Thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh luôn quan tâm chú trọng đẩy mạnh việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở trong phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Qua đó, không chỉ giúp hoàn thành nhiệm vụ chính trị của địa phương mà còn góp phần tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, tích cực tham gia, xây dựng nông thôn mới (NTM), đô thị văn minh.
Với mục tiêu đưa Kim Bảng trở thành địa phương phát triển về du lịch, dịch vụ và thương mại, xây dựng huyện NTM bền vững, phấn đấu trở thành thị xã trước năm 2025, do vậy công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) được coi là nhiệm vụ trọng tâm, tạo cơ sở đầu tiên cho triển khai thành công các dự án phục vụ phát triển KT-XH của địa phương. Tuy nhiên, đây là nhiệm vụ khó, ảnh hưởng, liên quan đến nhiều hộ gia đình, người dân trên địa bàn. Chính vì vậy, cấp ủy, chính quyền các cấp trong huyện xác định: Quán triệt, thực hiện tốt QCDC ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và thụ hưởng” sẽ giúp triển khai đúng tiến độ, tạo nền tảng thực hiện hiệu quả các dự án.
CBĐV và nhân dân xã Tràng An (Bình Lục) đối thoại với Bí thư Huyện ủy về thực hiện các chủ trương, chính sách tại địa phương.
Cụ thể tại xã Tân Sơn, những năm qua, địa phương đã triển khai nhiều dự án lớn như: Trại giam Nam Hà, Đường 978, dự án về quốc phòng, dự án đường liên xã... và khu đấu giá quyền sử dụng đất với rất nhiều hộ dân bị ảnh hưởng. Có dự án triển khai GPMB liên quan đến nhiều ngôi mộ của các dòng họ, trong đó có những ngôi mộ tổ được chôn cất từ nhiều đời.
Mặc dù gặp không ít khó khăn, thách thức song các dự án tại xã Tân Sơn khi triển khai đều bảo đảm thời gian GPMB nhanh so với kế hoạch... Có được sự đồng tình, ủng hộ, tạo điều kiện thực hiện tốt công tác GPMB của nhân dân trước hết là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là sự sâu sát của cấp ủy, chính quyền xã Tân Sơn trong việc thực hiện nghiêm QCDC.
Được biết, việc đầu tiên khi triển khai GPMB cho các dự án chính là chính quyền xã công khai quy hoạch dự án, kế hoạch sử dụng đất hằng năm để nhân dân nắm rõ. Cùng với đó, chủ động tìm hiểu, nắm bắt, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của nhân dân, tiếp thu, trả lời kịp thời những đề xuất, ý kiến nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Mặt khác, thực hiện nghiêm túc các bước trong công tác GPMB.
Những năm gần đây trên địa bàn thị xã Duy Tiên đã và đang triển khai nhiều dự án trọng điểm với diện tích đất thu hồi lớn, số hộ dân bị ảnh hưởng nhiều. Khi bắt tay vào thực hiện, chính quyền các cấp của thị xã đối mặt không ít khó khăn trong công tác bồi thường GPMB và tái định cư để triển khai dự án. Bởi đây là công việc rất phức tạp trong khi chế độ, chính sách thay đổi liên tục. Bên cạnh đó, công tác quản lý nhà nước về đất đai trước đây còn có phần hạn chế…
Bác Nguyễn Mạnh Hùng, Tổ dân phố Nguyễn Hữu Tiến, phường Đồng Văn cho biết: Qua theo dõi tôi nhận thấy khi thực hiện công tác GPMB triển khai các dự án phục vụ nhiệm vụ phát triển KT-XH tại địa phương, cấp ủy, chính quyền các cấp của thị xã luôn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đúng trình tự quy định của pháp luật về công tác GPMB, coi trọng thực hiện QCDC bằng việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân từ khi triển khai công tác lập quy hoạch, công bố công khai quy hoạch, phương án bồi thường hỗ trợ... Sau khi đã thực hiện đầy đủ các quy trình, thủ tục, cơ chế, chính sách, tuyên truyền, vận động nếu nhân dân không chấp hành tháo dỡ, bàn giao mặt bằng, trước khi cưỡng chế, người đứng đầu cấp ủy chính quyền địa phương tiếp tục tổ chức đối thoại với nhân dân để lắng nghe tâm tư nguyện vọng, những khúc mắc, yêu cầu chính đáng của bà con.
Việc đối thoại, lắng nghe nhân dân được coi là việc làm quan trọng hàng đầu để phát huy QCDC ở cơ sở, do vậy, hằng năm, người đứng đầu cấp ủy các cấp trong tỉnh tổ chức đối thoại định kỳ với nhân dân ít nhất 1 lần/năm. Trong 5 năm (2016-2021), đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã tổ chức 6 cuộc đối thoại với nhân dân; người đứng đầu các huyện ủy, thị ủy, thành ủy đã tổ chức 282 cuộc đối thoại; người đứng đầu xã, phường, thị trấn tổ chức 1.635 cuộc đối thoại, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, yêu cầu chính đáng của bà con nhân dân. Bên cạnh đó, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy và người đứng đầu các huyện ủy, thị ủy, thành ủy thực hiện tiếp dân định kỳ hằng tháng theo quy định.
Theo đồng chí Lê Xuân Huy, TUV, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Bình Lục, thông qua đối thoại không chỉ giúp người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và những khó khăn, phức tạp nảy sinh ở cơ sở mà còn tạo điều kiện cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trao đổi tâm tư, nguyện vọng, đề xuất các giải pháp trong phát triển KT-XH tại địa phương; nêu ra những mặt còn hạn chế, bất cập để cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp thu, tham mưu, chỉ đạo triển khai các giải pháp cụ thể bảo đảm sát với thực tế cơ sở.
Việc phát huy vai trò giám sát của MTTQ, các hội, đoàn thể, đặc biệt là ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng cũng được các địa phương đặc biệt coi trọng. Từ năm 2016 đến nay, ban thanh tra nhân dân đã phát hiện được trên 1.040 vụ việc và kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý trên 620 vụ việc; ban giám sát đầu tư của cộng đồng phát hiện, kiến nghị trên 110 vụ việc và nhận được ý kiến trả lời của các cơ quan có thẩm quyền trên 90 vụ việc.
Có thể nhận thấy, việc thực hiện QCDC, phát huy quyền làm chủ của nhân dân luôn được gắn với các nhiệm vụ phát triển KT-XH trọng tâm của các địa phương theo từng năm, từng giai đoạn, góp phần phát huy vai trò, trách nhiệm của nhân dân, huy động các nguồn lực từ nhân dân tham gia thiết thực, hiệu quả vào thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhất là trong các lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, liên quan nhiều đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân như: quản lý đất đai; GPMB, xây dựng NTM, đô thị văn minh; hỗ trợ sản xuất, bảo đảm an sinh xã hội; giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo; cải cách hành chính; đổi mới tổ chức, bộ máy, hoạt động của cơ quan nhà nước các cấp…
Nguyễn Hằng