Những năm qua, các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng đã được triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ, chu đáo, khẳng định quan điểm, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước đối với công tác thương binh, liệt sỹ, người có công (NCC). Hiện nay, toàn tỉnh Hà Nam có trên 20.000 NCC và thân nhân NCC đang được hưởng trợ cấp hằng tháng, nhờ thực hiện tốt các chính sách, hoàn thiện chính sách NCC, Hà Nam là một trong những địa phương bảo đảm mức sống của NCC cao hơn hoặc bằng mức trung bình của người dân nơi cư trú; qua đó củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân đối với đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước.
Ông Nguyễn Thế Hưởng, Trưởng phòng NCC, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) cho biết: Pháp lệnh ưu đãi NCC với cách mạng được sửa đổi gần đây nhất là ngày 9/12/2020, tại phiên họp Quốc hội thứ 51, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV thông qua và có hiệu lực thi hành từ 1/7/2021. Pháp lệnh NCC năm 2020 (sửa đổi) đã bổ sung 2 chương, 10 điều và sửa đổi 141 điều, cơ bản đáp ứng yêu cầu và những nguyên tắc, như: Pháp lệnh bổ sung những nguyên tắc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi NCC với cách mạng theo tinh thần Chỉ thị 14-CT/TW ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NCC với cách mạng: Chăm lo sức khỏe, đời sống vật chất, tinh thần của NCC với cách mạng và thân nhân của họ; chế độ ưu đãi với các đối tượng này được xác định và điều chỉnh phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội của đất nước trong từng thời kỳ, bảo đảm mức sống của NCC bằng hoặc cao hơn mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú.
Theo ông Nguyễn Thế Hưởng, Pháp lệnh ưu đãi NCC với cách mạng năm 2020 là văn bản pháp lý quan trọng cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng về công tác NCC với cách mạng; nền tảng pháp lý chặt chẽ, minh bạch, thống nhất để các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội triển khai, bảo đảm sự công bằng, hợp lý, sự đồng thuận trong xã hội. Bởi, những nội dung được sửa đổi trong Pháp lệnh NCC năm 2020 được thiết kế theo hướng quy định cụ thể điều kiện từng diện đối tượng theo chế độ chính sách; phạm vi điều chỉnh tập trung quy định về đối tượng, chế độ ưu đãi NCC với cách mạng và thân nhân của họ. Đồng thời, trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện chính sách cũng được nêu cụ thể. Mục tiêu hướng tới là thực hiện cơ chế, chính sách với NCC tốt hơn, huy động và phát huy tối đa nguồn lực xã hội để cùng Nhà nước làm tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần thật tốt cho các đối tượng NCC. Thông qua những hoạt động này, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta thể hiện tình cảm, tri ân NCC với cách mạng.
Cán bộ Sở LĐ-TB&XH giải đáp, hướng dẫn công dân các quy định, thủ tục về chính sách NCC.
Sau khi Pháp lệnh ưu đãi NCC với cách mạng năm 2020 (sửa đổi) có hiệu lực, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định 75/2021/NĐ-CP quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi NCC với cách mạng theo các mức mới cơ bản được nâng cao. Tính đến tháng 5/2024, toàn tỉnh Hà Nam có trên 20.000 đối tượng NCC và thân nhân NCC đang được hưởng trợ cấp hằng tháng.
Theo báo cáo của Sở LĐ-TB&XH, triển khai thực hiện Pháp lệnh NCC với cách mạng, Nghị định 131/2021/NĐ-CP và Nghị định 75/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh ưu đãi NCC với cách mạng và Quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi NCC với cách mạng… UBND tỉnh Hà Nam đã ban hành Quyết định 1567/QĐ-UBND, ngày 19/8/2022 về công bố danh mục thủ tục hành chính mới ban hành trong lĩnh vực NCC thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở LĐ-TB&XH cùng nhiều văn bản khác nhằm thực hiện công tác xác nhận NCC với cách mạng và thực hiện chế độ ưu đãi NCC.
Tính từ năm 2022 đến nay, đơn vị này đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, các sở, ban, ngành liên quan thiết lập hồ sơ đề nghị công nhận liệt sỹ, cấp Bằng Tổ quốc ghi công đối với 4 trường hợp; thẩm định, công nhận, giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học đối với 68 hồ sơ; tiếp nhận, giải quyết hưởng chế độ trợ cấp thương binh cho trên 200 hồ sơ. Công tác chi trả trợ cấp, phụ cấp hằng tháng cho các đối tượng NCC và thân nhân NCC luôn được thực hiện đúng, đủ, kịp thời, bảo đảm theo quy định của Nhà nước.
Đặc biệt, thực hiện Chỉ thị số 21/CT-TTg, ngày 25/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy chuyển đổi số trong chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở LĐ-TB&XH phối hợp với chính quyền các địa phương, các ngân hàng triển khai mở tài khoản, chi trả trợ cấp cho NCC, thân nhân NCC. Đến nay, toàn tỉnh đã cấp được gần 25.000 tài khoản an sinh xã hội cho NCC và thân nhân của họ, tổ chức chi trả thường xuyên qua tài khoản trợ cấp hằng tháng với tổng kinh phí gần 180 tỷ đồng. Ngoài ra, ngành LĐ-TB&XH phối hợp với Bảo hiểm xã hội cấp phát sử dụng thẻ BHYT cho các đối tượng NCC đầy đủ, kịp thời, bảo đảm quyền lợi khi khám, chữa bệnh. Mỗi năm, ngành LĐ,TB&XH đã thực hiện chế độ điều dưỡng, phục hồi sức khỏe cho 7.000 đến 8.000 lượt NCC; cấp phương tiện trợ giúp và chỉnh hình từ 500 đến 700 NCC; giải quyết chế độ ưu đãi cho học sinh, sinh viên là con NCC từ 25- 350 trường hợp.
Ông Đặng Xuân Hải, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB &XH khẳng định, ngoài các chế độ chính sách của Đảng, Nhà nước được thực hiện theo quy định, việc xã hội hóa công tác NCC và phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" ở tỉnh ta những năm qua đã huy động được toàn hệ thống chính trị và nhân dân tham gia tích cực, để từ đó nhân dân hiểu được chế độ chính sách, giám sát các cơ quan chức năng trong quá trình triển khai thực hiện chính sách đối với NCC, đồng thời khơi dậy được tình cảm và trách nhiệm của toàn xã hội và nhân dân đối với công tác NCC. Giai đoạn 2022-2023, dựa trên nguồn vận động từ xã hội hóa phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” đã vận động, hỗ trợ xây mới 69 nhà tình nghĩa, sửa chữa 32 nhà tình nghĩa với tổng kinh phí trên 5,3 tỷ đồng; tặng 93 sổ tiết kiệm với kinh phí gần 347 triệu đồng; 100% Mẹ Việt Nam Anh hùng còn sống được các đơn vị nhận chăm sóc, phụng dưỡng suốt đời.
Với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, Hà Nam là tỉnh có tỷ lệ người hưởng chính sách ưu đãi NCC cao so với tỷ lệ bình quân của cả nước (bằng 15% dân số của cả tỉnh); phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” với nhiều hoạt động phong phú, thiết thực đã kịp thời hỗ trợ, giúp đỡ, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và NCC với cách mạng. 100% xã, phường, thị trấn đã đạt tiêu chuẩn xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ.
Giang Nam