Một tuần chỉ họp 2 buổi, sản vật chủ yếu là "cây nhà lá vườn" nhưng người dân có thể dậy từ 3-4h sáng đi bộ gần chục km để xuống chợ.
Không chỉ nổi tiếng với khu du lịch Pù Luông được ví như Sapa của xứ Thanh, Bá Thước (Thanh Hóa) còn được biết đến với chợ phiên phố Đoàn độc đáo có từ thời Pháp thuộc.
Chợ phiên phố Đoàn là nơi giao thương hàng hóa và gặp gỡ của đồng bào các dân tộc Kinh, Mường, Thái… đến từ các xã quanh vùng của huyện Bá Thước như Lũng Cao, Lũng Niêm, Cổ Lũng, Thành Sơn, Thành Lâm... và huyện Tân Lạc, Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình.
Dù đã tồn tại hàng chục năm, cuộc sống cũng đã thay đổi rất nhiều, thế nhưng chợ phiên phố Đoàn vẫn thu hút được nhiều người tới chợ, thậm chí có thời điểm có hàng ngàn người tới tham dự phiên chợ độc đáo này.
Phiên chợ chỉ họp duy nhất 2 buổi sáng ngày thứ 5 và chủ nhật hàng tuần. Hàng hóa mang xuống chợ đủ các loại từ truyền thống tới hiện đại, trong đó có "cây nhà lá vườn" như thổ cẩm, rượu cần, nắm rau rừng, quả cam, con cua, con ốc, hay con chuột săn ở rừng...
Điều đáng nói là có những người dù ở xa phải đi bộ cả chục km, băng rừng lội suối nhưng hàng hóa chỉ là những thứ rau, quả đơn giản, họ vẫn không quản ngại mang đến chợ.
Vào buổi sáng tinh mơ của thứ 5 và chủ nhật, khi gà còn chưa gáy, những người phụ nữ lại gùi trên lưng cả yến bí đỏ, rau cải xoang, ngô hay nếp gạo nương... băng suối vượt rừng để "cõng" hàng xuống chợ.
Do chợ họp từ tờ mờ sáng đến 11h trưa là kết thúc nên để kịp xuống chợ, những người ở xa phải đi từ 3-4h sáng. Xa nhất phải kể đến người dân 3 bản Son - Bá - Mười, Kịt, Toong Hoong, họ phải vượt hơn 10km đường rừng núi hiểm trở, gùi hàng hóa xuống họp chợ. Một số bản của Thành Sơn như Phả Pan, Eo Kén cũng phải đi bộ khoảng 3 tiếng đồng hồ, hay người dân xã Cổ Lũng phải dậy từ 4h sáng, đi bộ 7km mới tới nơi.
Phiên chợ còn độc đáo ở nét văn hóa mua bán trao đổi hàng hóa ngang giá trị. Nhiều món hàng không cần giao dịch bằng tiền mà chỉ cần đổi ngang và không trả giá, đòi thách.
Với người dân ở đây, việc đi chợ không chỉ để mua, bán hàng hóa mà còn là dịp giao lưu văn hóa, gặp gỡ, hỏi thăm nhau. Bên cạnh đó, còn có nhiều người Kinh từ dưới xuôi lên mua các loại nông sản vùng cao và bán các mặt hàng thiết yếu như quần áo, cuốc xẻng, dụng cụ kim khí, xô chậu, chăn màn... phục vụ nhu cầu cho người dân bản địa.
Nằm giữa núi rừng hùng vĩ của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, chợ phiên phố Đoàn đã trở thành nét đẹp văn hóa, là điểm du lịch khám phá hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước, góp phần làm phong phú đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng cao xứ Thanh. Đồng thời, giúp lưu giữ những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc nơi đây.
DT