Trong định hướng phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân của Đảng, Nhà nước, học sinh, sinh viên (HSSV) là nhóm đối tượng rất được chú trọng. Đây cũng là nhóm bắt buộc phải tham gia BHYT và được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng. Những năm qua, ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh luôn nỗ lực, nêu cao trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục và đào tạo (GD & ĐT), bảo đảm tổ chức thực hiện chính sách BHYT HSSV trên địa bàn tỉnh một cách hiệu quả nhất, góp phần chăm sóc sức khỏe toàn diện cho thế hệ trẻ.
Năm học 2023 - 2024, toàn tỉnh có 162.468 HSSV thuộc diện tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 100%. Công tác cấp thẻ BHYT cho học sinh lớp Một và sinh viên năm đầu; cấp lại và sửa đổi thẻ BHYT được thực hiện kịp thời, đúng quy định. Kết quả tích cực đạt được trong công tác phát triển BHYT HSSV ở tỉnh là do có sự phối hợp hiệu quả giữa các ngành: BHXH, Giáo dục, Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế. Đặc biệt là sự vào cuộc trực tiếp của các cơ sở giáo dục và sự đồng thuận của các bậc cha mẹ học sinh. Theo đó, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã chủ động làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức các bậc cha mẹ học sinh tham gia BHYT cho con em mình để bảo đảm quyền lợi được chăm sóc, bảo vệ sức khỏe.
Khi tham gia BHYT, HSSV được chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học thông qua khám sức khỏe định kỳ, tư vấn y tế; tuyên truyền giáo dục kiến thức vệ sinh phòng bệnh; phòng, chống các bệnh học đường… giúp HSSV hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc duy trì lối sống lành mạnh, đồng thời nhận thức được phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Bên cạnh đó, HSSV cũng được tiếp cận dịch vụ y tế kỹ thuật cao tại các bệnh viện và cơ sở y tế với chi phí được quỹ BHYT chi trả khi mắc các bệnh nặng hoặc phải điều trị dài ngày. Năm học 2023-2024, toàn tỉnh có 27.931 lượt HSSV đi khám, chữa bệnh với tổng chi phí trên 17 tỷ đồng; trong đó, nhiều trường hợp được chuyển lên tuyến trên điều trị với chi phí cao, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình.
Tham gia BHYT là giải pháp thiết thực để chăm lo sức khỏe toàn diện cho học sinh.
Năm học 2024 - 2025, mức đóng BHYT HSSV tăng thêm 30% so với năm học trước, do mức lương cơ sở tăng từ 1/7/2024. Theo đó, mức đóng BHYT HSSV là 884.520 đồng/em/12 tháng. Đây là mức đóng được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%, tương ứng 379.080 đồng. Theo Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Nguyễn Quang Long, việc điều chỉnh mức lương cơ sở dẫn đến tăng mức đóng BHYT, cùng với nhiều khoản cần chi cho đồ dùng học tập, đóng góp theo quy định, những tháng đầu năm học cũng tạo áp lực tài chính cho các gia đình và làm ảnh hưởng đến tiến độ thu nộp BHYT.
Để bảo đảm mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT trong năm học mới này, Sở GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục tích cực triển khai công tác BHYT HSSV, đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền về vai trò, ý nghĩa nhân văn của chính sách BHYT đối với việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe HSSV; mức đóng cụ thể với từng đối tượng; rà soát, lập danh sách HSSV thuộc diện tham gia BHYT tại trường học để bảo đảm thu đúng, thu đủ BHYT HSSV theo quy định của Luật BHYT. Đặc biệt, ưu tiên thu BHYT trước, giãn cách khoản thu theo quy định để cha mẹ học sinh có điều kiện tham gia BHYT trước và đóng góp các khoản thu khác sau và có thể linh động lựa chọn đóng BHYT theo phương thức 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng hoặc 12 tháng một lần. Sở cũng chỉ đạo các nhà trường quan tâm rà soát những học sinh khó khăn không thuộc hộ nghèo, cận nghèo để có phương án kêu gọi nhà hảo tâm ủng hộ thẻ BHYT cho các em.
Bên cạnh việc tăng cường phối hợp với Sở GD&ĐT, BHXH tỉnh cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, các nền tảng mạng xã hội và tuyên truyền trực quan… giúp các bậc phụ huynh, HSSV hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm tham gia BHYT HSSV. Phối hợp với ngành Y tế tiếp tục nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh bằng thẻ BHYT; quản lý, sử dụng quỹ BHYT đúng quy định, an toàn, hiệu quả, bảo đảm đầy đủ quyền lợi cho HSSV khi khám, chữa bệnh; tiếp tục kiện toàn, củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động y tế trường học, gắn với y tế cơ sở. Cùng với đó, hướng dẫn quản lý, sử dụng nguồn kinh phí trích lại của quỹ BHYT cho công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại các cơ sở giáo dục theo đúng quy định; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho các nhóm tham gia BHYT, nhất là với HSSV.
Chính sách BHYT được thực hiện với HSSV là giải pháp hữu hiệu giúp bảo vệ cho thế hệ trẻ đủ sức khỏe để học tập, rèn luyện, là điều kiện để hoạt động y tế học đường có hiệu quả tiến tới mục tiêu BHYT toàn dân và cũng là một nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị. Việc tham gia BHYT còn giúp HSSV hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình đối với sức khỏe bản thân và cộng đồng. Hệ thống BHYT hoạt động theo nguyên tắc chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia, do vậy tham gia BHYT cũng là cách thể hiện lòng nhân ái, trách nhiệm xã hội của mỗi người.
Dù sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức khi mức đóng tăng cao, song với sự quyết tâm và nỗ lực của các cấp, ngành, nhất là sự đồng thuận của các bậc cha mẹ học sinh, tin tưởng rằng tỷ lệ tham gia BHYT HSSV sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, tạo thuận lợi để HSSV được thụ hưởng đầy đủ quyền lợi về khám chữa bệnh BHYT theo quy định của Nhà nước.
Hoàng Hải