Những năm qua, các địa phương trong tỉnh luôn quan tâm thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; trong đó, việc thực hiện các quy định về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang đã đạt được kết quả tích cực và từng bước đi vào nền nếp. Kết quả xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước thể hiện rõ ở các mặt: ý thức của nhân dân trong việc chấp hành chính sách, pháp luật của Nhà nước được nâng lên rõ rệt; an ninh chính trị được giữ vững; công tác đấu tranh phòng, chống các tệ nạn xã hội, như nghiện hút, cờ bạc... cũng như thực hiện quy định không sử dụng và hút thuốc lá trong các đám cưới, đám tang đã đem lại hiệu quả thiết thực.
Trên địa bàn huyện Thanh Liêm, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tiếp tục được triển khai sâu rộng. Hằng năm, Ban Chỉ đạo phong trào huyện ban hành kế hoạch, hướng dẫn các xã, thị trấn đăng ký xây dựng các danh hiệu văn hóa. Theo đó, đến nay đã có 100% số thôn, làng, tổ dân phố đăng ký xây dựng danh hiệu “Làng văn hóa”, 92% số gia đình đăng ký đạt danh hiệu Gia đình văn hóa. Đồng thời, chỉ đạo, đôn đốc các xã, thị trấn tiếp tục hướng dẫn các thôn sửa đổi, bổ sung hương ước và đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.
Theo Phòng Văn hóa và Thông tin huyện, tính đến hết tháng 10/2023 toàn huyện có 398 đám cưới, 829 đám tang và đều thực hiện tốt nếp sống văn hóa, không phô trương, lãng phí. Các đám tang đã cơ bản xóa bỏ được hủ tục lạc hậu, phù hợp với tiêu chí nông thôn mới, bảo đảm các quy định về xây dựng nếp sống văn hóa văn minh, tiên tiến. Đặc biệt, trong các đám cưới, đám tang, việc sử dụng và hút thuốc lá đã gần như không còn.
Nhiều hộ dân có ý thức cao trong việc thực hiện quy định không sử dụng và hút thuốc lá.
Bà Nguyễn Thị Phượng, Phó Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Thanh Liêm cho biết: Đạt được kết quả đó, bên cạnh việc tăng cường công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, các cấp, ngành, địa phương và nhất là phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ thôn, xóm, tổ dân phố trong việc xây dựng, triển khai, giám sát thực hiện các quy ước, hương ước xây dựng khu dân cư văn hóa, thực hiện văn minh trong việc cưới, việc tang. Hầu hết người dân có ý thức tốt trong việc "nói không" với thuốc lá khi gia đình có đám cưới, đám tang nên có thể khẳng định không khó để đạt được mục tiêu không sử dụng, không hút thuốc trong đám cưới, đám tang trên địa bàn.
Do nhận thức được việc không sử dụng, không hút thuốc lá trong đời sống nói chung và trong đám cưới, đám tang nói riêng không chỉ góp phần hạn chế độc hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe, mà bản thân mỗi người, mỗi gia đình sẽ tiết kiệm được một khoản tiền không nhỏ… đến nay, các gia đình có đám đã chấp hành tương đối nghiêm túc các quy định của địa phương, cùng chung tay hạn chế việc hút thuốc lá trong cộng đồng. Các ban, ngành, đoàn thể từ tỉnh đến các huyện, thị xã, thành phố và các địa phương luôn chủ động, tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; coi đây là một tiêu chí thi đua, là một trong những tiêu chuẩn để phấn đấu xây dựng danh hiệu khu dân cư văn hoá, cơ quan, đơn vị văn hóa.
Một đám cưới trên địa bàn phường Lê Hồng Phong (TP Phủ Lý) thực hiện nghiêm quy định không sử dụng thuốc lá để mời khách.
Mặc dù có địa bàn rộng, dân cư đông, nhưng thời gian qua, việc thực hiện các quy định về việc cưới, việc tang của các khu dân cư và người dân xã Tân Sơn (Kim Bảng) đã dần đi vào nền nếp. Theo chia sẻ của ông Nguyễn Văn Bẩy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã, hiện tỉ lệ đám cưới, đám tang trên địa bàn xã không sử dụng thuốc lá đạt trên 80%. Tại các khu dân cư, việc quán triệt quy định nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, nhất là không sử dụng thuốc lá trong đám cưới, đám tang được thực hiện thường xuyên. Mọi gia đình khi chuẩn bị có việc cưới, hoặc việc tang đều được nhắc nhở, cam kết không sử dụng thuốc lá.
Trên địa bàn tỉnh, nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang đã đi vào nền nếp; các hương ước, quy ước được nhân dân thực hiện tốt. Đã có khoảng 85% đám cưới không dùng thuốc lá, 97% đám cưới tổ chức theo nếp sống văn hoá; khoảng 98% đám tang thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc tang… Toàn tỉnh đã có 95,4% hộ gia đình đăng ký xây dựng danh hiệu Gia đình văn hóa và 100% khu dân cư đăng ký xây dựng danh hiệu Khu dân cư văn hóa.
Trước đây thường rất dễ bắt gặp hình ảnh hút thuốc lá trong các đám cưới, đám tang và các nhà có đám đều chuẩn bị rất nhiều thuốc lá bày trên bàn để tiếp họ hàng, quan khách, ai thích lấy hút tùy ý. Việc các gia chủ duy trì thói quen tiếp khách như vậy đã vô tình khuyến khích mọi người hút thuốc, nên việc hạn chế mọi người hút thuốc trong đám cưới, đám tang cũng rất khó thực hiện. Hiện nay, tình trạng này đã giảm rất nhiều, gia chủ các đám cưới, đám tang đã không chuẩn bị sẵn thuốc lá trên bàn, không mời khách hút thuốc, khói thuốc lá tại các nhà có đám gần như không còn.
Thanh Hà