Thời gian qua, chương trình tín dụng chính sách thông qua phương thức ủy thác từng phần với các tổ chức chính trị - xã hội cùng với mạng lưới tổ tiết kiệm và vay vốn ở các thôn và hệ thống Điểm giao dịch tại các xã, thị trấn đã giải ngân nguồn vốn cho vay kịp thời đến đối tượng hộ nghèo, gia đình chính sách trên địa bàn tỉnh.Quá trình triển khai các chương trình được các cấp, ngành thường xuyên kiểm tra, giám sát ở từng khâu, nhờ đó nâng cao hiệu quả, chất lượng tín dụng ưu đãi.
Để triển khai có hiệu quả phương thức cho vay ủy thác, những năm qua hệ thống NHCSXH tỉnh đã thường xuyên phối hợp với UBND xã, các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác quan tâm đến việc xây dựng, củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn cơ sở. Đến nay, toàn tỉnh có 1.374 tổ tiết kiệm và vay vốn, bình quân mỗi tổ có 35 tổ viên, với dư nợ 1.985 triệu đồng/tổ. Tổ tiết kiệm và vay vốn do các tổ chức chính trị - xã hội thành lập trên cùng địa bàn dân cư với thành viên là hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu vay vốn được UBND xã chấp thuận. Hoạt động thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, tương trợ và cam kết sử dụng vốn vay đúng mục đích, trả nợ, trả lãi đúng hạn. Bên cạnh đó, tổ còn được UBND xã giao bình xét công khai, dân chủ những người đủ điều kiện vay vốn và có sự quản lý, hướng dẫn, giám sát của các hội, đoàn thể tại địa phương.
Cán bộ NHCSXH giao ban với các hội đoàn thể và tổ tiết kiệm và vay vốn tại xã Liêm Thuận (Thanh Liêm).
Trong quá trình hoạt động, các cấp, ngành luôn chú trọng việc thay thế các tổ tiết kiệm và vay vốn trung bình, yếu kém, hoạt động không hiệu quả. Qua bình xét đến hết tháng 2/2023 toàn tỉnh có 95,92% tổng số tổ tiết kiệm và vay vốn xếp loại tốt phân bổ đều ở các huyện, thị xã, thành phố. Nhờ đó, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng chính sách và hiện tổng dư nợ toàn tỉnh đạt 2.727 tỷ đồng, trong đó dư nợ qua các tổ tiết kiệm và vay vốn chiếm 2.721 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu chiếm 0,15% trên tổng dư nợ và đến nay ở tỉnh ta có 65/109 xã, phường, thị trấn không có nợ quá hạn. Một số địa phương nhiều năm không phát sinh nợ quá hạn, điển hình như các xã: Hòa Hậu, Trần Hưng Đạo (Lý Nhân); Mộc Nam, Mộc Bắc (Duy Tiên); Thanh Hương (Thanh Liêm); Tân Sơn, Hoàng Tây (Kim Bảng) và phường Liêm Chính (thành phố Phủ Lý).
Ông Bùi Văn Thuyết, Trưởng thôn Yên Lãng, xã Hoàng Tây cho biết: Hiện dư nợ các chương trình tín dụng ưu đãi của thôn khoảng 5,7 tỷ đồng và nhiều năm thôn không phát sinh nợ quá hạn. Riêng tổ tiết kiệm và vay vốn thuộc hội Cựu chiến binh ủy thác là 1,7 tỷ đồng với 32 tổ viên, từ năm 2013 đến nay đều xếp loại tốt. Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn giúp các hộ vay vốn cải tạo công trình nước sạch, nhà tiêu bảo đảm vệ sinh môi trường; chương trình cận nghèo đã đẩy mạnh chăn nuôi cải thiện cuộc sống gia đình và giải quyết thêm việc làm mới. Tất cả các chương trình tín dụng chính sách cho vay ở thôn Yên Lãng đã góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới.
Bên cạnh việc nhận ủy thác nguồn vốn cho vay, những năm qua các tổ tiết kiệm và vay vốn đẩy mạnh công tác tuyên truyền về huy động vốn. Năm 2022 tổng huy động vốn của Chi nhánh NHCSXH tỉnh đạt hơn 406 tỷ đồng. Trong đó, tiền gửi tổ chức, cá nhân là 305 tỷ đồng, còn lại tiền gửi của các tổ tiết kiệm và vay vốn. Đến nay, 100% các tổ thực hiện huy động tiền gửi tiết kiệm tự nguyện và từ nguồn này giúp hộ vay có thêm khoản tiết kiệm để trả dần nợ gốc tiền vay.
Bà Nguyễn Thị Huệ, Tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn thôn Kiều Đan Phượng, xã Tiên Tân (thành phố Phủ Lý) cho biết: Mỗi tháng tổ đã vận động các tổ viên tham gia gửi tiền tiết kiệm 70 nghìn đồng và hiện tổng số dư tiền gửi tiết kiệm của tổ là 69 triệu đồng. Nhờ vậy, tăng nguồn vốn cho vay tại chỗ và thay đổi thói quen chi tiêu tiết kiệm cho các tổ viên.
Từ tháng 3/2023, hệ thống NHCSXH triển khai dịch vụ thanh toán trên Mobile Banking với chương trình “Huy động tiết kiệm từ cộng đồng người nghèo thông qua tổ tiết kiệm và vay vốn”. Theo đó, hiện nay phòng giao dịch NHCSXH cấp huyện đang phối hợp với các hội đoàn thể ở cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền cho các đối tượng tham gia sử dụng dịch vụ tiện ích của ngân hàng.
Thực tế, hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn đối với tín dụng chính sách đã mang lại hiệu quả thiết thực, được các cấp, ngành ghi nhận và đánh giá cao. Không chỉ làm tốt việc nhận ủy thác cho vay, tập trung đôn đốc nợ đến kỳ, trả lãi tiền vay hằng tháng, các tổ còn đẩy mạnh huy động vốn tại địa phương. Vì vậy, bên cạnh việc coi trọng tập huấn nghiệp vụ cho ban quản lý tổ, UBND cấp xã tăng cường phối hợp với NHCSXH, các hội đoàn thể triển khai nhiều giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn cơ sở.
Phùng Thống