Hỗ trợ trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1 nhằm giúp trẻ hình thành những kỹ năng học tập, làm chủ việc học và những kỹ năng sống cần thiết khác, như: kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp. Qua đó, giúp trẻ làm chủ bản thân tốt hơn và đặc biệt là cho trẻ một không gian chuyển tiếp để tự tin hòa nhập trong môi trường mới. Vì vậy, việc hỗ trợ trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1 có ý nghĩa và thực sự quan trọng.
Năm học 2021- 2022, trên địa bàn thị xã Duy Tiên có hơn 2.300 trẻ 5 tuổi ra lớp học tập, trong đó có 2.235 trẻ học tại các cơ sở giáo dục mầm non công lập và khoảng 100 trẻ theo học tại các cơ sở ngoài công lập. Việc chăm sóc, giáo dục và hỗ trợ trẻ 5 tuổi về sức khỏe - thể chất; tinh thần-tâm thế; kỹ năng sống cơ bản chuẩn bị vào lớp 1 được các trường mầm non trên địa bàn thị xã triển khai thực hiện tốt.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, trẻ mầm non nói chung và trẻ 5 tuổi nói riêng phải nghỉ phòng dịch 2 đợt trong thời gian dài, ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động trực tiếp của trẻ tại trường mầm non, các kiến thức, kỹ năng của trẻ chủ yếu do cha mẹ hướng dẫn thông qua các tài liệu, sản phẩm video do giáo viên cung cấp.
Cùng với đó, các hoạt động trải nghiệm của trẻ bị hạn chế, việc hình thành các kiến thức kỹ năng cho trẻ bị gián đoạn; thể chất, tâm lý, thói quen, nền nếp sinh hoạt, học tập, vui chơi của trẻ thay đổi nhiều… ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Các hoạt động giáo dục hỗ trợ trẻ 5 tuổi được giáo viên Trường Mầm non Hoa Sen (TP Phủ Lý) thực hiện linh hoạt, phù hợp với từng đối tượng trẻ.
Trước thực tế này và với yêu cầu của chương trình năm học đối với nhóm trẻ 5 tuổi, ngành giáo dục thị xã và các trường mầm non đã chủ động triển khai nhiều biện pháp để hỗ trợ kiến thức, kỹ năng và tâm thế học lớp 1 cho trẻ 5 tuổi của các trường mầm non.
Theo đó, các nhà trường đã xây dựng kịch bản hướng dẫn cha mẹ kiến thức, kỹ năng nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ khi trẻ ở nhà. Lựa chọn các nội dung, hoạt động trong các chủ đề để triển khai ghi hình, ghi âm kịch bản, xây dựng thành các video, audio, tài liệu trực tuyến hướng dẫn cha mẹ chăm sóc, giáo dục trẻ khi trẻ ở nhà bảo đảm theo chương trình giáo dục mầm non (GDMN). Các nhóm, lớp lập các nhóm zalo, facebook để giáo viên thường xuyên kết nối, trao đổi thông tin sức khỏe, tình hình học tập, vui chơi của trẻ với các bậc cha mẹ.
Đặc biệt chú trọng những kiến thức, kỹ năng, chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1. Khi trẻ đi học trực tiếp tại trường, ngành và các nhà trường chỉ đạo các nhóm, lớp, giáo viên lựa chọn những nội dung cốt lõi trong chương trình GDMN để tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với thời gian còn lại của năm học. Đồng thời, tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệm nhằm cung cấp các kiến thức, kỹ năng cần thiết cho trẻ và tạo tâm thế tốt cho trẻ để chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
Bà Đào Thị Ngọc Lý, Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Duy Tiên cho biết: Phòng đã chỉ đạo các nhà trường làm tốt công tác tuyên truyền tới các bậc cha mẹ cho trẻ đi học chuyên cần hằng ngày sau thời gian nghỉ dịch dài ngày, tạo cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động tại trường mầm non. Chỉ đạo các đơn vị tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ, chuẩn bị tốt về thể chất, tâm lý, kiến thức, chú trọng hoạt động làm quen chữ cái, tập tô chữ; làm quen với toán, khám phá khoa học và các kỹ năng cho trẻ.
Trong việc tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục, bên cạnh việc phải bảo đảm mục tiêu của độ tuổi trong chương trình GDMN, ngành cũng yêu cầu các nhà trường có sự quan tâm, hỗ trợ những trẻ thiếu hụt, trẻ có khó khăn để trẻ tự tin có thể hòa nhập cùng các bạn vào lớp 1; tích cực phối hợp với các bậc cha mẹ để cùng giáo dục trẻ, chuẩn bị các điều kiện tốt nhất cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1.
Tuy không có nhiều áp lực về việc dạy học, cung cấp kiến thức như các cấp học khác nhưng việc hỗ trợ trẻ 5 tuổi thực hiện tốt các mục tiêu giáo dục theo chương trình, nhất là trong điều kiện bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 cũng đặt ra cho các trường mầm non nhiều lưu tâm về chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Trên cơ sở thực hiện sự chỉ đạo của ngành về việc hỗ trợ trẻ học tập tại lớp và hỗ trợ cha mẹ trẻ cách chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà, các nhà trường đã chỉ đạo đội ngũ giáo viên tích cực nghiên cứu, xây dựng các bài học, tiết dạy, trò chơi, cung cấp thực đơn giúp cha mẹ trẻ có thêm nhiều kiến thức, kỹ năng nuôi dạy trẻ.
Cô giáo Trần Thị Minh Hồng, Hiệu trưởng Trường Mầm non Hoa Sen (TP Phủ Lý) cho biết: Việc hỗ trợ trẻ 5 tuổi có đủ kiến thức, kỹ năng, tâm thế chuẩn bị vào học lớp 1 được nhà trường coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng của mỗi năm học. Trong điều kiện còn thiếu giáo viên nhưng nhà trường vẫn ưu tiên bố trí 2 giáo viên/ lớp mẫu giáo 5 tuổi. Đồng thời, có sự phân công, tạo nhóm làm việc cho giáo viên để các giáo viên có sự hỗ trợ lẫn nhau, người trực tiếp giảng dạy, hướng dẫn các bài học, người tìm chủ đề, xây dựng nội dung bài học một cách phù hợp nhất cho trẻ kể cả trong thời gian trẻ nghỉ phòng chống dịch hay đi học trực tiếp tại trường. Đã có rất nhiều hoạt động giáo dục được duy trì, triển khai tốt mang tới cho trẻ những bài học làm quen với chữ, với số, trẻ được hướng dẫn những kỹ năng sống cần thiết, giúp trẻ được học, được chơi theo đúng nội dung chương trình GDMN trong mọi hoàn cảnh.
Theo định hướng chung, các nhà trường chỉ đạo giáo viên các lớp 5 tuổi xây dựng các bài học, tiết dạy tập trung vào một số nội dung, chủ đề: Phát triển ngôn ngữ, phát triển nhận thức, phát triển thẩm mĩ. Giáo viên các lớp căn cứ vào chương trình học của lớp mình và đặc điểm nhận thức của trẻ để chủ động xây dựng hệ thống bài học, chuẩn bị đồ dùng, học liệu để tổ chức việc dạy học một cách hiệu quả.
Cô giáo Trần Thị Kim Dung, giáo viên lớp D5, Trường Mầm non Hoa Sen (TP Phủ Lý) cho biết: Ngoài việc hỗ trợ trẻ và cha mẹ trẻ trong thời gian nghỉ phòng chống dịch, bảo đảm tiến độ chương trình học, khi trẻ ra lớp, giáo viên tăng cường ôn tập cho trẻ trong các hoạt động buổi chiều, thời gian trả trẻ, đón trẻ. Đến thời điểm này, cơ bản trẻ 5 tuổi đã được làm quen với 25 chữ cái, biết thêm bớt trong phạm vi 9; được rèn các kỹ năng, như: giữ gìn sách vở, tư thế cầm bút, tư thế ngồi học, không nói chuyện và làm việc riêng trong giờ học…; trẻ được cung cấp đủ kiến thức của 9 chủ đề xây dựng trong năm học. Đánh giá chung tình hình trẻ trong lớp thấy rõ các con có nhiều tiến bộ, có tinh thần hợp tác trong tất cả các hoạt động, có thể đáp ứng tốt các yêu cầu khi vào học lớp 1.
Trên thực tế, không chỉ dừng lại ở việc dạy kiến thức, rèn kỹ năng cho trẻ tại lớp, các trường mầm non còn làm tốt việc hỗ trợ cha mẹ trẻ thực hiện chăm sóc, giáo dục trẻ đúng cách; cung cấp, khai thác và chia sẻ cho cha mẹ trẻ một số chương trình dành cho trẻ mầm non sẵn có… góp phần hỗ trợ tối đa cho trẻ về cả nhận thức, kỹ năng, tinh thần và tâm thế tự tin để trẻ sẵn sàng vào lớp 1.
Thanh Hà