hầu hết các hộ đều chăn nuôi tập trung trên vùng bãi ven sông Hồng. Chăn nuôi phát triển kéo theo ảnh hưởng môi trường. Xác định rõ điều đó, cấp ủy, chính quyền địa phương đã đặc biệt quan tâm các giải pháp bảo đảm vệ sinh môi trường, hạn chế thấp nhất ảnh hưởng đến đời sống dân sinh, phát triển kinh tế. Theo đó, tất cả các hộ chăn nuôi, nhất là chăn nuôi bò sữa, trâu, bò vàng, lợn đều phải thiết kế hệ thống hầm biogas; phân, nước thải sau xử lý được thu gom phục vụ trồng cây, rau màu và trồng cỏ, ngô làm thức ăn cho trâu, bò. Hệ thống chuồng trại được xây dựng bảo đảm thông thoáng, vệ sinh, thực hiện thu gom rác thải thường xuyên, kịp thời, hạn chế mùi hôi lan tỏa môi trường xung quanh…
Nói về thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, đồng chí Phạm Công Sứ, Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã Mộc Bắc cho biết: Ngay từ khi bắt tay vào thực hiện Chương trình xây dựng NTM, Đảng ủy, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM của xã đã chủ trương đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm thực hiện tốt các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng NTM, phát triển kinh tế phải gắn với bảo vệ tốt môi trường. Theo đó, những năm qua xã duy trì việc phát động nhân dân tham gia tổng vệ sinh môi trường định kỳ hằng tháng. Dành quỹ đất, vận động các hộ chăn nuôi trong khu dân cư chuyển ra khu chăn nuôi tập trung; tổ chức cho các hộ ký cam kết bảo đảm vệ sinh môi trường. Rà soát, xử phạt hành chính đối với các trường hợp xả thải trực tiếp ra môi trường. Chỉ đạo các thôn tổ chức khai thông rãnh thoát nước trong khu dân cư, vớt vật cản tại các đầu cống, bảo đảm tiêu thoát nước trong mùa mưa bão. Thành lập tổ thu gom rác thải, duy trì việc thu gom rác thải sinh hoạt theo lịch ở các thôn. Tuyên truyền người dân tập kết rác thải đúng khung thời gian, đúng nơi quy định để thu gom mang đi xử lý. Hiện nay, một số đoạn đường xã, tuyến đường thôn đang tiếp tục được đầu tư nâng cấp, người dân tích cực tham gia hiến đất, dịch tường, dịch dậu mở rộng đường, chung tay trồng cây hoa, cây xanh, cải tạo vườn tạp trồng cây ăn quả, tạo cảnh quan môi trường.
Qua tìm hiểu được biết, xã Mộc Bắc hiện có 6.900 nhân khẩu, phân bố ở 4 thôn, trong đó thôn Yên Bình được sáp nhập từ hai thôn Yên Hòa và Yên Từ. Xã chỉ đạo, tổ chức toàn dân tham gia tổng vệ sinh đường làng, ngõ xóm, khu công cộng 2 lần/tháng vào các ngày cuối tuần và tăng cường trước ngày diễn ra các sự kiện chính trị, lễ, Tết. Cả 4 thôn đều thành lập tổ thu gom rác thải làm nhiệm vụ thu gom rác thải về hai bể tập trung của xã theo quy định; phối hợp với các hội đoàn thể tuyên truyền người dân phân loại rác thải tại hộ gia đình, ủ phân hữu cơ bằng thùng compost, chuyển rác đúng thời gian, địa điểm tập kết… Tiêu biểu là Chi hội Phụ nữ thôn Yên Bình, ngoài tổ thu gom rác của thôn, chi hội đã xây dựng mô hình “Tổ phụ nữ thu gom phế liệu gây quỹ ủng hộ phụ nữ và trẻ em nghèo” gồm 11 thành viên phân bố đều ở các xóm.
Bà Lưu Thị Hòa, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Yên Bình chia sẻ: Thực hiện sự chỉ đạo của hội cấp trên; đồng thời, nhận thấy phế liệu (chai lọ nhựa, lon bia… tái chế được) hằng ngày nếu không được thu gom sẽ bị vứt bừa bãi, hoặc trẻ em mang bán lấy tiền mua quà nơi cổng trường không rõ nguồn gốc, không bảo đảm an toàn, chi hội đã thống nhất xây dựng mô hình “Tổ phụ nữ thu gom phế liệu gây quỹ ủng hộ phụ nữ, trẻ em nghèo” vừa có ý nghĩa, lại bảo vệ tốt môi trường. Từ tháng 4/2023 đến nay, tổ đã thường xuyên cử các thành viên đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động, hướng dẫn phân loại rác thải đúng quy cách, dành riêng phế liệu để tổ đến thu gom, bán gây quỹ. Qua nhiều lần được tuyên truyền, ý thức của người dân nâng cao, thu gom, phân loại phế liệu, gọi điện để tổ đến lấy. Từ mô hình này, tổ đã sáng kiến xây dựng mô hình đổi phế liệu lấy quà là những lọ dầu hào, bó rau, quả mướp, hoa quả các loại… do hội viên, người dân dành tặng. Từ khi đi vào hoạt động đến nay, tổ đã thu gom, bán được hơn 3 triệu đồng dành mua quà tặng được 4 phụ nữ ốm đau và 1 trẻ em nghèo. Phần quà tuy không lớn, nhưng có ý nghĩa thiết thực động viên tinh thần các hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống. Cũng trong quá trình thu gom phế liệu, nhận thấy có thể tái chế một số chai, can nhựa thành giá thể trồng hoa, tổ đã tuyên truyền, vận động hội viên, nhân dân tặng cây hoa, cây cảnh mini và các chị em khéo tay tranh thủ thời gian cắt tỉa cây hoa, cắt trang trí chai, can nhựa để trồng hoa, cây cảnh dùng trang trí khuôn viên nhà văn hóa, nơi công cộng, được cấp ủy, chính quyền, nhân dân đánh giá cao, cổ vũ và hưởng ứng.
Mộc Bắc hôm nay kinh tế phát triển, đời sống người dân được nâng cao, những tuyến đường giao thông nông thôn được xây dựng khang trang, rộng rãi, đi lại thuận tiện. Hai bên đường được trồng hoa, cây bóng mát; được xây dựng rãnh thoát nước, không còn tình trạng nước mưa và nước thải tràn ra đường. Chiều chiều người dân đạp xe, đi bộ trên những con đường phẳng, nhẵn, sạch sẽ, hay đông vui tập luyện thể thao, dân vũ nơi sân nhà văn hóa thôn, phong cảnh làng quê thanh bình.
Đồng chí Bí thư Đảng ủy xã Phạm Công Sứ cho biết thêm: Mặc dù còn một số hạn chế nhất định, song kiên trì mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế gắn với bảo vệ tốt môi trường, thời gian tới, cùng với giữ vững, nâng cao chất lượng các chỉ tiêu, tiêu chí khác, Mộc Bắc tiếp tục chú trọng thực hiện tiêu chí về môi trường. Cụ thể xã tăng cường tuyên truyền, thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, huy động cả hệ thống chính trị, các đoàn thể, thôn xóm và người dân chung tay xây dựng, giữ gìn cảnh quan môi trường ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp hơn.
Trần Quyết