Để thực hiện tốt công tác quy hoạch trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, triển khai hiệu quả dự án phát triển kinh tế - xã hội, các địa phương trong tỉnh đã và đang hết sức coi trọng công tác vận động nhân dân di dời mồ mả về nghĩa trang tập trung. Qua đó vừa tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp vừa giúp thực hiện hiệu quả mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.
Năm 2021, Dự án Khu công nghiệp Đồng Văn I mở rộng về phía Đông Bắc nút giao Vực Vòng được thực hiện trên địa bàn phường Bạch Thượng tại tổ dân phố (TDP) Giáp Nhất và Văn Phái. Trong đó, diện tích đất nông nghiệp của TDP Giáp Nhất phải thu hồi là 100 ha, nhân dân đã đồng thuận bàn giao diện tích đất nông nghiệp cho dự án. Tuy nhiên, có nhiều phần mộ của các gia đình, dòng họ nằm rải rác xen lẫn diện tích đất nông nghiệp đã lâu đời ở 6 xứ đồng. Xác định công tác tuyên truyền, vận động các gia đình, dòng họ di chuyển khoảng 600 ngôi mộ về nghĩa trang nhân dân TDP Giáp Nhất là nhiệm vụ quan trọng của địa phương nhằm bảo đảm bàn giao mặt bằng sạch cho dự án thực hiện đúng tiến độ. Nhận định rõ về những khó khăn như: việc di chuyển các phần mộ liên quan đến yếu tố tâm linh thường làm vào cuối năm, thời gian ngắn đã ảnh hưởng đến tiến độ; một số các hạng mục trong khuôn viên nghĩa trang tiến độ xây dựng chậm và chưa hoàn thiện cũng ảnh hưởng đến việc di chuyển các phần mộ vào nghĩa trang.
Theo ông Trương Công Sở, Chủ tịch Ủy ban MTTQ phường Bạch Thượng, thực hiện sự chỉ đạo của Đảng ủy và Ban chỉ đạo thực hiện phong trào thi đua "Dân vận khéo" phường Bạch Thượng, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ phường đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện mô hình "Dân vận khéo" giai đoạn 2021 - 2023 về việc tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện giải phóng mặt bằng Dự án Khu công nghiệp Đồng Văn I mở rộng. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ đã phối hợp với Ban quản lý TDP Giáp Nhất tổ chức triển khai thực hiện mô hình thông qua các buổi sinh hoạt chi bộ, đồng thời chỉ đạo Ban công tác mặt trận TDP Giáp Nhất triển khai tới các thành viên của ban, nòng cốt là các tổ chức đoàn thể ở TDP, Ban hành giáo của họ giáo và giáo dân nhằm tuyên truyền vận động cán bộ, đảng viên và gia đình, dòng họ hiểu đúng về chủ trương phát triển sản xuất công nghiệp của tỉnh, từ đó thực hiện tốt việc di chuyển các phần mộ về nghĩa trang tập trung của TDP. Đặc biệt, nhân dân theo đạo Công giáo cũng rất nghiêm chỉnh chấp hành việc di chuyển các phần mộ theo sự chỉ đạo. Kết quả năm 2021 và 2022, các gia đình, dòng họ chuyển vào khu nghĩa trang hiện hữu được 419 ngôi. Do việc chuyển các phần mộ thường làm vào dịp cuối năm nên dự kiến năm 2023 nhân dân di chuyển khoảng 100 ngôi vào nghĩa trang tập trung tạo điều kiện thực hiện dự án theo quy hoạch.
Người dân thôn Đặng Xá, xã Văn Xá, huyện Kim Bảng trao đổi ý kiến với đại diện cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác di dời mồ mả, triển khai các dự án trên địa bàn xã. Ảnh: Xuân Tuân
Những năm qua, huyện Kim Bảng là một trong những địa phương triển khai nhiều dự án lớn của tỉnh. Để bảo đảm mặt bằng sạch cho các dự án, xây dựng huyện nông thôn mới văn minh, giàu mạnh, phấn đấu trở thành thị xã trước năm 2025, Phòng Văn hóa - Thông tin huyện đã xây dựng mô hình “Dân vận khéo” về di chuyển mộ riêng lẻ về nghĩa trang tập trung. Theo ông Phạm Việt Anh, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Kim Bảng, quán triệt các văn bản chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp đơn vị đã tham mưu UBND huyện ban hành văn bản chỉ đạo về nâng cao chất lượng đời sống văn hóa cơ sở, bảo vệ môi trường bền vững đến năm 2025 và những năm tiếp theo; di chuyển các phần mộ riêng lẻ về nghĩa trang tập trung trên địa bàn huyện năm 2022, 2023…; thực hiện tốt công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị thẩm định phương án và trình phê duyệt phương án theo quy định, kịp thời đề xuất những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở với UBND huyện trong thực hiện việc di chuyển các phần mộ riêng lẻ về nghĩa trang tập trung. Cùng với đó, tham mưu Thường trực Huyện ủy, UBND huyện ban hành các văn bản chỉ đạo cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các ngành, đoàn thể xã, thị trấn thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện việc di chuyển mộ nhỏ lẻ về nghĩa trang tập trung.
Thực hiện mô hình Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao huyện làm tốt công tác tuyên truyền, viết các tin, bài trên hệ thống đài truyền thanh, cổng thông tin điện tử huyện; tuyên truyền thông qua các hội nghị của đảng ủy, sinh hoạt đoàn đến các hội viên, đoàn viên. Mặt khác, đơn vị đã chủ động phối hợp kiểm kê, hoàn thiện hồ sơ di chuyển các phần mộ nhỏ lẻ nằm ngoài khu vực nghĩa trang để di chuyển về nghĩa trang tập trung. Năm 2021, 2022 đã thực hiện tuyên truyền vận động tới 2.064 hộ với 6.512 phần mộ đã di chuyển. Năm 2023 tổng số mộ di chuyển đến thời điểm hiện nay là 264 ngôi. Trong quá trình triển khai thực hiện mô hình luôn phát huy được quyền làm chủ của nhân dân, bảo đảm hài hòa lợi ích của cá nhân, tập thể và cộng đồng, đóng góp tích cực vào việc phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.
Không chỉ huyện Kim Bảng mà hiện các địa phương trong tỉnh đã và đang tích cực vận động nhân dân di dời mồ mả về nghĩa trang tập trung. Bác Lại Thị Loan, xóm 4, xã Liêm Chung (thành phố Phủ Lý) cho biết: “Gia đình tôi cũng có mồ mả chưa đưa vào đúng nơi quy định. Được tuyên truyền, trao đổi của các ngành, đoàn thể, nhất là thông qua những người uy tín trong dòng họ tôi hiểu rõ về những lợi ích thiết thực của gia đình và lợi ích chung của cộng đồng nên tôi đã di dời mồ mả người thân về nơi quy định, góp phần triển khai các dự án, xây dựng đô thị văn minh”.
Có thể nói, hiệu quả thực hiện các mô hình “Dân vận khéo” ở các địa phương đem lại đã tác động mạnh mẽ đến tư tưởng, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhiều hộ dân đã chủ động trong việc di chuyển các phần mộ của gia đình về nghĩa trang tập trung không đợi đến dịp cuối năm. Việc làm này không những góp phần chỉnh trang nông thôn, đô thị, mà còn thúc đẩy thu hút đầu tư xây dựng tỉnh Hà Nam văn minh, giàu đẹp.
Nguyễn Hằng