Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật (TTPBGDPL) về an toàn giao thông (ATGT) là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao ý thức, nhận thức cho học sinh khi tham gia giao thông, góp phần bảo vệ các em khỏi những hiểm họa tai nạn giao thông (TNGT). Từ nhận thức đó, ngay từ đầu năm học, các cấp, ngành, địa phương đã quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn gắn với xử lý nghiêm những trường hợp học sinh vi phạm Luật Giao thông đường bộ, xây dựng các mô hình bảo đảm ATGT trong nhà trường.
Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền
Trường THPT A Phủ Lý vừa phối hợp với hệ thống Head Honda Tiến Lý (thành phố Phủ Lý) tổ chức tuyên truyền pháp luật về ATGT đường bộ và hướng dẫn kỹ năng lái xe mô tô, xe máy, xe máy điện cho học sinh. Tại buổi tuyên truyền, học sinh nhà trường đã được cán bộ, nhân viên hệ thống Head Honda Tiến Lý phổ biến những nội dung chính của Luật Giao thông đường bộ (GTĐB); những hành vi vi phạm ở lứa tuổi học sinh có nguy cơ cao dẫn đến TNGT; hướng dẫn một số kỹ năng cần thiết giúp học sinh tham gia giao thông an toàn.
Em Nguyễn Thị Thùy Trang, học sinh lớp 10A1 chia sẻ: Được tham gia buổi tuyên truyền về Luật GTĐB, em thấy rất vui và thú vị. Qua buổi tuyên truyền, em hiểu được các quy định về điều kiện của người điều khiển phương tiện giao thông như: phải bảo đảm đúng độ tuổi, loại xe; các quy tắc khi tham gia giao thông, như đi đúng làn đường, phần đường; chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông. Thầy Đỗ Công Hảo, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Việc TTPBGDPL về ATGT cho học sinh được nhà trường coi trọng, duy trì thực hiện thường xuyên, nhất là vào đầu năm học. Thời gian tới, nhà trường sẽ tiếp tục chú trọng đổi mới hình thức, biện pháp, nâng cao chất lượng TTPBGDPL cho học sinh. Đồng thời, phối hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh thường xuyên nhắc nhở con em tự giác chấp hành quy tắc giao thông, không điều khiển xe máy, xe mô tô khi chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe (GPLX).
Nhân viên Head Honda Tiến Lý hướng dẫn kỹ năng tham gia giao thông an toàn cho học sinh Trường THPT A Phủ Lý. Ảnh: Quang Huy
Trước đó, Trường THPT B Phủ Lý phối hợp với Đội Cảnh sát giao thông – Trật tự (CSGT - TT), Công an thành phố Phủ Lý tổ chức TTPBGDPL về ATGT cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh nhà trường. Tại buổi tuyên truyền, cán bộ Đội CSGT – TT, Công an thành phố Phủ Lý đã tập trung phân tích những nguyên nhân dẫn đến TNGT, đặc biệt là ý thức chấp hành quy định pháp luật của người tham gia giao thông. Đồng thời, hướng dẫn học sinh cách phân biệt các loại phương tiện được phép điều khiển và không được phép điều khiển; giới thiệu, phân tích các loại biển báo hiệu đường bộ, tín hiệu đèn giao thông. Đặc biệt, nhấn mạnh một số hành vi vi phạm phổ biến trong học sinh hiện nay như: điều khiển phương tiện khi không đủ điều kiện theo quy định về độ tuổi, không đội mũ bảo hiểm (MBH) khi tham gia giao thông, chở quá số người quy định, dàn hàng ngang trên đường, phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách đánh võng, tụ tập trước cổng trường… từ đó, nhắc nhở các em tham gia giao thông an toàn, chấp hành nghiêm quy định của pháp luật.
Cô giáo Nguyễn Thị Minh Thu, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: TTPBGDPL về ATGT là nhiệm vụ xuyên suốt trong năm học với mục tiêu bảo đảm cho học sinh tham gia giao thông an toàn. Để thực hiện tốt nhiệm vụ đó, bên cạnh việc phối hợp với lực lượng chức năng đa dạng hóa nội dung, hình thức TTPBGDPL cho học sinh, nhà trường cũng lồng ghép kiến thức về ATGT trong các hoạt động ngoại khóa, góp phần làm chuyển biến nhận thức, ý thức tôn trọng, tự giác chấp hành quy định về ATGT ngay từ trong lớp học.
Nhằm xây dựng ý thức, trách nhiệm, văn hóa tham gia giao thông trong học sinh, đầu năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã ban hành văn bản chỉ đạo triển khai giáo dục kiến thức pháp luật về trật tự ATGT cho các cấp học, bậc học. Trong đó, đẩy mạnh TTPBGDPL về ATGT, nâng cao kiến thức, ý thức trách nhiệm, kỹ năng tham gia giao thông an toàn và ứng xử văn hóa khi tham gia giao thông cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh; yêu cầu các trường tổ chức ký cam kết thực hiện pháp luật về ATGT đối với phụ huynh, học sinh. Phối hợp với ngành công an tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn học sinh nhận biết và thực hiện những kỹ năng tham gia giao thông an toàn.
Ông Nguyễn Quang Long, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Để phòng ngừa TNGT, bảo đảm an toàn cho học sinh khi tham gia giao thông, xây dựng “Văn hóa giao thông” được xác định là biện pháp quan trọng, bền vững, góp phần giúp các em nâng cao ý thức từ khi ngồi trên ghế nhà trường. Từ nhận thức đó, Sở GD&ĐT yêu cầu các nhà trường thực hiện nghiêm quy định tại văn bản triển khai giáo dục kiến thức pháp luật TTATGT cho học sinh các cấp học, bậc học năm học 2023-2024.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp
Công tác TTPBGDPL về ATGT cho học sinh thời gian qua đã được các cấp, ngành, địa phương quan tâm và tạo được những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, qua thực tế, khi lưu thông trên đường vẫn bắt gặp nhiều học sinh, nhất là học sinh THPT điều khiển xe mô tô, xe máy, xe máy điện không đội MBH. Ở một số tuyến đường còn xuất hiện những nhóm học sinh dàn hàng ba, hàng bốn, đi không đúng làn đường, chở quá số người quy định, sử dụng ô, điện thoại, nói chuyện, đùa giỡn trong lúc điều khiển phương tiện tham gia giao thông... Những vi phạm này đều là tác nhân trực tiếp dẫn tới TNGT cho học sinh và người tham gia giao thông.
Tình trạng học sinh vi phạm pháp luật về TTATGT có nhiều nguyên nhân, trong đó, nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp là do ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận học sinh chưa cao, thích thể hiện bản thân; nhiều phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ, chưa quan tâm giáo dục con em về vấn đề này hoặc quá nuông chiều, để con em tự do sử dụng phương tiện theo ý thích. Cùng với đó, công tác TTPBGDPL về ATGT đối với học sinh tại một số nhà trường tuy đã được quan tâm thực hiện nhưng hiệu quả chưa cao. Mặt khác, việc xử lý học sinh vi phạm quy định về TTATGT mới chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở, nếu có thông báo gửi về nhà trường thì cũng chỉ phê bình trước lớp hoặc hạ hạnh kiểm… dẫn đến hạn chế hiệu lực, hiệu quả cảnh báo, răn đe, giáo dục.
Nhằm chấn chỉnh tình trạng, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 1182/UBND, ngày 20/6/2023 về việc tăng cường các giải pháp bảo đảm TTATGT, phòng tránh TNGT, tai nạn đuối nước cho thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Thực hiện Công văn chỉ đạo của UBND tỉnh, Ban ATGT tỉnh phối hợp với lực lượng chức năng và các địa phương đẩy mạnh công tác TTPBGDPL về ATGT từ cơ sở. Kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương về thực hiện những giải pháp bảo đảm TTATGT thuộc phạm vi, trách nhiệm quản lý và phân công nhiệm vụ theo Chỉ thị 02/CT-UBND ngày 5/1/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh về tăng cường thực hiện các giải pháp bảo đảm TTATGT nhằm hạn chế, kéo giảm TNGT trên địa bàn; Kế hoạch 966/KH-UBND ngày 19/4/2023 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Chỉ thị 10/CT-TTg ngày 19/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm TTATGT đường bộ trong tình hình mới. Ban ATGT tỉnh phối hợp với các cơ quan quản lý đường bộ, Công an tỉnh, Sở Giao thông vận tải và chính quyền địa phương tiến hành rà soát, kiểm tra, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền khắc phục, xử lý những yếu tố gây mất TTATGT, những điểm tiềm ẩn TNGT trên các tuyến giao thông trên địa bàn tỉnh.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở GD&ĐT đã yêu cầu các cơ sở giáo dục phối hợp, vận động cha, mẹ, người giám hộ thường xuyên nhắc nhở, giáo dục con em mình tự giác chấp hành quy tắc giao thông, có biện pháp quản lý và ký cam kết chấp hành pháp luật về ATGT, không giao xe máy cho con điều khiển khi chưa đủ tuổi, chưa có GPLX. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm tăng cường nhắc nhở, khuyến cáo học sinh tuân thủ các quy định pháp luật ATGT, sử dụng MBH an toàn khi tham gia giao thông, hướng dẫn kỹ năng phòng, chống đuối nước, tai nạn thương tích. Sở GD&ĐT cũng đã phối hợp với Công an tỉnh thực hiện có hiệu quả Kế hoạch số 125/KH-CA-SGD&ĐT ngày 19/01/2023 về tăng cường công tác TTPBGDPL trong các cơ sở giáo dục giai đoạn 2023-2025. Nhân rộng mô hình “Cổng trường an toàn giao thông” ở khu vực cổng trường và tuyến đường đi học hằng ngày của học sinh. Công an tỉnh cũng đã chỉ đạo lực lượng CSGT-TT tăng cường tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những học sinh điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, chưa có GPLX, không đội MBH...
Đẩy mạnh TTPBGDPL về ATGT cho học sinh ngay từ đầu năm học mới đã thiết thực góp phần giúp cán bộ, giáo viên, học sinh nắm bắt, hiểu rõ những quy định an toàn khi tham gia giao thông, đồng thời xây dựng “Văn hóa giao thông” học đường ngày càng bền vững. Cùng với nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương, cơ sở giáo dục, mỗi phụ huynh cần làm gương và thường xuyên quan tâm nhắc nhở con em thực hiện tốt các điều kiện an toàn, các quy định pháp luật khi tham gia giao thông, góp phần phòng ngừa, giảm thiểu TNGT, để mỗi ngày đến trường và về nhà đối với học sinh thực sự là một ngày vui.
Trần Ích