Khắc phục những tồn tại ở các bể chứa rác thải sinh hoạt

Hiện nay, vị trí các bể chứa rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đã được quy hoạch và đầu tư xây dựng cơ bản hoàn chỉnh gắn với chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới ở mỗi địa phương. Bình quân mỗi xã có từ 1 - 3 bể chứa rác thải sinh hoạt. Toàn tỉnh có 718 tổ thu gom rác ở các thôn. Lượng rác thu gom, xử lý mỗi ngày của toàn tỉnh từ 270 - 280 tấn. Hiện ở nhiều bể chứa rác thải sinh hoạt đang xảy ra tình trạng quá tải hoặc xuống cấp chưa được quan tâm đầu tư nâng cấp gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng mỹ quan và sinh hoạt của người dân.

Thực tế, tại nhiều bể chứa rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh thời gian qua lượng rác không được phân loại nên các loại rác thải hữu cơ, vô cơ, thậm chí rác thải nguy hại đều được tập kết chung. Bên cạnh đó, công tác vận chuyển rác về nơi xử lý của một số doanh nghiệp chưa thường xuyên, kịp thời. Chính vì thế, dẫn đến hệ lụy về ô nhiễm môi trường. Một số bãi rác nằm ở gần khu dân cư khiến cuộc sống của nhiều gia đình bị ảnh hưởng bởi khói, mùi xú uế, ruồi, muỗi... Vào mùa mưa, nước thải đen ngòm từ bãi rác chảy ra kênh rạch, đồng ruộng, ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp của địa phương. 

Tại bể rác xã Hưng Công (Bình Lục) nằm ngay trục ĐT.496 hiện đang quá tải, rác không được thu gom thường xuyên, khung bể bị nghiêng, mái bị sập, rác đổ tràn ra ngoài gây ô nhiễm môi trường. Ông Nguyễn Văn Duy, Chủ tịch UBND xã cho biết: Trước tình trạng này, vừa qua xã xây dựng kế hoạch nâng cấp bể (xây tường bao xung quanh để nước trong bể không chảy tràn ngoài đồng ruộng, đồng thời tu bổ phần mái, cột để bảo đảm che mưa). UBND xã yêu cầu các tổ thu gom, vận chuyển, tập kết rác vào đúng vị trí và sẽ lắp đặt camera giám sát nhằm xử lý kịp thời những đối tượng đổ rác thải công nghiệp, phế liệu xây dựng, trường hợp tự đốt rác ảnh hưởng môi trường khu dân cư...

Còn tại thị trấn Kiện Khê (Thanh Liêm) do không được quy hoạch, bố trí quỹ đất xây dựng bể chứa rác thải sinh hoạt, vì vậy, những năm qua, việc tập kết rác thải của địa phương tập trung tại ngã ba giữa ĐT.495 với tuyến tránh quốc lộ 1A. Song việc thu gom, vận chuyển không thường xuyên ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị và bức xúc cho người dân. Tại một số thời điểm, đi qua đây mùi hôi của rác thải khiến người dân rất khó chịu cho dù bịt vài lớp khẩu trang cũng không sao chịu nổi. Nhiều hôm lượng rác quá nhiều, các loại vật liệu xây dựng, đồ gia dụng phế thải đổ tràn ra ngoài đường ảnh hưởng an toàn giao thông.

Trước thực trạng đó, thời gian qua, một số địa phương đã khẩn trương rà soát vị trí đất quy hoạch phù hợp để xây mới hoặc nâng cấp, mở rộng các bể trung chuyển rác sinh hoạt bảo đảm vệ sinh môi trường. Đơn cử như tại thị trấn Bình Mỹ (Bình Lục) mới đây đã đầu tư kinh phí di chuyển, cải tạo, nâng cấp 2 bãi rác ở các thôn: Tân An và An Tập. Đồng thời, tiếp tục nhân rộng mô hình phân loại rác hữu cơ và vô cơ, khuyến khích nhân dân tự xử lý rác bằng men vi sinh tại gia đình. Kiện toàn tổ thu gom rác và tăng cường quản lý các điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt; trồng dải cây xanh xung quanh các khu tập kết rác nhằm ngăn ngừa sự phát tán bụi, khí thải ra môi trường xung quanh và tạo cảnh quan, môi trường sinh thái. Cùng với đó, các xã Đức Lý (Lý Nhân), phường Tiên Nội (Duy Tiên),… đã hoàn thành xây dựng và đưa vào sử dụng bể rác thải sinh hoạt ở các điểm mới theo quy hoạch đáp ứng yêu cầu tập kết, thuận tiện vận chuyển. 

Nhằm tăng cường công tác giám sát việc vận chuyển rác thải sinh hoạt, xử lý những trường hợp đổ rác thải công nghiệp, phế phẩm vật liệu xây dựng tràn lan, thời gian qua một số xã: Liêm Phong, Liêm Cần, Thanh Tâm (Thanh Liêm) đã lắp đặt camera giám sát tại các bể trung chuyển rác thải trên địa bàn. Nhờ đó, giúp UBND các xã phát hiện và xử lý kịp thời đối tượng có hành vi vi phạm về công tác môi trường. Ông Hà Đức Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Liêm Cần cho biết: từ tháng 4/2023, UBND xã đã đầu tư 30 triệu đồng lắp đặt camera giám sát tại bể tập kết rác thải sinh hoạt ở hai thôn Ngũ Cõi và Nhất Nhì. Ngay đầu tháng 5, UBND xã đã xử lý vi phạm hành chính một trường hợp ở thôn Ngũ Cõi vận chuyển 2 xe rác thải công nghiệp ra bể trung chuyển và nhắc nhở, ký cam kết với một số trường hợp không tái phạm. Kể từ khi lắp đặt camera giám sát tại địa phương đã khắc phục tình trạng đốt rác, đổ phế thải, nhất là rác thải công nghiệp không đúng vị trí gây mất mỹ quan nông thôn. 

Theo đánh giá của các xã đã lắp đặt camera giám sát hiện nay tình trạng thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn đã có những cải thiện rõ rệt và được các cấp, ngành ghi nhận. Các tổ thu gom rác vận chuyển rác vào bể tập kết đúng vị trí, không đổ rác thải tràn lan và đơn vị thu gom thực hiện thường xuyên, bảo đảm số lượng. Đặc biệt, những trường hợp đổ rác thải công nghiệp, xây dựng tại các bể rác thải sinh hoạt tập trung được phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời. 

Thiết nghĩ, để sớm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường từ các bể chứa rác tập trung, các địa phương cần thực hiện đồng bộ giải pháp như: phân loại rác thải tại nguồn, quan tâm đầu tư nâng cấp mái và xây tường bao, lắp đặt hệ thống camera giám sát tại bể trung chuyển rác thải sinh hoạt. Về phía các doanh nghiệp, cần thực hiện vận chuyển kịp thời lượng rác tại các bể chứa. Đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm trong công tác bảo vệ và giữ gìn môi trường của người dân, coi đó là một trong những yếu tố quan trọng góp phần hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường ở các địa phương hiện nay.

Phùng Thắng