Ấn Độ được biết đến là một quốc gia có nền văn hóa phong phú, độc đáo, đậm đà bản sắc. Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, văn hóa Ấn Độ đã xuất hiện ngày càng rõ nét ở Hà Nam, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ, làm đa dạng hóa, phong phú đời sống văn hóa tinh thần của người dân trong tỉnh, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc.
Trước đây người dân biết đến văn hóa Ấn Độ chủ yếu qua các bộ phim phát trên truyền hình. Tuy nhiên, từ khi phong trào tập luyện Yoga phát triển, văn hóa Ấn Độ ngày càng hiển hiện rõ nét ở Hà Nam. Yoga là một phương pháp luyện tập lâu đời có nguồn gốc từ Ấn Độ khoảng 5.000 năm trước. Yoga giúp cân bằng và hài hòa cơ thể, tâm trí và cảm xúc. Yoga là đúc kết ngàn đời của văn hóa Ấn Độ, một nghệ thuật phòng và chữa bệnh từ gốc, kết hợp một cách thống nhất, nhuần nhuyễn với lối sống hài hòa với thiên nhiên, ăn chay, dùng rau củ quả và thảo mộc trong vườn nhà của người Ấn Độ. Yoga phát triển ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Ngày 21/6 hằng năm được lấy làm Ngày quốc tế Yoga.
Một huấn luyện viên Yoga người Ấn Độ biểu diễn cùng học viên tại Festival Yoga Hà Nam năm 2024.
Ở Hà Nam, phong trào tập luyện Yoga bắt đầu phát triển cách đây khoảng 6- 7 năm và hiện tại có khoảng 15 câu lạc bộ, trung tâm tập luyện Yoga với trên 500 học viên. Những năm đầu Yoga phát triển mạnh ở thành phố Phủ Lý và các thị trấn nhưng hiện tại các câu lạc bộ Yoga đã có ở cả các vùng nông thôn, thu hút ngày càng đông người dân tập luyện. Hầu hết các câu lạc bộ, trung tâm Yoga đều thuê các giáo viên là người Ấn Độ dạy. Văn hóa Ấn Độ lan tỏa trong các bài tập, qua nguyên lý của mỗi động tác Yoga. Văn hóa Ấn Độ cũng lan tỏa từ những người Ấn Độ sống và làm việc ở Hà Nam. Người dân Hà Nam đã dần quen hơn với văn hóa Ấn Độ, con người Ấn Độ.
Đặc biệt cuối tháng 3/2024 vừa qua, UBND tỉnh đã phối hợp với Đại sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam tổ chức chương trình giao lưu văn hóa Việt Nam - Ấn Độ qua Chương trình biểu diễn dân gian Holi và nghệ thuật truyền thống Hà Nam. Có thể nói đây là lần đầu tiên người dân Hà Nam được xem trực tiếp một chương trình biểu diễn nghệ thuật Ấn Độ. Trung tâm Nghệ thuật Tài năng Ấn Độ đã mang đến các tiết mục văn hóa đến từ đoàn múa dân gian Pratibha Kala Kendra do vũ công nổi tiếng Pratibha Sharma dẫn dắt. Đoàn múa Pratibha Kala Kendra được thành lập với mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống đa dạng của múa Ấn Độ.
Tại chương trình người dân Hà Nam đã được thưởng thức các tiết mục đặc sắc như: Brijvandna, MayurRas, Rasleela, BarsanekiLathmar Holi, Pholoki Holi. Holi là một trong những lễ hội lâu đời và độc đáo nhất của Ấn Độ. Truyền thuyết kể rằng lễ Holi kỷ niệm chiến thắng của Chúa Narasimha trước ác quỷ Hiranyakashyap. Trong lễ Holi, người dân cùng nhau nhảy múa trong tiếng nhạc sôi động những bài hát Holi truyền thống, ném bột màu vào nhau, chúc nhau những lời chúc tốt đẹp. Lễ Holi nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết, niềm vui và tình bạn thân thiết, củng cố mối quan hệ gắn bó và cộng đồng.
Với chủ đề biểu diễn dân gian Holi tại buổi giao lưu, các nghệ sỹ Ấn Độ trong trang phục, đạo cụ đặc trưng của văn hóa Ấn Độ đã cuốn hút khán giả với những màn trình diễn đầy mê hoặc. Từ những chuyển động duyên dáng đến các nhịp điệu sôi động của múa dân gian, các nghệ sỹ đã thể hiện sự xuất sắc về mặt nghệ thuật, qua đó mang đến cho khán giả Hà Nam những vẻ đẹp và ý nghĩa của múa truyền thống Ấn Độ.
Chị Nguyễn Thu Hằng, một người dân ở Kim Bảng cho biết, chị rất thích xem các bộ phim của Ấn Độ, bởi qua phim biết được họ cũng rất coi trọng tình cảm gia đình, gần gũi với người thân, hiếu thuận với cha mẹ, có nhiều nét tương đồng với Việt Nam. Chị cũng rất thích âm nhạc, những bài nhảy múa của họ ở trong nhiều bộ phim. Tuy nhiên, mọi thứ chị mới chỉ được xem qua phim ảnh. Giờ được trực tiếp xem các nghệ sỹ Ấn Độ biểu diễn các điệu múa hát truyền thống tại Hà Nam chị thấy vô cùng ấn tượng, hấp dẫn, cuốn hút và mới mẻ.
Việt Nam và Ấn Ðộ có mối quan hệ giao lưu văn hóa truyền thống từ xa xưa, có nền tảng tương đồng về văn hóa. Trong xu hướng hội nhập và phát triển, việc tăng cường giao lưu văn hóa là điều tất yếu. Qua đó giúp quảng bá văn hóa Hà Nam đến đông đảo người dân Ấn Độ. Đồng thời làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần cho người dân trong tỉnh khi được trực tiếp thưởng thức những tiết mục truyền thống của Ấn Độ, thêm hiểu biết về một nền văn hóa đặc sắc, phong phú và tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc.
Đỗ Hồng