Tại quần đảo Trường Sa, gần mỗi dịp Tết đến đều có tàu vận chuyển hàng hóa, nhu yếu phẩm từ đất liền ra cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đón Tết. Nhờ đó mà Tết ở Trường Sa cũng có sự hiện diện của những chậu quất, lá dong, bánh, mứt, kẹo… Tuy nhiên, bằng sự sáng tạo, khéo léo vận dụng những điều kiện sẵn có, quân dân huyện đảo Trường Sa cũng chuẩn bị cho mình những nguyên liệu riêng để đón Tết.
Bánh chưng ở Trường Sa cũng có đầy đủ các nguyên liệu như: thịt lợn, đỗ xanh, gạo nếp, hạt tiêu, hành tía… Đây đều là những nguyên liệu sẵn có trên đảo, do các chiến sĩ tăng gia, nuôi trồng.
Bánh chưng tại Trường Sa cũng có đầy đủ những nguyên liệu truyền thống
Có một điều độc đáo ở bánh chưng Trường Sa đó là lá gói, lạt buộc lại rất phong phú. Bên cạnh lá dong được chuyển ra từ đất liền, các chiến sĩ Trường Sa còn vận dụng những nguyên liệu sẵn có trên đảo như lá bàng vuông, lá chuối và thậm chí là lá dừa.
Những lá bàng vuông bản to được chọn để gói bánh chưng
Bàng vuông là loài cây có sức sống bền bỉ nơi nắng quyện gió, gió quyện vị mặn mòi biển cả. Lá bàng vuông được chọn để gói bánh chưng phải to, dày và xanh như lá dong. Có lá thậm chí dài đến nửa mét. Để gói bánh, cán bộ, chiến sĩ phải chọn lá bàng vuông to, xanh nhất làm lớp lá ngoài, rửa sạch, dùng kéo tước bớt phần cọng lá trước khi gấp cho vào khuôn.
Cán bộ, chiến sĩ chuẩn bị nguyên liệu gói bánh
Đảo Nam Yết còn có tên gọi khác là đảo dừa. Bởi cây dừa đặc biệt sinh trưởng tốt tại nơi đây. Cũng chính vì thế mà lính đảo Nam Yết còn lấy lá dừa để trang trí bên ngoài cho chiếc bánh chưng thêm đặc sắc.
Bánh chưng được trang trí bằng lá dừa đặc trưng của đảo Nam Yết
Bánh chưng gói bằng lá bàng vuông có vị đắng, chát, mặn nhưng lại thơm mùi thảo dược. Với cán bộ, chiến sĩ nơi đây, gói bánh chưng bằng lá bàng vuông còn mang ý nghĩa đặc biệt.
Thượng úy Hoàng Duy Hiển (quê phường Liêm Chính, TP. Phủ Lý) hiện đang công tác tại Trạm Rada 57, đảo Nam Yết chia sẻ: Dù hiện tại chúng tôi đã được đất liền gửi ra nhiều lá dong, lạt buộc để gói bánh chưng, nhưng dùng lá bàng vuông làm lá gói hay tước bẹ chuối thay lạt buộc đã trở thành nét truyền thống của Tết đảo Trưởng Sa, mang hương vị đặc trưng của Trường Sa. Bởi điều đó nhắc nhở mỗi chúng tôi phải luôn biết đối diện sự khó khăn, gian khổ, sẵn sàng đương đầu với mọi thử thách.
Bánh chưng bàng vuông được Thượng úy Hoàng Duy Hiển bày biện tại đơn vị
Bánh chưng gói bằng lá bàng vuông thoáng có vị đắng, mặn, chát nhưng thơm mùi thảo dược
Như những cây bàng vuông vượt qua bao bão tố, phong ba nơi hải đảo, mỗi cán bộ, chiến sĩ Trường Sa luôn luôn đoàn kết, vững vàng để hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ nơi đảo xa của Tổ quốc.
Nguyễn Khánh Nguyễn Khánh Chi