Thời gian qua, trong quá trình hoạt động sản xuất, tại một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh ta đã phát sinh bụi, tiếng ồn, khí thải... gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân trong khu vực. Tình trạng này xảy ra ở các khu công nghiệp (KCN): Đồng Văn III, IV, Châu Sơn và một số doanh nghiệp hoạt động ngoài KCN như: Công ty cổ phần xi măng Vicem Bút Sơn, vùng sản xuất vật liệu xây dựng thị trấn Kiện Khê (Thanh Liêm)...
Trước thực trạng đó, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý các KCN tỉnh đã phối hợp với chính quyền các địa phương, cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra, xử lý vi phạm và yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện đồng bộ giải pháp khắc phục những hạn chế, nhằm bảo đảm hoạt động sản xuất và bảo vệ môi trường (BVMT).
Cụ thể, với những doanh nghiệp đang hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm cao, lưu lượng khí thải lớn ảnh hưởng đến môi trường trong khu vực, các đơn vị chức năng yêu cầu áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường phù hợp. Với các doanh nghiệp có công nghệ sản xuất lạc hậu, yêu cầu tiếp tục thực hiện việc cải tạo, nâng cấp trang thiết bị ở mỗi khâu sản xuất; đồng thời, công khai, minh bạch kết quả quan trắc định kỳ, đột xuất theo quy định.
Việc thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường bảo đảm chặt chẽ, kiên quyết không chấp thuận đầu tư các dự án phát thải lớn, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao... theo đúng chủ trương, định hướng của UBND tỉnh. Thông qua tăng cường kiểm soát chất lượng nước phục vụ sản xuất của doanh nghiệp, đến nay 8/8 KCN của tỉnh đang hoạt động đã lắp đặt, vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung với tổng công suất 32.700 m3/ngày đêm.
Các nhà máy xử lý nước thải đều đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải theo quy định đạt cột A-QCVN (Quy chuẩn Việt Nam) 40:2011/ BTN&MT (Bộ Tài nguyên và Môi trường) quy chuẩn về nước thải công nghiệp trước khi xả thải ra môi trường; lắp đặt hệ thống quan trắc tự động đối với nước thải, truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường. Bên cạnh đó, hiện tại 100% cụm công nghiệp (CCN) thành lập mới đã có phương án xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn gồm: Yên Lệnh, Đồng Hóa, Trác Văn, Lê Hồ, Thi Sơn I, Châu Giang, Trung Lương (mở rộng).
Đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh có 5 nhà máy xi măng đầu tư lắp đặt hệ thống xử lý lọc bụi tĩnh điện, lọc bụi tay áo tại lò nung, nghiền clinhke, nghiền than... đáp ứng các tiêu chuẩn quy định về bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp sau khi lắp đặt hệ thống xử lý khí thải đã truyền dữ liệu quan trắc tự động về cơ quan quản lý để theo dõi. Trong đó, Công ty xi măng Long Thành và tại dây chuyền 3 Công ty xi măng Xuân Thành, dây chuyền 5 Công ty xi măng Thành Thắng đã triển khai lắp đặt hệ thống xử lý khí thải, hệ thống thu nhiệt để phát điện phục vụ sản xuất tại doanh nghiệp với tổng công suất của 3 đơn vị đạt khoảng 40 MW.
Sau khi kiểm tra hoạt động BVMT cuối tháng 11/2024 của ngành chức năng, hiện tại hệ thống xử lý khí thải của Công ty cổ phần xi măng Vicem Bút Sơn đã hoàn thành cải tạo, nâng cấp trang thiết bị ở một số khâu sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn trước khi xả ra môi trường. Công ty thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật: xây dựng công trình BVMT theo giấy phép được cấp; có hệ thống xử lý nước thải, khí thải, bụi và kế hoạch ứng phó với sự cố môi trường; lắp đặt hệ thống phát điện tận dụng nhiệt khí thải; lắp đặt hệ thống quan trắc tự động khí thải tại các ống khói lò nung, làm nguội, nghiền than, nghiền xỉ cho 2 dây chuyền và truyền dữ liệu về cơ quan quản lý.
Kết quả theo dõi dữ liệu về hàm lượng bụi trung bình hằng ngày đều nằm trong giới hạn cho phép. Để hoạt động sản xuất không ảnh hưởng đến môi trường trong khu vực, ngày 2/12/2024, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành đo kiểm môi trường 3 khu dân cư chung quanh địa bàn xã Thanh Sơn (Kim Bảng). Kết quả nồng độ bụi đều nằm trong giới hạn cho phép.
Đối với các cơ sở hoạt động sản xuất, khai thác, chế biến đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường thực hiện nghiêm túc các biện pháp BVMT. Tại Công ty TNHH Vina Ito (KCN Đồng Văn III) chuyên sản xuất, đúc các loại linh kiện, chi tiết, bộ phận, sản phẩm bằng kim loại đã đầu tư trang thiết bị BVMT quy định. Công ty lắp đặt, vận hành hệ thống thiết bị phun sương bằng nước có sử dụng hóa chất nhập khẩu 100% từ Nhật Bản để xử lý mùi và áp dụng biện pháp giảm thiểu bụi, mùi ở khu vực rót khuôn. Công đoạn sơn sản phẩm bố trí hệ thống bông lọc bụi, than hoạt tính để hấp thụ khí thải.
Cùng với đó, để hoạt động sản xuất của doanh nghiệp không phát tán mùi ra môi trường, Ban Quản lý các KCN tỉnh đã phối hợp với UBND thị xã Duy Tiên và các phường, xã, đại diện nhân dân các phường: Tiên Nội, Yên Bắc, Công ty cổ phần Đầu tư phát triển hạ tầng KCN Đồng Văn III tổ chức quan trắc đo kiểm môi trường đối với 7 hệ thống xử lý khí thải và lấy 2 mẫu không khí ở vùng lân cận. Khi có kết quả quan trắc môi trường ngành chức năng sẽ thông báo công khai cho nhân dân và các cấp chính quyền biết để theo dõi.
Sau kiểm tra của ngành chức năng, đến nay 100% doanh nghiệp ở huyện Thanh Liêm, thị xã Kim Bảng đã lắp đặt hệ thống phun sương dập bụi tại các trạm nghiền sàng đá. Ông Trần Tự Lực, Chủ tịch UBND thị trấn Kiện Khê (Thanh Liêm) cho biết: Cuối năm 2024, các cơ quan quản lý đã phối hợp với UBND thị trấn rà soát, nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất và công tác BVMT của các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng trên địa bàn. Qua đó, yêu cầu các đơn vị lắp đặt đầy đủ trang thiết bị ở các khâu sản xuất, thu gom, bốc xúc, vận chuyển vật liệu. Hiện nay, các cơ sở đã nghiêm túc chấp hành quy định, khắc phục kịp thời tình trạng phát tán bụi, khói, tiếng ồn ảnh hưởng đến môi trường và sinh hoạt của người dân trong khu vực.
Sau khi kiểm tra việc chấp hành biện pháp bảo vệ môi trường của ngành chức năng trong sản xuất tại các cơ sở, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, đến nay nhiều đơn vị đã khắc phục kịp thời những hạn chế, thiếu sót. Để sản xuất không phát tán bụi, khí thải, tiếng ồn ảnh hưởng đến khu dân cư và nghiêm túc tuân thủ, chấp hành quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, các doanh nghiệp cần quan tâm đầu tư, lắp đặt hệ thống, thiết bị tiên tiến ở từng dây chuyền, bộ phận, thường xuyên áp dụng biện pháp bảo vệ môi trường phù hợp. Cùng với đó, cơ quan quản lý cần tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định tại doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Đặc biệt, với những đơn vị đã kiểm tra nhưng thực hiện chưa đảm bảo và tái phạm gây ô nhiễm môi trường cần có biện pháp kiên quyết xử lý vi phạm.
Phùng Thống