Trong lịch sử phát triển của dân tộc Việt Nam, người cao tuổi (NCT) có nhiều đóng góp to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm sâu sắc đến NCT, Người khẳng định: “Đất nước hưng thịnh do phụ lão giúp sức. Đất nước bị mất phụ lão cứu. Đất nước suy sụp phụ lão phù trì. Nước nhà hưng, suy, tồn, vong phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề… Đối với gia đình, đối với Tổ quốc, phụ lão có trọng trách là bậc tôn trưởng. Đối với làng xóm, đối với bà con, phụ lão có sự tín nhiệm lớn lao” (Trích “Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các bậc phụ lão” năm 1941).
Những năm qua, nắm bắt thuận lợi, thời cơ; vượt qua khó khăn, thách thức, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong tỉnh đã đoàn kết, chung sức đồng lòng, nỗ lực phấn đấu đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tương đối toàn diện, tạo nhiều dấu ấn nổi bật về phát triển kinh tế - xã hội; tỉnh đã được công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới (NTM) năm 2020 và đang xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; đời sống nhân dân nói chung, NCT nói riêng được cải thiện rõ rệt… tạo niềm tin tưởng, phấn khởi của cán bộ, hội viên trong tham gia thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, cơ sở.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, NCT đã và đang có nhiều đóng góp quan trọng, thể hiện “Tuổi cao, ý chí càng cao”; tham gia tích cực, thiết thực, hiệu quả vào sự phát triển chung của tỉnh. Tỉnh Hà Nam có 150.160 NCT (chiếm gần 16% dân số); số hội viên Hội NCT là 137.192 người (chiếm 91,36% so với tổng số NCT), tham gia sinh hoạt tại 109 hội cơ sở và 686 chi hội; hằng năm, toàn tỉnh kết nạp mới trên 5.000 hội viên NCT. Đại đa số hội viên được kết nạp vào Hội NCT đều tự giác, tự nguyện hăng hái trong công tác hội, chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Luật và Điều lệ Hội NCT Việt Nam.
Trên cơ sở thực hiện sự phối hợp của MTTQ, các ban, ngành, đoàn thể; sự chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương Hội NCT Việt Nam, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, công tác NCT của tỉnh đạt được những kết quả đáng phấn khởi, góp phần vào sự nghiệp đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Nội dung hoạt động ngày càng phong phú, tổ chức ngày càng mở rộng, là nơi tập hợp, đoàn kết rộng rãi NCT toàn tỉnh, góp phần củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; vai trò NCT ở cơ sở ngày càng được phát huy hiệu quả. Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid -19, NCT ở khắp các địa bàn dân cư tích cực tham gia phòng, chống dịch; động viên, nhắc nhở người dân thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch Covid -19; tham gia quyên góp ủng hộ những gia đình, địa phương khó khăn, tạo sức lan tỏa lớn lao trong cộng đồng. Hội và NCT cũng tham gia tích cực vào cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026. Nhiều tập thể, cá nhân NCT có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao - Gương sáng”.
Ở Hà Nam, ngay sau khi có Kết luận số 58-KL/TW ngày 23/6/2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tổ chức và hoạt động của Hội NCT Việt Nam, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 28-CT/TU ngày 09/11/2023 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đối với công tác NCT và Hội NCT trên địa bàn tỉnh; UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 637/KH-UBND ngày 11/3/2022 triển khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia về NCT trên địa bàn tỉnh Hà Nam giai đoạn 2021-2030… nhằm thực hiện các nhiệm vụ chăm sóc NCT, phát triển tổ chức hội NCT và nhất là phát huy vai trò NCT tham gia xây dựng Đảng, chính quyền; tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ an ninh Tổ quốc. Qua đó, đã có trên 6.500 hội viên NCT giữ vai trò chủ chốt của cấp ủy, chính quyền địa phương và các ban, ngành, đoàn thể cơ sở; gần 150 hội viên NCT là thành viên Nhóm nòng cốt Tuyên truyền pháp luật về đền bù giải phóng mặt bằng; nhiều hội viên tích cực tham gia phong trào phòng chống tội phạm, phòng chống tham nhũng và có nhiều đóng góp trong xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; tham gia xây dựng hương ước, quy ước, quy định của địa phương, tích cực vận động nhân dân, gia đình con cháu cùng thực hiện… NCT đã trở thành tấm gương sáng, có sức lan tỏa, tuyên truyền, vận động nhân dân hiểu rõ và chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo đảm an ninh trật tự, từ đó tự giác, tích cực tham gia phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Trong thực hiện công tác hội và các phong trào, NCT đã chủ động, tích cực tham gia thực hiện các chương trình công tác, đi đầu trong tham gia bảo vệ môi trường, góp phần tạo cảnh quan sáng-xanh - sạch - đẹp ở khu dân cư, làm thay đổi hành vi của người dân trong công tác vệ sinh môi trường; tuyên truyền, giáo dục và vận động các tầng lớp nhân dân từng bước nâng cao nhận thức về phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, cảm hóa giáo dục người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư; phát huy tối đa vai trò, thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” gắn với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, xây dựng NTM, đô thị văn minh, xây dựng các quy ước, hương ước của làng, khu dân cư tiên tiến, làng văn hóa các cấp.
Tổng kết 5 năm NCT làm kinh tế giỏi giai đoạn 2018 - 2023, toàn tỉnh đã công nhận nhiều điển hình NCT đạt danh hiệu làm kinh tế giỏi các cấp; trong đó có 952 NCT là chủ trang trại, chủ doanh nghiệp; 2.865 hội viên NCT làm kinh tế giỏi cấp cơ sở, 33 điển hình cấp tỉnh, 4 điển hình đạt các tiêu chí cấp Trung ương có doanh thu hằng năm đạt từ 10 tỷ đồng đến gần 200 tỷ đồng… Các mô hình, điển hình NCT làm kinh tế giỏi được phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, có tổng doanh thu đạt hàng nghìn tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hàng vạn lao động với mức thu nhập bình quân hằng tháng từ 5 đến 20 triệu đồng/người; tích cực tham gia các hoạt động xã hội nhân đạo, từ thiện với số tiền hàng trăm tỷ đồng và giúp hàng nghìn hộ nghèo, hộ khó khăn vươn lên… NCT làm kinh tế giỏi đã góp phần không nhỏ vào việc thực hiện các mục tiêu giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh.
Có thể nói, vai trò, vị thế của NCT đối với đất nước, với xã hội và gia đình ngày càng được quan tâm, nâng cao, đóng góp nhiều vào công tác xã hội ở địa phương, sống mẫu mực là tấm gương cho con cháu noi theo.
Già hóa dân số nhanh là một trong những vấn đề trọng tâm của thế kỷ XXI; già hóa là thành tựu của quá trình phát triển, vừa tạo ra cơ hội mới, nhưng cũng đặt ra thách thức về kinh tế - xã hội và hoạt động của các cấp hội, cũng như đời sống của mỗi hội viên, NCT. Cũng như nhiều địa phương khác, Hà Nam là tỉnh có xu hướng già hóa dân số nhanh, kéo theo tỉ lệ tập hợp hội viên đạt cao, là lực lượng quan trọng có nhiều đóng góp cống hiến cho Đảng, cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Để phát huy vai trò NCT, tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của đất nước nói chung, của tỉnh Hà Nam nói riêng, cần tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đối với Hội NCT; các cấp, ngành và toàn xã hội cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện thật tốt các nội dung chính sách đối với NCT theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; tăng cường và làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, tư tưởng, chính trị đối với NCT; phối hợp tuyên truyền về già hóa dân số, về Hội và NCT. Không ngừng đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả nội dung, phương thức hoạt động của tổ chức Hội NCT các cấp để thu hút và tập hợp hội viên đạt tỉ lệ trên 90% NCT vào tổ chức hội; phát huy vai trò nòng cốt của hội trong phong trào “Toàn dân chăm sóc, phát huy vai trò NCT”, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa.
Bên cạnh đó, quan tâm đẩy mạnh công tác bảo vệ, chăm sóc NCT; nắm bắt kịp thời tư tưởng, đời sống, nguyện vọng của NCT, đặc biệt là NCT có hoàn cảnh khó khăn; phối hợp phòng ngừa, ngăn chặn không để xảy ra các vụ việc ngược đãi, xúc phạm nhân phẩm NCT; phát huy vai trò NCT, phong trào “Tuổi cao - Gương sáng”, tiếp tục đóng góp tích cực trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh Tổ quốc. Đồng thời, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương ban hành các chủ trương, chính sách, tạo mọi điều kiện để NCT được bảo vệ, chăm sóc và phát huy đầy đủ vai trò, vị thế của NCT. Tăng cường công tác bảo vệ NCT trong tình hình mới, chú trọng phát huy vai trò NCT theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, tập trung tổ chức tốt một số hoạt động để khẳng định vai trò, vị thế của tổ chức Hội và NCT; xây dựng tổ chức Hội NCT vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; đẩy mạnh xã hội hóa, vận động nguồn lực, xây dựng các mô hình chăm sóc NCT; tích cực phát triển nguồn lực của hội để bảo vệ, chăm sóc, phát huy vai trò NCT; phát huy mạnh mẽ vai trò NCT tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; động viên NCT tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng NTM và đô thị văn minh.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã nêu rõ: Phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, học tập của NCT trong xã hội, cộng đồng và gia đình. Tiếp tục xây dựng gia đình kiểu mẫu "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau". Vì vậy, cấp ủy, chính quyền các cấp cần tiếp tục quan tâm, giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện để NCT phát huy vai trò nêu gương sáng, tích cực tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh của địa phương; góp phần xây dựng tỉnh Hà Nam ngày càng giàu mạnh.
Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam
.