Dù còn rất nhiều khó khăn để lan tỏa ý thức chống rác thải nhựa đến toàn thể cộng đồng, song việc vận động giảm dần và tiến tới không dùng các sản phẩm từ nhựa khó phân hủy, túi nilon đã tạo ra những chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của nhiều người.
Khách hàng lựa chọn túi vải để đựng sản phẩm tại cửa hàng Tokyolife, đường Biên Hòa, TP. Phủ Lý.
Với vai trò nòng cốt trong công tác bảo vệ môi trường ở địa phương, Hội Phụ nữ (HPN) xã Đồng Du (Bình Lục) đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiểu biết của cán bộ, hội viên, phụ nữ về giữ gìn vệ sinh môi trường cũng như hạn chế sử dụng rác thải nhựa. Đầu năm 2019, HPN xã đã thành lập “Chi hội 3 sạch” điểm tại thôn An Bài với sự tham gia của 190 thành viên.
Để nâng cao ý thức chống rác thải nhựa trong hội viên, tại lễ ra mắt, HPN huyện đã tặng 40 chiếc làn nhựa cho chị em. Chi hội tổ chức sinh hoạt theo quý, nhiệm vụ trọng tâm là tuyên truyền, vận động hội viên phụ nữ và nhân dân thực hiện tốt việc phân loại rác tại hộ gia đình; trồng và chăm sóc các tuyến đường hoa; giữ gìn nhà, bếp, đường làng ngõ xóm luôn sạch sẽ.
Bà Phạm Thị Kim Oanh, Chủ tịch HPN xã cho biết: Bảo vệ môi trường là một trong các nhiệm vụ trọng tâm của hội. Do đó, cùng với chú trọng công tác truyền thông, hội duy trì hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ (CLB) “Phụ nữ hạn chế sử dụng túi nilon” tại thôn Nội, CLB “Nữ chức sắc tín đồ phật tử chùa An Bài”, mô hình “Chi hội 3 sạch” tại thôn An Bài.
Việc tuyên truyền phòng, chống rác thải nhựa được thực hiện thường xuyên, liên tục gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch” của hội và nhận được sự hưởng ứng của đông đảo hội viên, phụ nữ. Nhiều gia đình đã quan tâm thu gom đồ nhựa để bán phế liệu hoặc cho người thu gom rác, chứ không còn vứt bỏ bừa bãi như trước. Nhiều phụ nữ đi chợ đã chú ý dùng làn nhựa để giảm số túi nilon…
Mô hình “Tổ phụ nữ thu gom phế thải tiết kiệm giúp phụ nữ và trẻ em nghèo được triển khai sâu rộng tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Kim Bảng với trên 16.300 phụ nữ tham gia cũng là một điển hình trong thực hiện chống rác thải nhựa của HPN. Hơn 2 năm qua, toàn huyện đã tiết kiệm được trên 148,2 triệu đồng giúp phụ nữ nghèo và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.
Từ thực tế, có thể khẳng định nếu mỗi người giảm đi vài món đồ nhựa, vài chiếc túi nilon, thì toàn tỉnh rồi cả nước sẽ giảm đi lượng rác thải nhựa rất lớn. Nếu điều này được duy trì thường xuyên và nhân rộng thì hiệu quả sẽ rất bền vững, tác động tích cực đến môi trường sinh thái.
Hưởng ứng phong trào phòng, chống rác thải nhựa, nhiều thương hiệu thuộc các lĩnh vực khác nhau như thời trang, hàng tiêu dùng đã tích cực khuyến khích khách hàng tiêu dùng “xanh”. Một số cửa hiệu đã chuyển qua sử dụng túi giấy làm bao gói thức ăn cho khách hay sử dụng túi vải để đựng đồ cho khách thay vì túi nilon. Từ 6 tháng qua, cửa hàng Tokyolife, thành phố Phủ Lý đã áp dụng việc trả phí đối với khách hàng có nhu cầu sử dụng túi nilon để đựng đồ nhằm giảm lượng túi nilon ra môi trường cũng như tạo thành thói quen hạn chế sử dụng túi nilon cho khách hàng. Bên cạnh đó, khách hàng được mua túi vải với giá 25.000 đồng cho mỗi hóa đơn hàng từ 100.000 đồng trở lên.
Đại diện cửa hàng cho biết: Thời gian đầu triển khai, chúng tôi nhận được phản ứng khá gay gắt của nhiều khách hàng, nhất là phụ nữ. Họ cho rằng khi họ mua đồ thì trách nhiệm của cửa hàng là phải có túi đựng chứ nhất định không chịu trả phí 1.000 đồng/túi nilon.
Để thay đổi quan điểm của khách hàng, chúng tôi thường nói chuyện, chia sẻ thông tin về tác hại của túi nilon với khách hàng. Đồng thời, mang đến cho khách hàng những sản phẩm không chỉ chất lượng mà còn thân thiện với môi trường mong muốn mỗi khách hàng khi đến với Tokyolife sẽ đồng hành với chúng tôi để bảo vệ môi trường sống của chính mình. Chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng túi vải hoặc mang theo túi xách khi đi mua sắm, vừa an toàn, tiết kiệm lại bảo vệ môi trường, tại sao không? Nhờ sự kiên trì thuyết phục, 80% khách hàng đến với Tokyolife đã nói không với túi nilon.
Nhãn hàng Vascara, đường Biên Hòa, thành phố Phủ Lý là thương hiệu thời trang chuyên về giày dép, túi xách, balô dành cho nữ giới được cộng đồng người dùng đánh giá cao thông qua chiến dịch “Make a Change” (thay đổi từ những điều nhỏ nhất) với ý nghĩa tích cực trong việc bảo vệ môi trường. Cụ thể, để góp phần xây dựng môi trường sống đẹp hơn, từ ngày 8/7-31/12/2019, Vascara sẽ ưu đãi 5.000 đồng trên mỗi sản phẩm khi khách hàng mua sắm không lấy túi hoặc hộp đựng.
Theo đó, ưu đãi được áp dụng cho mỗi lần khách hàng từ chối lấy túi hoặc hộp đựng sản phẩm khi mua sắm, nhằm khuyến khích khách hàng tái sử dụng túi và hộp cũ để bảo vệ môi trường. Sẽ là một ý tưởng không tồi nếu khách hàng dùng lại những chiếc hộp đựng ví, đựng giày với kích cỡ vừa phải thay thế cho đế của chậu cây để bàn, hay chiếc hộp đựng bút xinh xinh trên bàn làm việc, thậm chí trở thành hộp đựng mỹ phẩm rất hữu ích… Đôi khi không phải không sử dụng mà là tái sử dụng mới là mục tiêu to lớn để bảo vệ môi trường. Đây là một xu hướng sống xanh rất đáng để thử.
Trước khi hành động, thay đổi thói quen, điều quan trọng nhất chính là thay đổi suy nghĩ, nhận thức. Để phong trào chống rác thải nhựa mang lại hiệu quả bền vững, lan tỏa đến nhiều người dân, nhiều gia đình, công tác tuyên truyền, vận động người dân giảm rác thải nhựa, tăng tái chế, tái sử dụng đồ nhựa, sử dụng các đồ thay thế, nhất thiết phải được các cấp, ngành, địa phương đẩy mạnh với hình thức phù hợp, đa dạng.
Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong thu gom, phân loại và tái chế các sản phẩm đã sử dụng làm từ nhựa, bao bì, túi nilon. Các bệnh viện, trường học, cơ quan công sở cần có những giải pháp phù hợp để giảm rác thải nhựa, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, bảo vệ sức khỏe con người.
Hoàng Hải
Hải Yến