Bạn đọc hỏi: Trường hợp cho người quen mượn xe ô tô, người này điều khiển xe và gây tai nạn chết người. Vậy, chủ xe ô tô có trách nhiệm như thế nào trong sự việc này?
Theo Bộ luật Dân sự 2015 xe ô tô thuộc nhóm “nguồn nguy hiểm cao độ”. Ảnh HC.
Luật sư Nguyễn Phú Thắng, Công ty Luật Intercode, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cho biết: Theo Khoản 1, 2, 3, Điều 601 Bộ luật Dân sự 2015 (Luật số: 91/2015/QH13, ngày 24/11/2015), xe ô tô thuộc nhóm “nguồn nguy hiểm cao độ”, cụ thể như sau:
Điều 601. Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra
1. Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.
Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.
2. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
3. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây:
a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;
b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Do đó, để có căn cứ xác định trách nhiệm các bên, xác định bạn có phải liên đới trách nhiệm hay không, trước tiên phải xác định được tai nạn xảy ra do lỗi cố hữu của xe (lỗi kỹ thuật) hay lỗi vi phạm giao thông của người lái xe.
Nếu do lỗi cố hữu của xe, tức người mượn xe của bạn điều khiển chiếc xe đúng Luật Giao thông Đường bộ (GTĐB) mà xảy ra sự cố thuộc về kỹ thuật của chiếc xe như nổ lốp xe, đứt dây phanh... gây tai nạn thì thiệt hại đó được coi là do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra. Đối với trường hợp này, bạn là chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ, phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ khi bạn chứng minh được việc có mượn xe, có nhận bàn giao xe thì trách nhiệm bồi thường sẽ thuộc về người mượn xe.
Còn nếu do lỗi của người lái xe, tức người mượn xe bạn vi phạm Luật GTĐB thì người này phải bồi thường theo quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự 2012 và bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 được sử đổi năm 2017 (Số: 01/VBHN-VPQH, ngày 10/7/2017).
Như vậy, trường hợp bạn hỏi, cơ quan chức năng cần khám nghiệm hiện trường, đồng thời trưng cầu giám định chiếc xe, xem lỗi gây ra tai nạn là do đâu: Do lỗi kỹ thuật của xe hay lỗi của người lái xe để làm căn cứ xác định bồi thường. Nếu người mượn xe gây tai nạn chết người do vi phạm luật thì họ còn phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định. Và việc này không liên quan đến chủ xe là bạn./.
ĐCS