Chơi cờ tướng là một trong những thú vui thanh nhã của các bậc tao nhân mặc khách thời xưa. Ngày nay, cờ tướng vẫn có sức hút mạnh mẽ, thậm chí được bình dân hóa dưới hình thức cờ tướng vỉa hè.
Cờ tướng là môn thể thao có sức hút mạnh mẽ với người cao tuổi.
Chủ tịch Hội Người cao tuổi (NCT) phường Quang Trung Vũ Ngọc Dư cho biết: Không đòi hỏi nhiều không gian và sức lực trong tập luyện, lại có tác dụng giúp thư giãn và nâng cao khả năng tư duy nên môn cờ tướng ngày càng thu hút nhiều người trung, cao tuổi tham gia tập luyện.
Trên địa bàn phường hiện có 5 đội cờ tướng của NCT, tổ chức tập luyện, giao lưu mỗi ngày tại nhà văn hóa, hoặc bên vỉa hè dưới những tán cây xanh mát. Trong mỗi cuộc so tài, người chơi không quá đề cao chuyện thắng thua mà quan trọng hơn cả là những bài học kinh nghiệm quý giá được đúc rút từ sau mỗi ván cờ, từ đó có cách đối nhân xử thế hợp lòng người. Chúng tôi sinh hoạt với phương châm “Sống vui, sống khỏe, sống văn hóa” để trở thành những tấm gương cho con cháu học tập.
Để thúc đẩy bộ môn cờ tướng phát triển, hằng năm, Hội NCT phường tổ chức ngày hội giao lưu cờ tướng, bóng chuyền hơi hưởng ứng Tháng hành động vì NCT Việt Nam, thu hút đông đảo NCT trên địa bàn tham gia thi đấu và cổ vũ, động viên phong trào, phát huy vai trò NCT trong thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư.
Là một người mê cờ và cũng là một “tay cờ” có tiếng tại phường, ông Phạm Văn Nội, tổ 5 phường Quang Trung xem cờ tướng là một phần trong cuộc sống của mình. Theo quan điểm của ông Nội, cờ tướng hấp dẫn người chơi ngay từ bàn cờ và quân cờ; các quân sĩ được chia thành ba lớp xen kẽ hài hòa, có công, có thủ.
Cờ tướng là môn thể thao trí tuệ đòi hỏi người chơi phải rèn luyện thường xuyên, vận dụng kinh nghiệm, sự sáng tạo trong từng nước cờ. Sự khác biệt về “đẳng cấp” của các kỳ thủ thể hiện ở cách triển khai ý đồ chiến thuật, mỗi nước cờ đều có sự cân nhắc, tính toán kỹ lưỡng. Đánh cờ không chỉ cho vui, đó còn là cuộc chiêm nghiệm đầy thách thức và thú vị về “bàn cờ cuộc đời”.
Ngoài mục đích thư giãn, hóng mát, nhiều người chơi cờ tướng mong muốn được học hỏi, giao lưu và hoàn thiện mình. Đức tính quan trọng nhất mà cờ tướng rèn cho con người là sự cẩn thận, biết nhìn xa trông rộng, linh hoạt trong mọi tình huống. Chỉ cần nhìn vài nước đi của các kỳ thủ cũng có thể hiểu được tâm tính, phong cách của họ. Không chỉ trong cuộc sống hằng ngày, cờ tướng còn là môn thể thao được một số địa phương đưa vào giao lưu, thi đấu mỗi dịp đầu xuân mới hay trong các dịp lễ hội của làng.
Tại hội đình làng Phúc Thủy, xã Hợp Lý (Lý Nhân), người dân háo hức chờ đợi, cổ vũ xem các kỳ thủ tranh tài. Trưởng thôn Phúc Thủy Lã Ngọc Huy cho biết: Vốn là nơi có phong trào chơi cờ tướng phát triển mạnh mẽ nên hội làng hằng năm không thể thiếu môn thể thao này. Dù không khí lễ hội rất náo nhiệt, song phần thi đấu cờ tướng diễn ra hết sức… trật tự. Vì là môn thể thao trí tuệ, đối kháng cá nhân nên các trận chiến “bão bùng” thể hiện qua cách xuất quân thần tốc, đôi công xô xát, ra đòn độc đáo “kết liễu” đối phương trên bàn cờ. Trong khi xung quanh bàn cờ thì thường tĩnh lặng, đôi khi tới mức người không hiểu cảm thấy… nhàm chán. Dù thắng hay thua thì mọi người đều rất vui vẻ, tình đoàn kết làng xóm nhờ đó ngày càng thêm bền chặt, phong trào thể dục thể thao của địa phương ngày càng phát triển.
Không như các môn thể thao khác, người chơi cờ tướng không có nhiều cơ hội được cọ xát tại các giải đấu chuyên nghiệp. Song không vì thế mà sức hút đối với môn thể thao trí tuệ này giảm sút. Khắp các con ngõ, vỉa hè từ thành thị đến nông thôn, bất kể sáng sớm hay chiều muộn đều dễ dàng bắt gặp các nhóm chơi cờ tướng, già có, trẻ có. Chỉ hai người chơi, song có đến dăm bảy người “chầu rìa”, ai ai cũng say sưa, chăm chú vào những nước cờ, chẳng mấy khi bận tâm đến diễn biến chung quanh. Chẳng biết tự bao giờ, sức hút của những quân cờ nhỏ bé đã ăn sâu vào nếp sinh hoạt của người dân Hà Nam như thế.
Hoàng Hải
Hải Yến