Để hệ thống cây xanh ở Phủ Lý bảo đảm an toàn, tạo mỹ quan đô thị

Cây xanh là một phần không thể thiếu của các khu dân cư, đặc biệt là ở các đô thị. Tại đô thị, cây xanh được trồng nhằm tạo cảnh quan, bóng mát, cung cấp dưỡng khí cho các vùng dân cư đông đúc. Việc trồng, duy trì hệ thống cây xanh cũng phải bảo đảm an toàn cho con người và các công trình. Ở thành phố Phủ Lý từ lâu việc trồng, quản lý hệ thống cây xanh đã được quan tâm, tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề cần được cải thiện để hệ thống cây xanh không chỉ bảo đảm an toàn mà còn phải tạo mỹ quan, làm cho thành phố đẹp và mát. 

Hiện, trên địa bàn thành phố Phủ Lý có khoảng 16 nghìn cây xanh đường phố. Từ lâu việc trồng, củng cố hệ thống cây xanh ở Phủ Lý đã được quan tâm nhằm tạo cảnh quan cho thành phố vừa đẹp, xanh, mát. Đối với những khu đô thị mới việc trồng hệ thống cây xanh bảo đảm các yêu cầu của đô thị dễ dàng hơn bởi được trồng mới từ đầu nên đồng bộ, đạt yếu tố thẩm mỹ, lựa chọn các loại cây phù hợp. Không ít con đường ở các khu đô thị mới hệ thống cây xanh vừa bảo đảm sự an toàn, được trồng theo quy hoạch tạo mỹ quan, vẻ đẹp riêng được người dân xuýt xoa mỗi khi đi qua.

Ví dụ như Đường Võ Nguyên Giáp với những hàng cây hoa ban đều tăm tắp đến mùa hoa nở thu hút nhiều người dân trong tỉnh đến tham quan, chụp ảnh. Đường Lê Công Thanh kéo dài với hàng cây sao đen – đúng chuẩn cây trồng đô thị, dù lên khá chậm nhưng cũng đã cho thấy một diện mạo mới lạ. Hay như Đường Lê Duẩn với dải phân cách trồng Osaka hoa đỏ xen lẫn cây cọ dầu, hoa dâm bụt lai, tạo cảnh quan đẹp, xanh, mát. Hoặc hàng phượng vỹ ở đường bờ sông khu đô thị bờ đông sông Đáy vừa tạo cảnh quan cho thành phố ngã ba sông, vừa là nơi thu hút du khách đến ngắm nhìn, chụp ảnh lưu niệm. Đường cây liễu rủ được trồng quanh bờ hồ Lam Hạ cũng tạo dấu ấn. Ngay cạnh đó, Đường Nguyễn Chí Thanh cạnh bờ hồ Lam Hạ hàng cây Osaka hoa vàng xen lẫn bằng lăng tạo nên vẻ đẹp riêng... 

Tuy nhiên, với các tuyến đường cũ trong nội thành, việc để có được một hệ thống cây xanh đáp ứng đầy đủ các tiêu chí của đô thị không hề dễ dàng. Những con đường cũ trong nội thành hầu hết đã có từ lâu, những cây trồng cũ không còn nhiều, người dân khi ở tự trồng thêm các loại cây mới xen vào như cây xoài, nhãn, dâu da xoan, sấu,… Các cây này không phải là cây xanh phù hợp với đô thị, do mỗi nhà trồng một loại cây nên không bảo đảm mỹ quan. Cây có thể cho bóng mát tốt, dễ trồng, lên nhanh nhưng dễ gãy cành, dễ đổ... Ví dụ Đường Lê Công Thanh đoạn trong nội thành bên này cầu Châu Giang, Đường Nguyễn Văn Trỗi hai bên trồng lôm côm khá nhiều loại cây như xoài, sấu, lộc vừng, nhãn,...

Để đường phố đẹp, an toàn buộc phải thay cây. Tuy nhiên, mỗi khi chặt cây cũ thay cây mới người dân thường phản ứng bởi cây ở trước cửa mỗi gia đình hàng chục năm chặt đi ai cũng xót và quan trọng nhất là mất bóng mát che nắng, bụi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Ví dụ hiện tại thành phố đang thực hiện chỉnh trang làm lại vỉa hè Đường Nguyễn Viết Xuân, đoạn từ Đường Trường Chinh đến Đường Lê Lợi phải chặt bỏ toàn bộ những cây sấu đã trồng 20-30 năm khiến cuộc sống của không ít hộ dân bị ảnh hưởng bởi ánh nắng chiếu thẳng vào nhà, rồi bụi bặm, trong khi trồng cây mới phải hàng chục năm mới có thể cho bóng mát.

Vì thế có nhiều ý kiến cho rằng đơn vị chức năng cần rà soát thường xuyên bảo đảm những chỗ không có cây, cây trồng cũ bị chết cần trồng ngay cây mới thay thế để người dân không vì thấy thiếu cây mà tự ý trồng vào. Cùng với đó, kiểm tra, phát hiện kịp thời những hộ tự trồng cây trên vỉa hè trước nhà, nếu không phải cây phù hợp với đô thị cần vận động loại bỏ ngay từ khi mới trồng.

Khi trồng cây mới cần có sự tính toán kỹ lưỡng để tránh tình trạng cây trồng được lâu năm rồi lại phải chặt bỏ thay thế cây khác vì không phù hợp. Ví dụ không ít con đường khi tái lập tỉnh trồng sấu hai bên, giờ cây đã được trên 20 năm mới thấy không phù hợp bởi gốc phá vỉa hè, có quả nên trẻ con hay trèo lên hái dễ gây tai nạn. Hiện tại ở một số tuyến đường cây sấu dần được chặt bỏ thay thế bởi một số cây phù hợp với đường phố như cây viết, Osaka. Hoặc như cây hoa sữa trên Đường Trường Chinh đoạn cạnh Công viên Nguyễn Khuyến tới đây phải chặt bỏ thay thế cây xanh khác bởi cây trồi gốc làm hỏng vỉa hè.

Bên cạnh đó, cây xanh không chỉ làm đẹp đường phố, tạo không gian mát mẻ cho đô thị mà còn mang giá trị văn hóa, nhất là những cây đã được trồng lâu năm. Những cây hoa sữa trên Đường Lê Lợi đoạn gần Khách sạn Hải Đăng, một số cây xà cừ trên đường Châu Cầu, Đường Nguyễn Văn Trỗi theo một số cụ già đã được trồng từ rất lâu với tuổi thọ khoảng 50-60 năm. Những cây xà cừ hiện thân cỡ 2 người ôm. Sau khi một số cây cổ thụ bị chặt hạ bởi nhiều lý do, hiện đây là những cây cổ thụ cuối cùng của Phủ Lý. Những cây cổ thụ như thế này đã tồn tại cùng thành phố quá nửa thế kỷ dựng xây và phát triển, gắn bó với nhiều thế hệ, tạo cho thành phố vẻ đẹp cổ kính, vì thế cần được bảo vệ, chăm sóc đặc biệt, hạn chế tối đa việc chặt hạ trừ trường hợp bất đắc dĩ.

Việc trồng, thay cây xanh đường phố, nhất là ở các tuyến phố chính cũng cần quan tâm đến vẻ đẹp tổng thể, lường trước các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Đường Biên Hòa, con phố chính của thành phố sau khi thực hiện chỉnh trang vỉa hè, làm hệ thống thoát nước cách đây mấy năm, những cây cũ phải chặt hạ để thay đồng loạt cây mới. Hiện trên một con đường không quá dài nhưng trồng tới mấy loại cây như: Viết, Osaka hoa đỏ, muồng, lộc vừng. Bên cạnh đó, khoảng cách giữa các cây trồng không được đều nhau, có những chỗ cả đoạn dài mới trồng một cây do vướng nhiều công trình hạ tầng bên dưới vỉa hè. Bên cạnh đó, cây lúc trồng nhỏ, điều kiện sinh trưởng kém nên lớn rất chậm. Nhìn cả tuyến đường nhiều chủng loại cây, cây nhỏ, trồng khoảng cách không đều nhau, khó tạo được vẻ đẹp của một con đường.

Cây xanh là một phần không thể thiếu của mỗi đô thị, không chỉ tạo cảnh quan, bóng mát, mà còn mang giá trị lịch sử, văn hóa. Việc trồng và quản lý cây xanh cũng đã có những quy định cụ thể. Vì thế cùng với việc nâng cao ý thức cho người dân về việc bảo vệ cây xanh, thiết nghĩ thành phố và các đơn vị chức năng cũng cần quan tâm giải quyết những vấn đề còn tồn tại để cây xanh đường phố thực sự góp phần làm cho Phủ Lý xanh mát, đẹp và bảo đảm an toàn.

Yên Chính