Tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thị trường

Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thị trường (QLTT), thời gian qua, các ngành chức năng trên địa bàn tỉnh đã tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin trong kiểm tra, xử lý vi phạm, nhất là trong các đợt cao điểm triển khai thực hiện các kế hoạch kiểm tra, kiểm soát thị trường theo sự chỉ đạo của Chính phủ, của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, UBND tỉnh. Nhờ đó, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, kinh doanh hàng giả, hàng nhái trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả tích cực. Nhiều vụ việc được phát hiện, xử lý kịp thời, góp phần duy trì trật tự kỷ cương trong hoạt động kinh doanh thương mại.

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 53.000 hộ sản xuất, kinh doanh cá thể, trong đó ngành thương mại – dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất với trên 36.600 cơ sở. Mặc dù diễn ra với quy mô nhỏ lẻ nhưng hoạt động buôn bán hàng hóa nhập lậu, hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng vi phạm quy định về an toàn thực phẩm... hiện vẫn còn khá phổ biến ở cả thành thị và nông thôn. Hành vi vi phạm phổ biến nhất diễn ra đối với các nhóm mặt hàng như: bánh kẹo, quần áo, giày dép, túi xách, mỹ phẩm, đồ gia dụng, đồ điện tử đã qua sử dụng, phụ tùng ô tô...

 Với vai trò là cơ quan thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, thời gian qua, Cục QLTT tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các ngành, đơn vị chức năng, các địa phương trong thực hiện công tác QLTT trên địa bàn. Tính từ đầu năm 2022 đến nay, Cục QLTT tỉnh đã phối hợp  kiểm tra gần 240 lượt cơ sở hoạt động trong lĩnh vực thương mại. Qua đó, xử lý 86 vụ vi phạm về lĩnh vực giá, vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, kinh doanh hàng nhập lậu, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ… Trong đó, riêng trong quý I/2023, Cục QLTT tỉnh đã phối hợp với các ngành chức năng tiến hành kiểm tra trên 80 cơ sở kinh doanh thương mại, xử lý 9 cơ sở vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước 51 triệu đồng. Điển hình mới đây, Đội QLTT số 1 Cục QLTT tỉnh đã phối hợp với Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh) kiểm tra một cơ sở kinh doanh mặt hàng mì chính. Qua kiểm tra, phát hiện cơ sở này bày bán 263 gói mì chính giả nhãn hiệu Ajinomoto. Đội chuyển giao toàn bộ hồ sơ vụ việc và hàng hóa vi phạm cho cơ quan công an tiếp tục điều tra, làm rõ…

Cùng với phối hợp kiểm tra, xử lý vi phạm, các ngành chức năng còn tăng cường phối hợp trong hoạt động tuyên truyền, ký cam kết với các cơ sở sản xuất, kinh doanh về việc chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh thương mại. Trong đó, Cục QLTT tỉnh thường xuyên trao đổi, nắm bắt thông tin từ các ngành chức năng như Sở Công thương, Sở Y tế, Sở Khoa học và Công nghệ, Chi cục Hải quan tỉnh để theo dõi, quản lý chặt chẽ các đối tượng có biểu hiện nghi vấn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, tập trung vào các mặt hàng như: Hàng điện tử, điện lạnh, mỹ phẩm, thuốc tân dược, thực phẩm chức năng tại các địa bàn thành phố, thị trấn, các khu công nghiệp, chợ đầu mối, trung tâm thương mại, siêu thị, làng nghề, các địa bàn giáp ranh với các tỉnh lân cận... Nhờ đó, từ đầu năm 2023 đến nay, Cục QLTT tỉnh đã kịp thời phát hiện, xử lý 121 vụ vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, thu nộp ngân sách nhà nước trên 553 triệu đồng.

Bên cạnh đó, hằng năm, lực lượng QLTT tỉnh đều phối hợp với Sở Công thương ký cam kết với các thương nhân phân phối xăng, dầu trên địa bàn tỉnh về việc bảo đảm cung ứng xăng dầu cho các cửa hàng bán lẻ xăng dầu; phối hợp với UBND các xã, phường, thị trấn, các ban quản lý chợ thực hiện ký quy chế phối hợp trong phòng, chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; phối hợp tham gia các đoàn liên ngành kiểm tra công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại tuyến tỉnh, huyện, thành phố trong những dịp cao điểm như Tết Nguyên đán, trong Tháng hành động Vì an toàn thực phẩm, Tết Trung thu; tham gia các đoàn kiểm tra liên ngành của các sở, ngành về đo lường chất lượng sản phẩm hàng hóa dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán hằng năm…

Đánh giá về kết quả đạt được trong công tác phối hợp kiểm tra, kiểm soát thị trường, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục QLTT tỉnh cho biết: Trong những năm gần đây, công tác phối hợp giữa các ngành chức năng trong quản lý thị trường ngày càng được chú trọng triển khai có hiệu quả, nhất là công tác phối hợp giữa lực lượng QLTT với Công an tỉnh. Tính riêng trong quý I/2023, các đội QLTT đã phối hợp với lực lượng Công an tỉnh đẩy mạnh kiểm tra, xử lý các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Qua kiểm tra 7 cơ sở, đoàn xử phạt vi phạm hành chính 6 cơ sở vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước 35 triệu đồng; 1 vụ đang tiếp tục được xác minh làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.

Những kết quả đạt được trong công tác phối hợp kiểm tra, kiểm soát thị trường thời gian qua cho thấy sự chuyển biến tích cực của các ngành chức năng trong đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, góp phần lành mạnh thị trường hàng hóa. Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ các vụ việc phát hiện và xử lý về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, hàng giả, hàng nhập lậu, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên tổng số vụ việc vi phạm còn hạn chế. Kết quả phát hiện và xử lý vi phạm chưa tương xứng với diễn biến thực tế tại thị trường, đặc biệt là các vi phạm trong hoạt động kinh doanh có ứng dụng nền tảng số. Nguyên nhân là do lực lượng trực tiếp chống buôn lậu còn mỏng so với yêu cầu thực tế; kinh phí dành cho hoạt động lấy mẫu, phân tích, kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm còn ít, trang thiết bị, phương tiện làm việc thiếu. Trong khi đó, các hành vi vi phạm thì ngày càng tinh vi, phức tạp. Các tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để thực hiện các hành vi buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng, hàng hóa hạn chế kinh doanh, hàng kinh doanh có điều kiện, hàng hóa quá hạn sử dụng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, cung cấp thông tin sai lệch để lừa dối người tiêu dùng...

Dự báo, năm 2023 tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả sẽ còn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp. Cùng với sự phát triển của công nghệ, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử ngày càng phát triển. Trong khi đó, ý thức chấp hành quy định pháp luật của các cơ sở sản xuất, kinh doanh và trách nhiệm với người tiêu dùng còn hạn chế, vì lợi nhuận sẵn sàng đưa ra thị trường những sản phẩm không bảo đảm chất lượng.

Vì vậy, Cục QLTT tỉnh xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến cuối năm 2023 là tích cực, chủ động hơn nữa trong phối hợp với các sở, ngành chức năng trên địa bàn; phối hợp với các hiệp hội, ngành hàng, các doanh nghiệp sản xuất để triển khai phương án, chuyên đề, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát thị trường đạt hiệu quả. Trong đó, cục sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác phối hợp với lực lượng công an kinh tế, cảnh sát giao thông, hải quan, y tế, công thương… mở một số đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường theo chuyên đề, nhất là với các mặt hàng trọng điểm thường xảy ra tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại như linh kiện điện tử, điện thoại di động, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, mặt hàng thời trang… Đây cũng chính là giải pháp giúp giảm bớt đáng kể sự chồng chéo giữa các ngành chức năng trong công tác QLTT hiện nay.

Nguyễn Oanh