Thuốc chữa bệnh nói chung, thuốc tân dược nói riêng là mặt hàng đặc biệt bởi liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người. Nhu cầu thuốc tân dược phục vụ chữa bệnh ngày càng lớn, cùng với sự phát triển không ngừng của ngành dược trong nước cũng như trên thế giới làm cho thị trường kinh doanh thuốc tân dược ngày càng sôi động và cần có sự quản lý chặt chẽ hơn.
Thời gian qua, công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở bán lẻ thuốc luôn được quan tâm, qua đó kịp thời chấn chỉnh các sai phạm, bảo đảm việc kinh doanh thuốc diễn ra đúng quy định. Tuy nhiên, người dân cũng cần nâng cao ý thức trong việc mua, sử dụng thuốc, uống thuốc theo kê đơn của bác sỹ, để bảo vệ sức khỏe của chính mình cũng như thực hiện đúng quy định về mua, sử dụng thuốc.
Hiện nay, mạng lưới cơ sở bán lẻ thuốc tân dược trên địa bàn tỉnh phát triển rộng khắp từ thành thị đến nông thôn. Toàn tỉnh có 470 cơ sở kinh doanh thuốc tân dược, bao gồm 112 nhà thuốc, 368 quầy thuốc. Chủ các cơ sở đã quan tâm đầu tư nâng cấp cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị nhà thuốc, quầy thuốc theo quy định, đáp ứng nhu cầu thuốc phòng, chữa bệnh, nhất là bảo đảm đủ thuốc thiết yếu theo danh mục thuốc của Bộ Y tế, góp phần nâng cao chất lượng công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Theo ông Trương Thanh Phòng, Phó Giám đốc Sở Y tế, để các cơ sở bán lẻ thuốc duy trì tốt nguyên tắc “Thực hành tốt bán lẻ thuốc (GPP)” trong quá trình hoạt động, tuân thủ các quy chế chuyên môn nhằm bảo đảm việc cung ứng thuốc đạt chất lượng, an toàn và hiệu quả cho người dân, Sở Y tế đã chú trọng công tác tuyên truyền phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực dược. Hằng năm, Sở Y tế xây dựng kế hoạch và kết hợp với các phòng y tế huyện, thị xã, thành phố tổ chức tập huấn, hướng dẫn và quán triệt các cơ sở thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về hành nghề dược. Cùng với đó, tổ chức triển khai ứng dụng công nghệ thông tin kết nối liên thông đối với các cơ sở cung ứng thuốc, đặc biệt là tuyên truyền những điểm mới của Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Năm 2022, Sở Y tế đã tổ chức 6 lớp tập huấn cho hơn 600 người hành nghề dược trên địa bàn, bao gồm cả người phụ trách chuyên môn và nhân viên tại các cơ sở hành nghề dược.
Công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định về hành nghề dược cũng luôn được chú trọng. Trong năm 2022, Sở Y tế đã chỉ đạo phòng Nghiệp vụ Y Dược, Thanh tra sở thường xuyên phối hợp với các đơn vị trong và ngoài ngành, như: Phòng Y tế các huyện, thành phố, thị xã; Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc – Mỹ phẩm – Thực phẩm; Công an tỉnh; Chi cục Quản lý thị trường thực hiện việc đình chỉ lưu hành các thuốc không bảo đảm chất lượng theo thông báo của Bộ Y tế. Quản lý có hiệu quả chất lượng thuốc nói chung và thuốc kiểm soát đặc biệt nói riêng nhằm hạn chế tối đa thuốc kém chất lượng lưu hành trên địa bàn, góp phần ổn định thị trường thuốc. Công tác thanh, kiểm tra hằng năm được lãnh đạo sở phê duyệt thông qua kế hoạch chương trình công tác thanh tra, kiểm tra y tế. Qua thanh tra, kiểm tra thấy có cơ sở tủ, quầy, khu vực ra lẻ thuốc, công tác vệ sinh chưa bảo đảm. Có những cơ sở thực hiện kiểm soát chất lượng thuốc khi nhập về và trong quá trình bảo quản tại cơ sở còn hạn chế. Còn tình trạng không niêm yết giá bằng đồng Việt Nam; hoặc niêm yết giá không đúng quy định. Cơ sở bán thuốc kê đơn khi không có đơn thuốc. Vẫn còn tình trạng sắp xếp thuốc lẫn thực phẩm chức năng. Việc cập nhật dữ liệu nhập, xuất thuốc trên hệ thống kết nối liên thông quốc gia còn hạn chế. Trong năm 2022, qua thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch 9 cơ sở và thanh tra đột xuất 4 cơ sở bán lẻ thuốc, Sở Y tế đã xử phạt 7 cơ sở vi phạm.
Thực hiện chức năng nhiệm vụ, hằng năm Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc - Mỹ phẩm - Thực phẩm đều thanh tra, kiểm tra hầu hết các cơ sở kinh doanh thuốc tân dược. Theo ông Vũ Hữu Chí, Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc – Mỹ phẩm – Thực phẩm, qua thanh tra, kiểm tra nếu phát hiện cơ sở có thuốc quá hạn, hoặc thuốc bảo quản không bảo đảm điều kiện dẫn đến thuốc bị hỏng, phải đề nghị cơ sở hủy luôn. Mỗi năm, qua các đợt thanh tra, kiểm tra, trung tâm cũng đều lấy hàng trăm mẫu thuốc tân dược, thực phẩm chức năng về thực hiện kiểm nghiệm chất lượng. Qua kiểm nghiệm cho thấy các mẫu thuốc tân dược hầu hết chất lượng bảo đảm yêu cầu. Các mẫu không đạt chủ yếu là thực phẩm chức năng và dược liệu. Ông Vũ Hữu Chí cũng cho biết, nhờ việc kiểm tra thường xuyên mà các nhà thuốc đều có ý thức hơn trong việc chấp hành các quy định.
Theo ông Trương Thanh Phòng, Phó Giám đốc Sở Y tế, thời gian tới, cùng với việc tuyên truyền phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực dược, thực hiện thanh tra, kiểm tra thường xuyên, công tác tuyên truyền trong cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức và bảo đảm an toàn cho người dân về việc mua, sử dụng thuốc kê đơn theo quy định cũng sẽ được tăng cường. Cùng với đó, tiếp tục hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ và giao phòng y tế các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên kiểm tra, giám sát các cơ sở bán lẻ thuốc thuộc thẩm quyền quản lý nhằm kịp thời chấn chỉnh các vi phạm, đôn đốc các cơ sở nộp hồ sơ đánh giá duy trì nguyên tắc “Thực hành tốt bán lẻ thuốc” (GPP) theo đúng thời hạn. Qua đó, để các cơ sở kinh doanh thuốc tân dược luôn thực hiện đúng các quy định, phục vụ việc chữa bệnh, bảo đảm sức khỏe cho người dân.
Đỗ Hồng