Tiêu chí thu nhập trong Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) là một tiêu chí quan trọng, có vai trò thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Xác định rõ điều đó, trong những năm qua, các xã trên địa bàn huyện Lý Nhân không chỉ phấn đấu hoàn thành đạt chuẩn mà còn nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để không ngừng nâng cao chất lượng tiêu chí thu nhập (tiêu chí số 10) nhằm hướng tới xây dựng thành công xã NTM kiểu mẫu.
Thực hiện tiêu chí thu nhập tại các xã xây dựng NTM kiểu mẫu
Sau 10 năm triển khai xây dựng NTM, đến hết năm 2019, 100% các xã của huyện Lý Nhân đã được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM với hầu hết các tiêu chí hoàn thành đạt chuẩn theo quy định. Riêng đối với tiêu chí thu nhập, năm 2019, bình quân thu nhập đầu người toàn huyện đạt 47,25 triệu đồng, tăng gần 36 triệu đồng so với năm 2010. Năm 2020, mặc dù nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh Covid – 19 nhưng với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực vượt khó của người dân, thu nhập bình quân đầu người năm 2020 trên địa bàn huyện vẫn đạt 51 triệu đồng (đạt so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra).
Chăm sóc rau màu tại Thôn 1, xã Nhân Chính (Lý Nhân).
Đơn cử như tại xã Nhân Chính - một trong những xã trong lộ trình xây dựng NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2022 của huyện Lý Nhân, tiêu chí thu nhập luôn được xã quan tâm, thực hiện hiệu quả để làm “đòn bảy” hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí khác. Với đặc thù là xã có diện tích đất lúa, đất chuyên màu và đất vườn rộng, xã đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng; ứng dụng khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất để nâng cao năng suất cây trồng. Đồng thời, quy hoạch, xây dựng được nhiều mô hình, dự án nông nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao như: dự án sản xuất giống lúa hàng hóa chất lượng cao; sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP; chuyển đổi trên 80 ha đất cấy lúa kém hiệu quả sang trồng rau màu, cây ăn quả, sản xuất đa canh; dự án kỹ thuật thụ tinh nhân tạo và thú y cộng đồng… Cùng với đó, xã Nhân Chính còn làm tốt công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn; khuyến khích các hộ dân duy trì, phát triển đa dạng các ngành nghề truyền thống như mộc, thêu ren, khâu nón… Được tạo điều kiện thuận lợi về mặt bằng, tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi, nhiều hộ dân trong xã đã phát triển mạnh các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Hiện toàn xã đã có 4 doanh nghiệp hoạt động với quy mô lớn, 25 xưởng sản xuất gỗ, 6 xưởng may gia công, trên 10 xưởng cơ khí và hàng trăm hộ kinh doanh dịch vụ, thương mại. Qua đó, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động địa phương. Ông Ngô Minh Toan, Chủ tịch UBND xã Nhân Chính khẳng định: Với việc triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp, năm 2020, thu nhập bình quân đầu người toàn xã đạt 51,5 triệu đồng, tăng gần 11% so với năm 2019 và vượt 2,5 triệu đồng so với chỉ tiêu Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2015-2020 đề ra; tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí NTM giảm còn 0,59%. Nhân Chính phấn đấu năm 2021 thu nhập bình quân đầu người toàn xã đạt 75 triệu đồng. Đến năm 2025, thu nhập bình quân đầu người đạt 85 triệu đồng.
Thông tin từ Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện Lý Nhân cho biết, ngoài xã Nhân Chính, các xã khác trên địa bàn huyện Lý Nhân, nhất là các xã trong lộ trình xây dựng NTM kiểu mẫu giai đoạn 2020-2022 như Nhân Bình, Nhân Khang, Nguyên Lý cũng đang tích cực triển khai các giải pháp thiết thực để nâng cao thu nhập cho người dân. Trao đổi về nội dung này, ông Cao Xuân Huy, Chủ tịch UBND xã Nhân Bình cho biết: Thực hiện tiêu chí thu nhập, thời gian qua, xã đã triển khai đồng bộ các giải pháp để phát triển toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế. Cụ thể, xã đã thực hiện chuyển đổi toàn bộ diện tích đất màu sang trồng bưởi Diễn, nhãn, giúp các hộ dân tăng thu nhập gấp 3 - 4 lần so với trồng ngô và đậu tương trước đây. Xã cũng đã tập trung, tích tụ được trên 73 ha đất ruộng và bàn giao cho doanh nghiệp sản xuất rau, củ, quả sạch, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế đối với sản phẩm nông nghiệp của xã và tạo việc làm cho người lao động. Hằng năm, xã còn vận động, khuyến khích các hộ dân duy trì sản xuất vụ đông với diện tích từ 100-110 ha (chiếm 45-50% diện tích đất hai lúa); chỉ đạo, hướng dẫn thành lập 3 HTX kiểu mới ít xã viên thực hiện liên kết, tiêu thụ nông sản cho các hộ dân. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động thương mại, dịch vụ; duy trì và phát triển mạnh các làng nghề, ngành nghề truyền thống của địa phương... Với những giải pháp đó, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã năm 2020 đạt 75 triệu đồng, đạt chuẩn chỉ tiêu thu nhập trong Bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu.
Phấn đấu thu nhập bình quân đầu người đạt 82,6 triệu đồng vào năm 2025
Là huyện trọng điểm về sản xuất nông nghiệp, để thực hiện tiêu chí thu nhập, huyện Lý Nhân đã chủ động quy hoạch, ban hành nghị quyết, tập trung chỉ đạo phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao kết hợp với việc duy trì, phát triển các làng nghề, ngành nghề nông thôn có thế mạnh. Cụ thể, huyện đã xây dựng được 15 vùng sản xuất cây vụ đông hàng hóa có tổng diện tích gần 1.400 ha với các giống cây trồng chủ lực là bí xanh, bí đỏ, dưa chuột xuất khẩu, cà chua; 22 mô hình cánh đồng mẫu, tổng diện tích 260 ha để sản xuất 3 vụ/năm; 14 mô hình sản xuất giống cây trồng mới với diện tích 114 ha để thực hiện liên kết với các công ty chế biến nông sản thực hiện sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; 14 mô hình tập trung tích tụ ruộng đất nông nghiệp với diện tích trên 58 ha, sản xuất nông sản sạch; xây dựng 2 khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại xã Nhân Bình - Xuân Khê và Nhân Khang với tổng diện tích trên 204 ha để sản xuất rau, củ, quả, tạo việc làm ổn định cho trên 300 lao động với thu nhập 4-6 triệu đồng/người/tháng... Ngoài ra, huyện đã chỉ đạo các HTXDVNN thực hiện có hiệu quả các dịch vụ thiết yếu và dịch vụ thỏa thuận nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất cho các thành viên, đồng thời tích cực liên doanh, liên kết với doanh nghiệp trong sản xuất, tiêu thụ nông sản. Trong những năm qua, huyện còn quan tâm, tạo thuận lợi cho gần 30 HTX kiểu mới, tổ hợp tác thành lập và đi vào hoạt động, phát huy hiệu quả việc cung ứng, liên kết tiêu thụ nông sản.
Trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại, huyện Lý Nhân quan tâm, tạo thuận lợi để Cụm Công nghiệp Hòa Hậu, trên 300 doanh nghiệp, 76 làng nghề hoạt động hiệu quả. Theo đó, lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại, dịch vụ được duy trì, phát triển, đạt tốc độ tăng trưởng trên 15%/năm trong giai đoạn 2015-2020. Qua đó, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho các hộ dân.
Trao đổi với bà Đỗ Thu Hòa, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lý Nhân được biết, huyện đặt mục tiêu, trong giai đoạn 2020-2025, tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, hướng tới xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Phấn đấu đến hết năm 2025, toàn huyện có 50% số xã đạt xã NTM nâng cao, 5 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu; thu nhập bình quân đầu người đạt 82,6 triệu đồng/năm...
Để đạt mục tiêu đề ra, huyện Lý Nhân xác định nhiệm vụ then chốt là tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Trong đó, huyện sẽ tập trung phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, vùng sản xuất hàng hóa tập trung; mở rộng các mô hình tập trung tích tụ ruộng đất, mô hình sản xuất liên kết chuỗi giá trị; chỉ đạo các xã thực hiện cải tạo vườn tạp, xây dựng và nhân rộng mô hình vườn mẫu; phát triển mô hình chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học bán công nghiệp; triển khai hiệu quả chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”; đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm có thế mạnh của huyện; phát triển HTX kiểu mới ít thành viên; xây dựng cơ chế thu hút doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất, tạo việc làm cho lao động vùng nông thôn...
Nguyễn Oanh