Thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030, (gọi tắt là Đề án 06), UBND các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với các ngân hàng mở tài khoản để chi trả bảo trợ xã hội và chế độ chính sách cho người có công theo phương thức không dùng tiền mặt. Việc chi trả chế độ, chính sách không dùng tiền mặt sẽ góp phần bảo đảm nhanh chóng, kịp thời, tránh được tình trạng nhầm lẫn, sai sót.
Thực hiện chi trả bảo trợ xã hội và chế độ chính sách cho người có công không dùng tiền mặt, ngay từ đầu tháng 3/2023, Phường Minh Khai, thành phố Phủ Lý đã thông báo cho các đối tượng trên địa bàn tới UBND phường mở tài khoản ngân hàng để nhà nước chi trả trợ cấp hằng tháng qua tài khoản. Đây là một bước quan trọng trong quá trình thúc đẩy chuyển đổi số trong chi trả bảo trợ xã hội và chế độ chính sách.
Bà Nguyễn Thị Hậu, ở Tổ 1, Phường Minh Khai chia sẻ: Tôi thường xuyên nghe đài, xem tivi tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chuyển đổi số không dùng tiền mặt. Nay được tổ dân phố vào tận nhà mời lên phường mở tài khoản tôi cũng thấy bỡ ngỡ. Bởi từ trước đến giờ tôi đã bao giờ sử dụng tài khoản ngân hàng đâu. Điện thoại thông minh thì không có, không biết sau này lấy tiền thế nào. Được con cháu động viên hướng dẫn, tôi mới lên phường mở tài khoản, sau đó ủy thác cho các cháu lĩnh hộ. Nếu làm được như thế này tôi thấy cũng tiện, hằng tháng không phải lên phường nhận tiền, đỡ mất thời gian.
Cũng như bà Hậu, rất nhiều người cao tuổi trên địa bàn tỉnh được thông báo đến phường, xã, thị trấn mở tài khoản ngân hàng để Nhà nước chi trả chế độ bảo trợ xã hội và chi trả chế độ chính sách đã rất lo lắng vì chưa bao giờ sử dụng tài khoản, điện thoại thông minh. Tuy nhiên, khi được con cháu hướng dẫn đã yên tâm phối hợp với các ngân hàng mở tài khoản để nhận tiền Nhà nước chi trả hằng tháng.
Nhân viên Chi nhánh BIDV Hà Nam hướng dẫn người dân ở phường Bạch Thượng (thị xã Duy Tiên) mở tài khoản.
Theo bà Dương Thị Ngọc Lan, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển (BIDV), Hà Nam cho biết: Thực hiện Đề án 06, chi nhánh đã phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố tăng cường cán bộ nhân viên xuống trực tiếp mở tài khoản ngân hàng cho các đối tượng hưởng chính sách. Nhiều người dân đến phường, xã mở tài khoản ban đầu rất lo lắng không biết sau này sử dụng thế nào, song được cán bộ ngân hàng hướng dẫn tỉ mỉ đã yên tâm phối hợp thực hiện. Đối với người cao tuổi không đi được thì có thể ủy quyền cho con cháu mở tài khoản để sau này Nhà nước chi trả theo hình thức ủy quyền.
Theo kế hoạch trong đợt này, BIDV Hà Nam sẽ phối hợp mở khoảng hơn 30 nghìn tài khoản cho các đối tượng hưởng trợ cấp xã hội ở huyện Lý Nhân, thị xã Duy Tiên và thành phố Phủ Lý. Việc mở tài khoản, chi trả chế độ chính sách không dùng tiền mặt sẽ góp phần quan trọng trong việc chuyển đổi số, quản lý chặt chẽ được nguồn tiền chi trả và chi trả kịp thời cho các đối tượng.
Hiện nay, Hà Nam có khoảng 85 nghìn đối tượng hưởng chế độ bảo trợ xã hội và chế độ chính sách thuộc người có công, trong đó có hơn 40 nghìn người có công, còn lại là các đối tượng hưởng bảo trợ xã hội. Trong đợt này, Chi nhánh BIDV Hà Nam và Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn trên địa bàn phối hợp với các địa phương thực hiện mở tài khoản. Các ngân hàng cử cán bộ xuống trực tiếp các xã, phường, thị trấn hướng dẫn bà con mở tài khoản và cách sử dụng.
Theo đánh giá của các ngành chức năng, trong thời gian qua các đối tượng chính sách đều được hưởng đúng, đủ, kịp thời các chế độ hỗ trợ. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện chi trả chế độ chính sách xã hội cơ bản vẫn chi trả trực tiếp bằng tiền mặt, dẫn đến chưa bảo đảm tính đồng bộ giữa các địa phương; chưa có nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích khu vực ngoài nhà nước tham gia vào cung cấp dịch vụ công dẫn tới chậm triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành chính sách. Việc theo dõi, quản lý và chi trả cho các đối tượng chưa thống nhất, đồng bộ theo thời gian thực hiện giữa trung ương và địa phương nên khi chi trả cho các đối tượng vẫn còn tình trạng chậm, trùng đối tượng. Hiện nay, cơ sở dữ liệu về an sinh xã hội đã được triển khai, kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý chi trả chế độ chính sách cho nhóm đối tượng này.
Để tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động quản lý nhà nước, tổ chức thực hiện các chính sách xã hội, tạo điều kiện để người dân tiếp cận các dịch vụ xã hội một cách thuận lợi, đặc biệt là chi trả không dùng tiền mặt, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tích cực, khẩn trương thúc đẩy chuyển đổi số trong thực hiện chính sách an sinh xã hội, chi trả không dùng tiền mặt đối với người lao động, các đối tượng được hưởng trợ cấp từ ngân sách nhà nước. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, và các cơ quan liên quan thúc đẩy việc triển khai chi trả qua tài khoản (bao gồm tài khoản ngân hàng, ví điện tử, tài khoản mobile money và các hình thức hợp pháp khác) cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội, góp phần bảo đảm việc chi trả không dùng tiền mặt nhanh chóng, kịp thời đúng đối tượng.
Trần Hữu