Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Lý Nhân có 100% số xã đã được công nhận đạt chuẩn; trong đó có 5 xã hoàn thành xây dựng NTM kiểu mẫu. Bộ tiêu chí quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 có sự thay đổi đáng kể, theo hướng xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, với các chỉ tiêu được cụ thể hóa và đòi hỏi chất lượng cao hơn. Để đạt được yêu cầu đề ra, huyện Lý Nhân chỉ đạo các địa phương chủ động rà soát, lựa chọn nâng cao các tiêu chí cho phù hợp nhằm đẩy mạnh chương trình xây dựng NTM đạt kết quả toàn diện hơn.
Duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí NTM
Xã Xuân Khê, địa phương đầu tiên được tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2019, những năm qua luôn duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí, chỉ tiêu đã đạt được. Cụ thể, mức thu nhập bình quân đầu người của xã được nâng lên, năm 2020 đạt 68,25 triệu đồng, năm 2021 đạt 80 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo đã trừ các đối tượng bảo trợ xã hội được giữ ổn định 0%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đến hết năm 2021 đạt trên 93%. Đến xã NTM Xuân Khê, điều dễ nhận thấy nhất là bộ mặt NTM được thay đổi căn bản. Tất cả các tuyến đường trên địa bàn đều được xây dựng khang trang, rộng rãi, được trồng hoa, cây xanh hai bên lề tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp. Đồng thời, góp phần nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ gìn môi trường nông thôn bằng việc thường xuyên dọn cỏ, không vứt rác thải ra ven đường... Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao của xã được quan tâm duy trì và nâng cao chất lượng thông qua các câu lạc bộ hoạt động tại các thôn, xóm.
Chủ động triển khai theo Bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định 319/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 8/3/2022, xã Xuân Khê đang tiến hành đánh giá lại các tiêu chí NTM kiểu mẫu đã đạt. Việc rà soát thực hiện theo các nhóm tiêu chí, gồm: Sản xuất – thu nhập – hộ nghèo, giáo dục – y tế - văn hóa, môi trường, an ninh – trật tự - hành chính công nhằm giúp địa phương có giải pháp nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt và gắn với xây dựng NTM kiểu mẫu theo bộ tiêu chí mới. Đồng chí Ngô Văn Quang, Bí thư Đảng ủy xã Xuân Khê cho biết: Xã triển khai đồng bộ các biện pháp để đáp ứng, duy trì và giữ vững xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Thực hiện yêu cầu mới về xây dựng xã NTM nâng cao, kiểu mẫu, xã lựa chọn xây dựng thôn thông minh; đồng thời chủ động rà soát, có kế hoạch hoàn thiện các chỉ tiêu, tiêu chí theo Bộ tiêu chí quốc gia NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 – 2025…
Để duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí trong xây dựng NTM; đồng thời, có sự chuẩn bị tốt thực hiện theo Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM theo các Quyết định 318 và 319 của Thủ tướng Chính phủ, huyện Lý Nhân yêu cầu tất cả các địa phương đánh giá kết quả xây dựng NTM đã đạt được đến hết năm 2021. Huyện cũng đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện giai đoạn tiếp theo. Ông Lê Đức Nhượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Nhân cho biết: Tuy chưa có quy định cụ thể của tỉnh về xây dựng NTM giai đoạn 2021 – 2025, nhưng huyện Lý Nhân chỉ đạo các địa phương cần đề ra mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể trong thời gian tới; trọng tâm là bám sát theo nội dung Bộ tiêu chí quốc gia mới được ban hành nhằm bảo đảm tốt yêu cầu đề ra của giai đoạn mới.
Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021 – 2025 có những thay đổi theo hướng cụ thể hóa các tiêu chí. Theo đó, với các xã đạt chuẩn NTM có 19 tiêu chí, chỉ tiêu được tăng từ 49 lên 57; xã NTM nâng cao có 19 tiêu chí, 75 chỉ tiêu… Việc chủ động triển khai thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, rà soát những tiêu chí, chỉ tiêu đạt được và còn thiếu giúp các địa phương của huyện Lý Nhân duy trì, giữ vững kết quả đạt được trong xây dựng NTM; đồng thời thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra của xây dựng NTM trong giai đoạn hiện nay.
Tuyến đường trục thôn tại xã NTM kiểu mẫu Xuân Khê được xây dựng khang trang, sạch đẹp.
Hướng đến xây dựng xã NTM nâng cao
Từ đầu năm 2022, huyện Lý Nhân đã rà soát, lựa chọn các xã Trần Hưng Đạo và Chính Lý đăng ký xây dựng NTM kiểu mẫu. Khi Thủ tướng Chính phủ ban hành các Quyết định quy định về Bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn 2021 – 2025, những xã này chuyển sang xây dựng NTM nâng cao. Đây là những địa phương được đánh giá có khả năng hoàn thành các tiêu chí, chỉ tiêu về xã đạt chuẩn NTM nâng cao theo bộ tiêu chí mới.
Tìm hiểu tại Xã Trần Hưng Đạo, địa phương đã đạt 18/19 tiêu chí và 48/49 chỉ tiêu theo Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2016 – 2020. Theo Quyết định 318/QĐ-TTg ngày 8/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ, để đạt xã NTM nâng cao với 19 tiêu chí và 75 chỉ tiêu, Xã Trần Hưng Đạo đã tổ chức rà soát, bước đầu đạt 1/19 tiêu chí và 28/75 chỉ tiêu (47 chỉ tiêu chưa đạt hoặc đang chờ quy định cụ thể của cấp có thẩm quyền).
Tuy nhiên, nhìn tổng thể cơ sở hạ tầng tại địa phương từng bước được đầu tư đồng bộ, diện mạo NTM thay đổi rõ nét. Nổi bật, về hạ tầng kinh tế - xã hội, 100% đường trục thôn, đường liên thôn, ngõ xóm được kiên cố hóa, chủ yếu là đường bê tông bảo đảm lưu thông thuận lợi cho người dân; đường trục chính ra đồng được cứng hóa thuận tiện đưa cơ giới vào đồng ruộng. Hệ thống trường học các cấp được đầu tư xây dựng đạt chuẩn quốc gia, riêng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ 2…
Về tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn trên địa bàn xã được duy trì thực hiện hiệu quả. Hoạt động của các HTXNN được duy trì và giữ vững, nhất là các dịch vụ đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất. HTXNN đóng vai trò quan trọng trong ký hợp đồng liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa với doanh nghiệp. Do vậy, địa phương phát huy thế mạnh về sản xuất nông nghiệp, hình thành vùng sản xuất cây hàng hóa tập trung, như: dưa chuột xuất khẩu, bí xanh… Từ đó, nâng cao thu nhập cho người dân, dự kiến thu nhập bình quân đầu người năm 2022 của xã đạt trên 60 triệu đồng, đạt tiêu chí xây dựng NTM nâng cao.
Đồng chí Đỗ Ngọc Sơn, Bí thư Đảng ủy Xã Trần Hưng Đạo cho biết: Tuy chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể của tỉnh về xây dựng NTM nâng cao, đối chiếu với tiêu chí theo Quyết định 318/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, khả quan xã sẽ hoàn thành trong năm 2022. Để đạt được yêu cầu đề ra, địa phương đang đẩy mạnh hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí, chỉ tiêu còn đạt thấp. Trước mắt, tập trung chính vào những lĩnh vực không đòi hỏi nhiều về nguồn lực.
Cũng như Trần Hưng Đạo, xã Chính Lý đang triển khai các nhiệm vụ, giải pháp xây dựng NTM nâng cao. Mục tiêu đặt ra là xã sớm hoàn thiện tiêu chí giao thông, y tế, môi trường và an toàn thực phẩm. Trong đó, hoàn thiện các tuyến đường đang thi công do xã làm chủ đầu tư và triển khai xây dựng mới các tuyến còn lại theo kế hoạch; Trạm Y tế xã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh, nâng tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử lên trên 70% để đạt chỉ tiêu; làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao tỷ lệ chất thải sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom và xử lý theo quy định; tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt chuẩn… Đặc biệt, đối với tiêu chí chất lượng môi trường sống của xã NTM nâng cao, Chính Lý tuyên truyền các hộ và cơ sở sản xuất, kinh doanh hằng năm phải tham gia tập huấn về an toàn thực phẩm; không để xảy ra sự cố về vệ sinh, an toàn thực phẩm trên địa bàn; các cơ sở chế biến thực phẩm nông, lâm, thủy sản được cấp chứng nhận an toàn thực phẩm; đồng thời, thường xuyên kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm… bảo đảm quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và bảo vệ môi trường.
Được biết, huyện Lý Nhân đã tiến hành làm việc với các địa phương đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2022; từ đó, nắm bắt thực trạng và có biện pháp chỉ đạo hỗ trợ kịp thời, phù hợp. Bà Trần Thị Thu Hòa, Trưởng phòng NN & PTNT huyện Lý Nhân cho biết: Huyện chỉ đạo các địa phương được lựa chọn chủ động triển khai xây dựng NTM theo hướng nâng cao. Trước mắt, tập trung hoàn thành những chỉ tiêu, tiêu chí dễ, không cần nhiều nguồn lực.
Mạnh Hùng