Tập trung diệt trừ chuột bảo vệ cây trồng

Chuột luôn là đối tượng gây hại nguy hiểm trên đồng ruộng. Tại nhiều thời điểm và vùng sản xuất, chuột gia tăng gây hại đến mức báo động, ảnh hưởng đến năng suất lúa và cây trồng. Vì vậy, thời gian qua, các địa phương trong tỉnh đã đặc biệt quan tâm, tập trung triển khai thực hiện hiệu quả nhiều biện pháp diệt trừ chuột bảo vệ sản xuất.

Trên khu vực cánh đồng Cấp Tứ Cao, thôn Mỹ Xuyên (xã Nhân Mỹ, Lý Nhân) nhiều diện tích lúa mùa đã bị chuột gây hại nặng. Tại khu ruộng có diện tích 1,5 ha của hội phụ nữ xã, chuột cắn đến trên 70% số dảnh, cây lúa đang trong giai đoạn đỏ đuôi, uốn câu nên mật độ bông trên ruộng rất thưa. Bác Đỗ Văn Kiếm, người dân trong thôn chia sẻ: Gia đình tôi gieo cấy gần 10 sào lúa mùa, thì có đến 7 sào bị chuột phá, ảnh hưởng lớn đến năng suất. Từ trước đến nay, chưa có vụ nào chuột lại gây hại nặng như vụ mùa năm nay. Diện tích lúa bị chuột gây hại khả năng chỉ thu được 70 – 80 kg thóc/sào, chưa đủ tiền đầu tư giống, phân bón và công thu hoạch bằng máy. Nếu không diệt trừ được nạn chuột thì năng suất, sản lượng những vụ tới có nguy cơ bị giảm mạnh.

Vụ mùa năm nay, chuột gia tăng gây hại nặng trên phần lớn diện tích lúa của Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Nhân Mỹ, tập trung ở những ruộng gần bờ, gò, đống, ven làng… Theo tổng hợp của HTX, trên địa bàn có hơn 30 ha trong tổng số gần 470 ha lúa mùa bị chuột gây hại lên đến 70% số dảnh, tương đương giảm 70% năng suất. Diện tích lúa bị chuột gây hại từ 20% số dảnh trở lên gần 100 ha. Ông Văn Huy Điệp, Ủy viên Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Nhân Mỹ, kiêm cán bộ khuyến nông cho biết: Nguồn chuột và mức độ gây hại trên đồng ruộng tại địa phương rất lớn từ nhiều vụ nay. Đã có một số ruộng lúa của người dân bị mất mùa cục bộ do chuột phá. Mặc dù, hàng vụ HTX đều tổ chức diệt chuột tập trung nhưng lượng chuột trên đồng ruộng vẫn không giảm, có chiều hướng gia tăng...

Cũng như Nhân Mỹ, hiện các địa phương khác trong tỉnh, chuột vẫn là đối tượng gây hại cho diện tích lúa và hoa màu trên đồng ruộng. Chỉ tính riêng cây lúa, mỗi vụ có hàng chục ha bị chuột gây hại, rải rác ở nhiều địa phương. Mặc dù, trước khi bước vào mùa vụ, các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) đều triển khai các biện pháp diệt chuột. Việc diệt chuột bằng thuốc được tổ chức tập trung chính tại thời điểm lấy nước làm đất. Tại các thời điểm khác của mùa vụ, kết hợp cả mồi bả và bẫy bán nguyệt… Tính riêng trong vụ mùa năm nay, các địa phương trong tỉnh đã sử dụng gần 2.480 kg thuốc diệt chuột, chủ yếu là loại thuốc sinh học. Đồng thời, bắt diệt thủ công bằng bẫy gần 100 nghìn con chuột. Riêng HTX Nông nghiệp Nhân Mỹ, trước tình hình chuột gây hại nặng trên đồng ruộng đã tổ chức diệt chuột tập trung bằng mồi bả từ đầu vụ. Trong vụ mùa này, HTX đã ký hợp đồng với đơn vị chuyên diệt chuột với mức phí 40 nghìn đồng/sào/vụ tại 5/9 thôn, hạn chế phần nào mức độ gây hại của chuột.

Tại một số nơi của huyện Kim Bảng cũng đã thành lập và duy trì hoạt động của Tổ diệt chuột. Các tổ này ký hợp đồng thông qua HTXDVNN thu phí theo thỏa thuận với người dân, thực hiện diệt chuột bằng các biện pháp theo các thời điểm sinh trưởng của lúa và hoa màu. Được biết, những năm gần đây, để hạn chế tình trạng chuột phá hại cây trồng, nhiều HTXDVNN của huyện Bình Lục đã ký hợp đồng với Công ty Nông nghiệp xanh (Hà Nội) đảm nhiệm khâu diệt chuột đem lại hiệu quả cao. Điển hình, xã Đồn Xá (Bình Lục) đã ký hợp đồng diệt chuột với doanh nghiệp được 3 năm nay. Để thực hiện, HTX triển khai đến thôn, đội sản xuất và người dân, ký hợp đồng diệt chuột với mức giá 40 nghìn đồng/sào/vụ. Công ty Nông nghiệp xanh triển khai công tác diệt chuột trên toàn địa bàn theo các thời điểm phát triển của cây lúa. Khi có biểu hiện chuột gây hại gia tăng ở các thửa ruộng, cánh đồng người dân và HTX thông tin để doanh nghiệp tiếp tục tổ chức khoanh vùng diệt triệt để. Theo hợp đồng, đơn vị làm dịch vụ sẽ đền bù với những ruộng có từ 5m2 trở lên bị chuột gây hại ảnh hưởng đến năng suất với mức 2 nghìn đồng/m2 (vụ xuân), 1 nghìn đồng/m2 (vụ mùa). Từ cách làm này, hơn 220 ha lúa của xã Đồn Xá được bảo vệ tốt.

Ông Đỗ Thế Trọng, Trưởng phòng NN & PTNT huyện Bình Lục đánh giá: Tình hình chuột gây hại trên đồng ruộng của huyện cơ bản được kiểm soát từ việc các HTX ký hợp đồng với doanh nghiệp chuyên diệt chuột. Hướng đi này giúp giải quyết được hạn chế trong tổ chức diệt chuột trước đây của các HTXDVNN khi chỉ tổ chức diệt chuột theo thời điểm của mùa vụ, nguồn kinh phí thấp… Phòng đang khuyến khích để các HTXDVNN trên địa bàn duy trì và mở rộng diệt chuột qua hợp đồng giúp bảo vệ cây trồng hiệu quả trước đối tượng gây hại nguy hiểm này.

Có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến chuột phát sinh và gây hại mạnh trên đồng ruộng; trong đó, nguyên nhân chủ yếu là do tốc độ sinh sản của loài gây hại này rất nhanh, theo cấp số nhân; những loài thiên địch của chuột giảm đáng kể, như: Mèo, rắn… Ngoài ra, tình trạng bỏ ruộng không sản xuất tại một số nơi vô tình làm nơi trú ngụ, tạo điều kiện cho chuột phát triển và gây hại trên đồng ruộng... Vì vậy, việc triển khai đa dạng các biện pháp diệt chuột hiệu quả sẽ góp phần ngăn chặn nguồn chuột trên đồng ruộng, bảo vệ năng suất lúa và cây trồng.

Mạnh Hùng