Hiện nay, hạ tầng kỹ thuật về nước thải bảo vệ môi trường tại thành phố Phủ Lý, thị xã Duy Tiên và các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn tỉnh được đầu tư xây dựng cơ bản đồng bộ với trạm xử lý nước thải tập trung, hệ thống đường ống thu gom nước thải bảo đảm theo quy định. Tại các KCN Đồng Văn có hệ thống thu gom nước thải và thoát nước mưa riêng biệt với hệ thống thu gom, thoát nước thải tập trung. Nước thải phát sinh từ các cơ sở sản xuất, sinh hoạt đều được thu gom, xử lý tại trạm. Tuy nhiên, một số trạm được đầu tư xây dựng hoàn chỉnh từ nhiều năm nhưng đến nay chưa vận hành hoặc công suất khai thác hạn chế.
Theo báo cáo của Ban Quản lý các KCN tỉnh, chất lượng nước thải sau xử lý tại các KCN Đồng Văn đạt Quy chuẩn Việt Nam (QCVN) 40:2011/BTNMT- Cột A, đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường. Các nhà máy được trang bị hệ thống quan trắc môi trường nước thải tự động, liên tục truyền tải số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường 24/24h. Số liệu thống kê của hệ thống quan trắc môi trường nước thải tự động và kết quả quan trắc chất lượng nước thải định kỳ sau xử lý đều nằm trong giới hạn cho phép trước khi xả thải ra môi trường.
Tại các KCN Đồng Văn I, II được thu gom xử lý tại nhà máy xử lý nước thải tập trung với tổng công suất 6.950m3/ngày đêm. Trong đó, tại KCN Đồng Văn I là 290m3/ngày đêm và KCN Đồng Văn II là 4.000 m3/ngày đêm. Nhà máy xử lý nước thải KCN Đồng Văn III công suất 5.000m3/ngày đêm phục vụ hơn 70 doanh nghiệp.
Ông Đinh Quốc Toàn, Phó Giám đốc Xí nghiệp quản lý vận hành KCN Đồng Văn IV cho biết: Với tổng diện tích 300 ha, hiện KCN đã thu hút 47 doanh nghiệp, trong đó 39 doanh nghiệp đi vào hoạt động. Tại đây, nhà máy xử lý nước thải công suất 6 nghìn m3/ngày đêm và đến nay công suất khai thác mới đạt 30%.
Trạm xử lý nước thải hỗn hợp tập trung ở Cụm công nghiệp (CCN) Cầu Giát (thị xã Duy Tiên) được xây dựng từ năm 2017 tổng mức đầu tư trên 16 tỷ đồng, công suất thiết kế 1.200 m3/ngày đêm. Trạm thực hiện thu gom nước thải của các doanh nghiệp trong Cụm và nước thải sinh hoạt, nước từ làng nghề của 2 phường: Châu Giang, Hòa Mạc và 3 xã: Chuyên Ngoại, Mộc Nam, Trác Văn để xử lý đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường. Song, do khó khăn nguồn kinh phí lắp đặt đường ống dẫn đến tình trạng trạm không khai thác hết công suất thiết kế.
Ông Chu Thế Định, Giám đốc Trung tâm phát triển CCN thị xã Duy Tiên cho biết: Cùng với lượng nước thải của các doanh nghiệp trong CCN, thời gian qua một số tổ dân phố tại các phường lân cận đã lắp đặt đường ống thu gom nước thải về trạm nhưng đến nay công suất khai thác trong mùa mưa đạt 400 m3/ngày đêm, mùa khô 300 m3/ngày đêm. Do đó, đề nghị các xã, phường đẩy mạnh huy động vốn xây dựng, lắp đặt hệ thống đường ống thu gom nước thải sinh hoạt, nước thải làng nghề. Từ đó, vừa bảo đảm môi trường khu dân cư đồng thời nâng cao hiệu quả khai thác của trạm xử lý nước thải tập trung.
Nhà máy xử lý nước thải tại phường Thanh Châu được xây dựng hoàn chỉnh từ nhiều năm nay đến nay chưa vận hành do chưa đủ nguồn nước. Ảnh: Thống Thảo
Hiện tại một số địa bàn ở thành phố Phủ Lý đang xuất hiện tình trạng hệ thống đường cống thoát nước bị lấp, đường ống xây dựng chưa hoàn chỉnh, đồng bộ, do vậy gây ngập úng cục bộ. Trong khi đó, công trình xử lý nước thải tập trung Bắc Châu Giang xây dựng từ tháng 5/2018 và nhà máy xử lý nước thải tại phường Thanh Châu được xây dựng hoàn chỉnh từ nhiều năm nhưng đến nay chưa vận hành do chưa đủ nguồn nước. Cùng với đó, hệ thống thoát nước thải từ nhà máy xử lý nước thải KCN Châu Sơn đến trạm bơm Thượng Thái Hòa ở phường Châu Sơn chưa đầu tư xây dựng hoàn chỉnh khiến mỗi khi mưa to nước thải tràn vào khu dân cư. Thời điểm mưa lớn, lượng nước tại kênh thủy lợi B1 dâng cao từ 2,8 – 3 m, nước tràn ngược vào tổ dân phố Nam Sơn.
Để phát huy hiệu quả vốn đầu tư xây dựng các trạm xử lý nước thải tập trung, cuối năm 2022 thành phố Phủ Lý đầu tư vốn xây dựng mạng lưới đường ống thu gom nước thải ở các phường: Quang Trung, Lam Hạ phục vụ cho nhà máy xử lý nước thải Bắc Châu Giang. Đối với nhà máy xử lý nước thải Thanh Châu đã hoàn chỉnh toàn bộ đường ống nước thải và nước mưa riêng biệt ở tất cả các ngõ, ngách, tuyến phố của Khu đô thị Nam Trần Hưng Đạo. Đồng thời, thành phố triển khai dự án cải tạo hệ thống cống thoát nước đường Quy Lưu chiều dài 400 m đường kính ống thoát nước (1,6 m x 1,6 m), nâng cấp, cải tạo mặt Đường Lê Duẩn từ Đường Đinh Tiên Hoàng – quốc lộ 21B với tổng chiều dài hơn 2,7 km. Các hạng mục dự án bao gồm asphalt mặt đường và xây dựng hệ thống thoát nước để thu gom toàn bộ nước mưa Khu đô thị Nam Trần Hưng Đạo về kênh Chính Tây thuộc hệ thống thoát nước và xử lý nước thải Thanh Châu, dự kiến công trình hoàn thành cuối năm 2023 để tạo nguồn nước phục vụ nhà máy vận hành.
Cùng với các nhà máy xử lý nước thải tập trung đang thực hiện xử lý nước thải phát sinh từ sản xuất tại các cụm, KCN, các cấp, ngành ở thành phố Phủ Lý và thị xã Duy Tiên cần tiếp tục quan tâm đầu tư đồng bộ hệ thống đường ống thu gom nước thải sinh hoạt nhằm khai thác hiệu quả các nhà máy xử lý nước thải trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu về xử lý nước thải sinh hoạt trong các khu dân cư.
Phùng Thống